Các đập Trung Quốc giữ nước sông Mekong

Từ năm 2012, các đập thủy điện Trung Quốc giữ ngày càng nhiều nước, làm hạ lưu sông Mekong khô hạn hơn…

Trong đợt khô hạn bất thường vào mùa mưa năm ngoái ở hạ lưu sông Mekong thì thượng nguồn sông Mekong vẫn có dòng chảy lớn. Các đập thủy điện của Trung Quốc đã giữ lại lượng nước cao kỉ lục.

Các đập Trung Quốc giữ lượng nước rất lớn

Các nhà nghiên cứu của Eyes on Earth, tổ chức chuyên tư vấn về nước, dùng dữ liệu độ ẩm ở thượng nguồn, đo được nhờ vệ tinh, để mô phỏng mực nước “tự nhiên” khi xuống tới hạ lưu - tức mực nước nếu không có sự can thiệp nào đến dòng chảy, chẳng hạn đập thủy điện ở thượng nguồn.

Độ ẩm ở thượng nguồn sẽ là do các yếu tố như mưa và tuyết tan. Nhóm nghiên cứu sẽ xem mực nước thực tế khác đi bao nhiêu so với mực nước “tự nhiên”, nhờ đó xác định tác động của các đập thủy điện Trung Quốc lên dòng chảy ở hạ lưu, vào một thời điểm nhất định.

Với dữ liệu từ năm 1992 đến 2012, mực nước “tự nhiên” theo mô phỏng và mực nước thực tế ở trạm Chiang Saen (Thái Lan) - trạm xa nhất ở hạ lưu đi lên phía thượng nguồn, gần với biên giới Trung Quốc khá trùng khớp, cho thấy tính chính xác của mô hình. Cả hai mực nước “tự nhiên” và thực tế đều lên đỉnh rồi xuống đáy theo mùa mưa - mùa khô.

Năm 2019, vùng hạ lưu sông Mekong đã ghi nhận đợt hạn hán kỉ lục trong vòng 50 năm
Năm 2019, vùng hạ lưu sông Mekong đã ghi nhận đợt hạn hán kỉ lục trong vòng 50 năm

Nhưng từ năm 2012, mực nước thực tế lên xuống bất thường hơn, nhiều giai đoạn lên xuống không theo mùa mưa - mùa khô và cũng không dao động lớn như mực nước “tự nhiên”. Đáng chú ý, từ năm 2012, mực nước thực tế cao nhất vào mỗi mùa mưa (từ khoảng tháng 5) đều thấp hơn đáng kể so với mực nước “tự nhiên” lúc đó (cũng đang ở đỉnh).

Năm 2012 cũng là năm hoàn thành đập thủy điện Nọa Trát Độ (Nouzhadu) ở thượng nguồn, hiện là đập lớn nhất của Trung Quốc trên dòng Mekong (công suất 5.850 MW và lượng giữ nước lên tới 27 tỉ m3).

Dữ liệu của Eyes on Earth cho thấy thượng nguồn sông Mekong vẫn có lượng mưa trên trung bình, nhưng các đập của Trung Quốc đã giữ lại lượng nước kỉ lục.

Nguyên nhân thực sự đợt hạn kỉ lục 2019?

Lượng mưa thấp hơn bình thường tại hạ lưu cũng được cho là nguyên nhân khiến mực nước sông Mekong giảm kỉ lục mùa Hè năm ngoái. Thông cáo ngày 18/7/2019 của Ủy hội sông Mekong nói lượng mưa giảm và thời tiết khô nóng hơn bình thường là nguyên nhân khiến nước sông Mekong xuống thấp kỉ lục.

Somkiat Prajumwong, Tổng Thư kí Văn phòng Tài nguyên Nước Thái Lan, nói: “Hiện chúng tôi chưa rõ nguyên nhân của đợt hạn. Nguyên nhân ban đầu là biến đổi khí hậu, nhưng nguyên nhân chính vẫn chưa được xác định”. Ông đề nghị nghiên cứu chung thêm với Trung Quốc. Một nghiên cứu trước đây ước tính dòng chảy từ Trung Quốc đóng góp tới 40% dòng chảy ở hạ lưu vào mùa khô.

Chính phủ Trung Quốc phản bác nghiên cứu của Eyes on Earth và nói nguyên nhân là hạn hán. Năm ngoái, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo quy trách nhiệm cho Trung Quốc trong việc gây ra hạn hán ở hạ lưu sông Mekong.

