Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị: Làm rõ thêm quy hoạch có sự trùng lắp, chồng chéo

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị giải trình, làm rõ thêm một số ý kiến về quy hoạch xây dựng, quy hoạch sử dụng đất cấp huyện chưa đồng bộ, thống nhất và không còn phù hợp với thực tiễn; Quy hoạch chung xây dựng và quy hoạch tỉnh lập theo Luật Quy hoạch đô thị và quy hoạch tỉnh lập cho các thành phố trực thuộc trung ương theo Luật Quy hoạch năm 2017 có sự trùng lắp, chồng chéo.

Cấp huyện, xã chưa đồng bộ, thống nhất

Về ý kiến quy hoạch xây dựng, quy hoạch sử dụng đất cấp huyện chưa đồng bộ, thống nhất và không còn phù hợp với thực tiễn nhưng chưa được sửa đổi.

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, kể từ sau khi Luật Quy hoạch năm 2017 được ban hành, Bộ Xây dựng đã tập trung rà soát, sửa đổi các quy định của pháp luật để thống nhất các quy định pháp luật khác có liên quan.

Tuy nhiên, đến nay vẫn còn một số quy định mâu thuẫn, chồng chéo, trong đó có một số quy định về quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng, quy hoạch sử dụng đất cấp huyện, xã chưa đồng bộ, thống nhất và không còn phù hợp với thực tiễn nhưng chưa được sửa đổi.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị làm rõ thêm sự trùng lắp, chồng chéo về quy hoạch chiều ngày 30/5

Có ba nội dung còn chưa đồng bộ, thống nhất được Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị thẳng thắn chỉ rõ:

Thứ nhất, về thời kỳ quy hoạch. Quy hoạch sử dụng đất được lập cho thời kỳ 10 năm, còn quy hoạch xây dựng thì được lập cho thời kỳ 10 đến 15 năm hoặc 20 đến 25 năm và thời điểm lập quy hoạch cũng khác nhau dẫn đến chưa đồng bộ, chưa thống nhất với thời kỳ quy hoạch. Từ đó nội dung cũng còn có khác nhau.

Thứ hai, về phạm vi không gian và các loại cấp độ quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn và quy hoạch sử dụng đất còn khác nhau. Đối với quy hoạch kế hoạch sử dụng đất được lập theo phạm vi lãnh thổ đơn vị hành chính, trong khi đó quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn có thể lập theo phạm vi đơn vị hành chính đối với quy hoạch chung hoặc lập theo phạm vi một khu vực phát triển đô thị đối với quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết là một phần hoặc toàn bộ đơn vị hành chính.

Thứ ba, việc phân loại đất giữa quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn và quy hoạch kế hoạch sử dụng đất hiện còn chưa thống nhất. Quy hoạch sử dụng đất thì theo mục đích sử dụng đất, còn quy hoạch đô thị, nông thôn thì xác định quản lý các loại đất theo chức năng sử dụng công trình xây dựng trên đất. Các khái niệm về chỉ tiêu sử dụng đất trong quy hoạch xây dựng và hạn mức đất đai trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cũng còn chưa thống nhất.

Bên cạnh đó, pháp luật về đất đai chỉ quy định hạn mức đối với đất nông nghiệp, đất ở đô thị, nông thôn. Còn pháp luật về xây dựng thì quy định chỉ tiêu sử dụng đất, xây dựng nhà ở, đơn vị ở, đất dân dụng, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, v.v. để làm cơ sở xác định quỹ đất cần để phát triển đô thị.

Bộ Xây dựng xin trân trọng tiếp thu và sẽ phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật như là Luật Đất đai, pháp luật về quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn, Luật Xây dựng cũng như là các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan để đảm bảo thống nhất, đồng bộ trong thời gian tới, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị khẳng định.

Theo quy định tại Điều 28 Luật Quy hoạch năm 2017 thì quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn, quy hoạch xây dựng khu chức năng thực hiện theo pháp luật về quy hoạch đô thị, pháp luật về xây dựng.

Thống kê đến tháng 5/2022 trên cả nước có 870 đô thị, tỷ lệ quy hoạch chung đô thị đạt 100%, trong đó quy hoạch phân khu tại các đô thị loại I, loại đặc biệt đạt khoảng 78%, quy hoạch chi tiết đạt khoảng 40% so với diện tích đất xây dựng đô thị. Quy hoạch vùng huyện đạt khoảng 35%. Quy hoạch xây dựng xã nông thôn mới trên cả nước đạt gần 100%.

