Đại tá Khưu Ngọc Bảy, cựu Trung đoàn trưởng Trung đoàn 962, người con ưu tú đất Cà Mau kể lại: “Tháng 10/1962, Trung ương quyết định mở hai tuyến đường huyết mạch: Đường Hồ Chí Minh trên dãy Trường Sơn và đường Hồ Chí Minh trên biển, đặc biệt là tổ chức các con tàu vượt biển ra Bắc để nhận vũ khí đưa về chi viện cho chiến trường miền Nam”.
Nhớ lại lần theo chân chú Bảy về thăm lại chiến trường xưa, thăm lại nơi cập bến của những con tàu không số, gặp lại những người đã từng đón tàu, vận chuyển vũ khí vào đất liền trong sự bủa vây của quân thù chúng tôi quá xúc động, ngưỡng mộ. Nhân chứng lịch sử giờ người mất, người còn, nhiều người còn kể rất rõ và chính xác từng chuyến tàu “không số” vào ra; những trận đánh bảo vệ vũ khí không rơi vào tay giặc. Nhớ nhiều nhất có lẽ là câu chuyện về Anh hùng LLVT Bông Văn Dĩa (Hai Dĩa), một trong những người đầu tiên mở đường Hồ Chí Minh trên biển vào năm 1962. Trong cuộc hải trình lịch sử đó, mặc dù không có la bàn và phải đi trên chuyến tàu gỗ đơn sơ nhưng 7 chiến sĩ Cà Mau đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ vận chuyển vũ khí từ Bắc vào Nam. Chiến công này được Bác Hồ khen tặng “Đi biển kiểu ấy thì xưa nay chỉ có CristoforoColombo và chú Dĩa mà thôi”.
Năm 1962, ông Hai Dĩa được cử làm Thuyền trưởng kiêm Bí thư Chi bộ cùng đoàn thủy thủ xuất phát từ mũi Cà Mau thẳng tiến ra Bắc bằng con tàu gỗ 10 tấn. Sau bảy ngày vật lộn với sóng gió, tàu của ông cập bến an toàn và được đồng chí Lê Duẩn ra đón tiếp, thăm hỏi và động viên. Tại miền Bắc, sau một thời gian học tập ông được Trung ương chỉ định quay về Cà Mau báo cáo lại với các đồng chí lãnh đạo về việc chọn bến bãi để chuẩn bị tiếp nhận vũ khí và hàng hoá. Là người rất thông thuộc vùng Rạch Gốc - Tân An và trước kia nhiều lần vượt biển qua Thái Lan làm kinh tài cho cách mạng nên thông thạo nhiều cửa sông, luồng lạch, bến bãi. Từ đó ông đề nghị Trung ương chọn Vàm Lũng, rạch Kiến Vàng thuộc xã Tân An, Ngọc Hiển làm nơi tiếp nhận vũ khí vì xung quanh tiếp giáp với khu rừng già, kinh rạch chằng chịt, có hậu phương rộng lớn là Tân An và Viên An.
 |
| Cựu binh đang nhớ những chuyến tàu không số |
Ngay sau chuyến tàu đầu tiên cập bến thành công, tàu của ông được Chủ tịch Hồ Chí Minh tặng thưởng Huân chương Quân công hạng II và cá nhân ông cũng được tặng Huân chương Quân công hạng III. Sau chuyến mở đường tốt đẹp đó, ông Hai Dĩa được Trung ương và Khu uỷ cho ở lại miền Nam cùng với một số đồng chí thành lập Đoàn 962, tổ chức triển khai bến bãi, kho chứa để tiếp nhận hàng hoá, vũ khí, cất giữ và chuyển giao cho các đơn vị. Từ đó ông cùng đồng đội xây dựng căn cứ, sáng tạo ra nhiều cách đánh tàu Mỹ độc đáo gây cho kẻ địch nhiều tổn thất.
Ông Sáu Tuôi, cựu Chủ tịch xã Tân Ân, cùng quê với ông Hai Dĩa kể lại: “Ông Hai rất bản lĩnh, rất cừ khôi. Cuộc đời chiến đấu của ông kể ba ngày cũng chưa hết. Ông không những giỏi về quân sự, thạo nghề đi biển mà còn giỏi về “thiên văn địa lí” không ai sánh kịp”
Ông Tư Ngọc, người bơi xuồng cho ông Dĩa suốt 13 năm kể: ông Hai Dĩa chưa bao giờ làm phiền ai. Ông sống rất giản dị, tánh tình điềm đạm, từ tốn, gần gũi và thương yêu tất cả mọi người. Ông đã tham gia khởi nghĩa Hòn Khoai bị bắt và bị đày ra Côn Đảo cùng với 26 người khác. Trong tù mặc dù chịu nhiều cực hình nhưng ông vẫn giữ trọn khí tiết “Thà chết không chịu sống quỳ”.
Từ năm 1962 trở về sau rất gay go bởi phải cất giữ hàng hoá, vũ khí và phải ngụy trang các con tàu còn bị kẹt giữa rừng. Nhiều lúc tàu vào bến gặp cạn, ông Dĩa và đồng đội phải nhảy xuống nước giữa đêm tối mịt mù, trời lạnh cắt da để lặn mò từng gốc cây, dọn đường nước cho tàu vào. Gian khổ nhất là những lúc chuyên chở vũ khí, hết băng qua những vàm sông sóng dữ đến xuyên rừng rồi luồn lách qua những đồn bót địch để phân phối cho chiến trường. Nhiều lần bị khám xét, ông Dĩa vẫn bình tĩnh và đối phó một cách rất khôn khéo.
Bà Bông Thị Ưa, con gái của người anh hùng kể: Hồi làm cách mạng, ba tôi lúc nào cũng trung thành với Đảng và hết lòng với cách mạng. Những lúc bị giặc chặn đường tiếp tế, nhiều người phải nhai lúa cho bụng đỡ cào, vậy mà ổng vẫn tuyên bố như đinh đóng cột “Ba có thể xa vợ xa con nhưng không thể xa Đảng”.
Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, gia đình Anh hùng Bông Văn Dĩa vinh dự được Tổng Bí thư Lê Duẩn và các đồng chí lãnh đạo Trung ương đến tận nhà thăm hỏi với tình cảm trân trọng
Trần Trấn Giang