Khu vực đồng bằng sông Cửu Long có thể bị ảnh hưởng lớn nếu dòng chảy bị giảm đi. “Nước biển sẽ vào sâu hơn, sẽ dẫn đến vấn đề xâm nhập mặn, thách thức cho nông nghiệp và gây lũ lụt”, ông Eyler nói.

Thông tin về các đập Trung Quốc cần được minh bạch

Dù không giải thích nguyên nhân đợt hạn năm 2019, đóng góp lớn nhất từ nghiên cứu của Eyes on Earth là sự minh bạch, hé lộ tác động của các đập thượng nguồn tới hạ lưu, trong bối cảnh Trung Quốc vẫn từ chối chia sẻ dữ liệu giữ nước và xả nước. Ông Brian Eyler nói, điều quan trọng nhất ở nghiên cứu này là cho thấy “thời kì bí mật sẽ kết thúc” đối với các đập thủy điện ở thượng nguồn sông Mekong.

“Trong nhiều thập kỉ, thông tin của Trung Quốc về hoạt động của các đập và lượng nước xả ra giống như chiếc “hộp đen” và không được chia sẻ thường xuyên với các nước hạ lưu”, ông Eyler nói. “Cách duy nhất để biết thêm về các đập đó là thông qua ảnh vệ tinh”.

“Điều này có thể gây sức ép lên Trung Quốc phải chia sẻ thêm dữ liệu, hay khuyến khích Trung Quốc giảm bớt tình trạng hạn hán cực độ trong tương lai” cho vùng hạ lưu, theo Jake Brunner, Trưởng nhóm Liên minh quốc tế bảo vệ thiên nhiên, khu vực Đông Dương.

Đ.K (tổng hợp)

Tin liên quan

Cùng chuyên mục

Việt Nam kiên định thực hiện chính sách "một Trung Quốc"

Việt Nam kiên định thực hiện chính sách "một Trung Quốc"

Ngày 14/1, trả lời câu hỏi của phóng viên đề nghị cho biết quan điểm của Việt Nam về kết quả bầu cử người đứng đầu vùng lãnh thổ Đài Loan ngày 13/1/2024, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng cho biết:
Vai trò của 5 nghi can vụ giết người mẫu Hong Kong Abby Choi

Vai trò của 5 nghi can vụ giết người mẫu Hong Kong Abby Choi

Trong vụ giết Abby Choi - người mẫu Hong Kong (Trung Quốc) - có 4 thành viên trong một gia đình cùng một nhân tình - là những nghi phạm chính.
Động đất mạnh tại Thổ Nhĩ Kỳ và Syria: WHO cảnh báo số nạn nhân có thể còn tăng

Động đất mạnh tại Thổ Nhĩ Kỳ và Syria: WHO cảnh báo số nạn nhân có thể còn tăng

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã bày tỏ quan ngại rằng số người thiệt mạng trong thảm họa động đất xảy ra tại Thổ Nhĩ Kỳ và Syria sẽ còn tiếp tục tăng cao.
Việt Nam đảm nhận vị trí quan trọng tại Hiệp hội Cảnh sát các nước ASEAN

Việt Nam đảm nhận vị trí quan trọng tại Hiệp hội Cảnh sát các nước ASEAN

Ngày 11/1, tại trụ sở Ban Thư ký Hiệp hội Cảnh sát các nước ASEAN (ASEANAPOL) đã diễn ra lễ chuyển giao các chức vụ Giám đốc Dịch vụ Cảnh sát và Giám đốc Kế hoạch và Chương trình của ASEANAPOL.
Máy bay đâm vào chung cư ở Mỹ, toàn bộ hành khách thiệt mạng

Máy bay đâm vào chung cư ở Mỹ, toàn bộ hành khách thiệt mạng

Một máy bay dân dụng hạng nhẹ rơi trúng một tòa chung cư thấp tầng ở thành phố Keene thuộc bang New Hampshire của Mỹ, gây ra đám cháy lớn khiến toàn bộ người trên chiếc phi cơ tử vong.

Tin khác

Việt Nam trúng cử Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc nhiệm kỳ 2023-2025

Việt Nam trúng cử Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc nhiệm kỳ 2023-2025
Việt Nam đã trúng cử trở thành thành viên của Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc nhiệm kỳ 2023-2025, tại phiên họp của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc khóa 77 tại New York (Mỹ).