Mặc dù còn những tồn tại, hạn chế nhất định nhưng hệ thống quy hoạch theo pháp luật chuyên ngành về xây dựng và đô thị từ sau khi Luật Quy hoạch được ban hành và có hiệu lực đến nay đang được triển khai thực hiện ổn định, cơ bản không có vướng mắc, ngày càng được các cấp, các ngành, các địa phương quan tâm hơn. Đến nay đã hoàn thành một khối lượng lớn các loại quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn.

Về quy hoạch xây dựng các khu chức năng, cơ bản hiện nay các khu kinh tế ven biển, các khu kinh tế cửa khẩu hay các khu chức năng khác như các khu du lịch, khu công nghiệp, khu công nghệ cao, khu giáo dục, đào tạo sau khi được thành lập đều được phê duyệt quy hoạch xây dựng theo quy định.

Như vậy, kể từ sau khi Luật Quy hoạch được ban hành và có hiệu lực các loại quy hoạch theo pháp luật chuyên ngành về xây dựng, đô thị đã và vẫn tiếp tục phát huy vai trò quan trọng, là cơ sở đầu tiên cho việc lập các dự án đầu tư, định hướng phát triển không gian kinh tế - xã hội ở các vùng và các địa phương, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị nêu rõ.

Sự trùng lắp, chồng chéo trong quy hoạch tỉnh

Về ý kiến quy hoạch chung đô thị lập theo Luật Quy hoạch đô thị và quy hoạch tỉnh lập cho các thành phố trực thuộc trung ương theo Luật Quy hoạch năm 2017 có sự trùng lắp, chồng chéo.

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho rằng, theo quy định tại khoản 8 Điều 3 Luật Quy hoạch quy hoạch tỉnh là quy hoạch cụ thể hóa quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch vùng về không gian, các hoạt động kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, hệ thống đô thị và phân bố dân cư nông thôn. Kết cấu hạ tầng, phân bố đất đai, sử dụng tài nguyên và bảo vệ môi trường trên cơ sở kết nối quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn.

Mối quan hệ giữa hoạch chung đô thị và quy hoạch tỉnh đã được quy định tại khoản 3 Điều 29 Luật số 35 sửa đổi, bổ sung điểm a khoản 1 Điều 18 Luật Quy hoạch đô thị. Theo đó, nội dung quy hoạch chung thành phố trực thuộc trung ương là cụ thể hóa quy hoạch tỉnh đã được lập ở thành phố trực thuộc rrung ương về tổ chức không gian, hệ thống các công trình hạ tầng kỹ thuật, công trình hạ tầng xã hội và nhà ở.

Theo quy định tại Luật Quy hoạch đô thị, nội dung đồ án quy hoạch chung đô thị, thành phố trực thuộc trung ương bao gồm: Xác định mô hình phát triển, cấu trúc phát triển không gian nội thị và khu vực ngoại thị, kể cả không gian ngầm, định hướng hệ thống công trình hạ tầng kỹ thuật, công trình hạ tầng kỹ thuật khung như là giao thông, cao độ nền, cấp nước, cấp điện, thông tin liên lạc, thoát nước thải, quản lý chất thải rắn, v.v.. Xác định nguyên tắc, yêu cầu, định hướng không gian kiến trúc, cảnh quan, không gian cây xanh, mặt nước, điểm nhấn đô thị, v.v..

Theo quy định tại Luật Quy hoạch năm 2017 thì nội hàm quy hoạch tỉnh không bao gồm các nội dung trên, Bộ trưởng Nguyễn thanh Nghị cho biết.

Như vậy, kết quả nghiên cứu sản phẩm đầu ra của quy hoạch chung đô thị là cụ thể hơn và khác biệt so với quy hoạch tỉnh được lập cho các thành phố trực thuộc trung ương.

Sản phẩm quy hoạch chung đô thị là công cụ chủ yếu để cơ quan quản lý thành phố thực hiện quản lý đất đai, hạ tầng, không gian kiến trúc cảnh quan trong đô thị và để thu hút đầu tư, là công cụ để kiểm soát quy mô, ngưỡng phát triển của từng khu vực chức năng, là cơ sở để lập quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết để thiết kế đô thị, để triển khai các dự án đầu tư xây dựng, phát triển đô thị, để kiểm soát trật tự xây dựng trong đô thị cũng như cấp phép xây dựng.

Với những lý do đó, có thể nói đây là kết quả và sản phẩm đầu ra của quy hoạch chung đô thị, là việc cụ thể và khác biệt so với quy hoạch tỉnh được lập cho các thành phố trực thuộc trung ương, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị nhấn mạnh.