3 sĩ quan của Bộ Công an đi thực hiện nhiệm vụ gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc

3 sĩ quan của Bộ Công an đi thực hiện nhiệm vụ gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc
Việc Bộ Công an chính thức cử 03 sĩ quan tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc tại Nam Sudan là một dấu mốc quan trọng, là điểm sáng nổi bật trong hoạt động đối ngoại an ninh, một bước tiến trong hội nhập, hợp tác và phát triển toàn diện; khẳng định nhất quán quan điểm Việt Nam là bạn, đối tác tin cậy và là thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế.

Ít nhất 31 người thiệt mạng trong vụ xả súng tại Thái Lan

Ít nhất 31 người thiệt mạng trong vụ xả súng tại Thái Lan
Trang Thaiger đưa tin, ít nhất 31 nạn nhân, chủ yếu là trẻ nhỏ, đã thiệt mạng trong vụ xả súng xảy ra tại một nhà trẻ ở tỉnh Nong Bua Lamphu, đông bắc Thái Lan ngày 6/10.

Cảnh sát Nhật Bản công bố kết luận điều tra vụ cựu Thủ tướng Shinzo Abe bị ám sát

Cảnh sát Nhật Bản công bố kết luận điều tra vụ cựu Thủ tướng Shinzo Abe bị ám sát
Ngày 25/8, Cơ quan Cảnh sát Quốc gia Nhật Bản đã chính thức công bố kết luận điều tra vấn đề an ninh liên quan đến vụ việc cựu Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe bị ám sát hôm 8/7.

Tòa án Hiến pháp Thái Lan đình chỉ chức vụ của Thủ tướng Prayut Chan-o-cha

Tòa án Hiến pháp Thái Lan đình chỉ chức vụ của Thủ tướng Prayut Chan-o-cha
Ngày 24/8, Tòa án Hiến pháp Thái Lan đã đình chỉ chức vụ của Thủ tướng Thái Lan Prayut Chan-o-cha.

Trung Quốc triệu Đại sứ Mỹ tới phản đối chuyến thăm của bà Pelosi

Trung Quốc triệu Đại sứ Mỹ tới phản đối chuyến thăm của bà Pelosi
Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 3/8 cho biết, đã triệu Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc Nicholas Burns tới để phản đối chuyến thăm Đài Loan của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi.

Nga rời trạm ISS: Hơn 2 thập kỷ hợp tác vũ trụ Nga - Mỹ sẽ ra sao?

Nga rời trạm ISS: Hơn 2 thập kỷ hợp tác vũ trụ Nga - Mỹ sẽ ra sao?
Nga tuyên bố rời Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) sẽ chấm dứt 2 thập kỷ hợp tác trong vũ trụ giữa Mỹ và Nga sau Chiến tranh Lạnh khi cùng xây dựng và vận hành trạm vũ trụ.

Australia chật vật chống chọi trận lũ "chưa biết khi nào kết thúc"

Australia chật vật chống chọi trận lũ "chưa biết khi nào kết thúc"
Mưa lớn xối xả tiếp tục đổ xuống bờ biển phía Đông Australia, buộc hàng nghìn cư dân Sydney phải di tản khẩn cấp do mực nước sông vượt ngưỡng nguy hiểm, vào thời điểm khu vực này đã trải qua 4 trận lũ lụt lớn trong 18 tháng qua.

Việt Nam được bầu làm Phó Chủ tịch Đại hội đồng Liên Hợp Quốc khóa 77

Việt Nam được bầu làm Phó Chủ tịch Đại hội đồng Liên Hợp Quốc khóa 77
Theo tin từ phái đoàn thường trực Việt Nam tại Liên Hợp Quốc, sáng 7/6 (giờ New York, Mỹ), Đại hội đồng Liên Hợp Quốc đã họp để bầu các chức danh Chủ tịch và các Phó Chủ tịch Đại hội đồng Liên Hợp Quốc khoá 77.

Cụ ông người Venezuela là người cao tuổi nhất thế giới

Cụ ông người Venezuela là người cao tuổi nhất thế giới
Tổ chức Kỷ lục thế giới Guinness vừa chính thức công nhận cụ Juan Vicente Perez, 113 tuổi người Venezuela là cụ ông cao tuổi nhất thế giới, tính đến tháng 2/2022.

WHO cảnh báo đại dịch COVID-19 chưa kết thúc

WHO cảnh báo đại dịch COVID-19 chưa kết thúc
Đại dịch COVID-19 “chắc chắn chưa kết thúc” - Tổng giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cảnh báo tại phiên khai mạc kỳ họp Đại hội đồng Y tế Thế giới (WHA) lần thứ 75 hôm 22.5.

Séc được bầu vào Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc

Séc được bầu vào Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc
Ngày 10/5, trong cuộc bỏ phiếu tại Đại hội đồng Liên hợp quốc, Cộng hòa Séc đã giành được đa số ủng hộ để thay thế Nga, sau khi Nga bị đình chỉ tham gia Hội đồng Nhân quyền do chiến dịch quân sự tại Ukraine.

Trong 5 năm tới nhiệt độ toàn cầu có thể tăng 1,5 độ C

Trong 5 năm tới nhiệt độ toàn cầu có thể tăng 1,5 độ C
Kết quả nghiên cứu của Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) và Văn phòng Khí tượng Anh (Met Office) công bố ngày 9/5, trong 5 năm tới, nhiệt độ toàn cầu có thể tăng 1,5 độ C do mức độ phát thải khí nhà kính cao kỷ lục và khả năng đó đang tăng lên theo thời gian.

Mỹ sẽ tẩy chay những cuộc họp của G-20 có Nga tham dự

Mỹ sẽ tẩy chay những cuộc họp của G-20 có Nga tham dự
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet L. Yellen sẽ tẩy chay một số cuộc họp của Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) trong tuần này để phản đối chiến dịch quân sự của Nga tại Ukraine.

Cảnh sát điều tra vụ Cristiano Ronaldo đập điện thoại cổ động viên

Cảnh sát điều tra vụ Cristiano Ronaldo đập điện thoại cổ động viên
Người phát ngôn của Cảnh sát Merseyside cho biết, "Chúng tôi có thể xác nhận đang liên lạc với Man Utd và Everton sau một vụ cáo buộc tấn công ở trận đấu trên sân Goodison Park".
Xem thêm
Tổng thống Putin – lựa chọn của nước Nga

Tổng thống Putin – lựa chọn của nước Nga

Tổng thống Vladimir Putin giành chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử quan trọng của Nga, chỉ dấu cho thấy sự ủng hộ nhiệt thành của dân chúng Nga với nhà lãnh đạo đất nước.
Chủ của các hạng mục giải thưởng của Oscar 2024

Chủ của các hạng mục giải thưởng của Oscar 2024

Sáng 11/3 (giờ Việt Nam), lễ trao giải Oscar 2024 đã được khai mạc tại nhà hát Nhà hát Dolby, TP. Los Angeles, Mỹ. Đây là sự kiện điện ảnh lớn nhất thế giới cũng là giải thưởng danh giá được nhiều người quan tâm, chờ đợi.
Danh tính thủy thủ người Việt thiệt mạng trên tàu bị Houthi tấn công ở Vịnh Aden

Danh tính thủy thủ người Việt thiệt mạng trên tàu bị Houthi tấn công ở Vịnh Aden

Ngày 7/3, hãng thông tấn AP của Mỹ đưa tin, lực lượng Houthi ở Yemen tấn công tên lửa vào tàu chở hàng True Confidence ở Vịnh Aden vào ngày 6/3. Trên tàu có 4 thuyền viên Việt Nam, trong đó 1 người thiệt mạng.
Việt Nam lên tiếng về nội dung trong bộ phim “MH370: Chiếc máy bay biến mất”

Việt Nam lên tiếng về nội dung trong bộ phim “MH370: Chiếc máy bay biến mất”

"Cho tới nay, các cơ quan chức năng chưa hề đưa ra bất cứ một kết luận nào về vụ việc mất tích của máy bay MH370. Do đó, bộ phim tài liệu “MH370: Chiếc máy bay biến mất” đưa ra những nhận định khi chưa có kết luận chính thức của các cơ quan chức năng là s
Phát hiện hố đen có khối lượng lớn gấp 30 tỉ lần Mặt Trời

Phát hiện hố đen có khối lượng lớn gấp 30 tỉ lần Mặt Trời

Các nhà khoa học tại Đại học Durham (Anh) xác nhận hố đen mới được tìm thấy là một trong những hố đen lớn nhất từng được phát hiện.
Phát hiện bất ngờ làm đảo lộn các giả thuyết về bình minh của vũ trụ

Phát hiện bất ngờ làm đảo lộn các giả thuyết về bình minh của vũ trụ

Kính viễn vọng không gian James Webb đã phát hiện hình ảnh được cho là của 6 thiên hà cổ đại khổng lồ; sự tồn tại của chúng có thể làm đảo lộn các lý thuyết vũ trụ học hiện tại.
Phiên bản di động