Sự giàu lên của các nước vùng Vịnh

Sự bùng nổ của giá dầu sau xung đột tại Ukraine giúp nhiều nước Trung Đông một lần nữa trở nên giàu có, nhưng đây có thể là lần cuối họ được hưởng lợi...

Giá năng lượng tăng vọt do xung đột tại Ukraine giúp các nước vùng Vịnh thoát khỏi tình trạng suy giảm kinh tế kéo dài gần một thập kỉ khiến các nước này phải giảm chi tiêu và bị thâm hụt ngân sách. Xung đột khiến giá dầu thô có thời điểm lên mức cao kỉ lục 8 năm.

Các nước vùng Vịnh đã trải qua các đợt bùng nổ giá dầu vào thập niên 1970, 1980 và đầu những năm 2000. Tuy nhiên, quan điểm về tiêu thụ năng lượng đang thay đổi, đồng nghĩa các chu kì tăng giá khó có thể bền vững. Giới phân tích cho rằng các nước vùng Vịnh nên chuẩn bị cho điều này.

Bà Karen Young, nhà nghiên cứu cấp cao tại Trung tâm Columbia về chính sách năng lượng toàn cầu, cho rằng đây chắc chắn là điểm bắt đầu cho sự kết thúc của việc giàu lên nhờ dầu mỏ. Phương Tây đang chuyển đổi sang năng lượng tái tạo. Điều này ngày càng cấp bách hơn do chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine gây gián đoạn các tuyến cung cấp dầu mỏ, khí đốt chủ chốt cho châu Âu. Đợt bùng nổ giá dầu năm nay rất khác. Đó không chỉ là một cuộc khủng hoảng dầu mỏ mà là sự chuyển dịch lớn về cơ cấu để có thể đáp ứng nhu cầu năng lượng toàn cầu.

Một cơ sở khai thác dầu của Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE)
Một cơ sở khai thác dầu của Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE)

Theo ước tính của Quỹ Tiền tệ Quốc tế, các nước xuất khẩu dầu mỏ tại Trung Đông được dự báo thu về 1.300 tỉ USD từ dầu mỏ và khí đốt trong hơn 4 năm nhờ đợt bùng nổ hiện tại. Dù vậy, các chuyên gia cảnh báo các nước Trung Đông không nên lãng phí mà cần bảo vệ mình khỏi biến động giá dầu bằng cách dùng số tiền này đa dạng hóa nền kinh tế, tránh phụ thuộc vào dầu mỏ.

Trong các đợt bùng nổ của giá dầu trước đây, các nước vùng Vịnh đã lãng phí ngân sách và đầu tư kém hiệu quả, khi xây dựng hàng loạt, mua thêm vũ khí, phát tiền cho người dân. Các đợt bùng nổ này vì thế lại kéo theo kinh tế lao dốc khi giá dầu giảm, do các nước vẫn phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch.

Hồi tháng 5, một báo cáo của Ngân hàng Thế giới nhấn mạnh tiền của các nước vùng Vịnh hậu đại dịch và xung đột tại Ukraine phải được đầu tư vào "chuyển dịch môi trường và kinh tế của khối này". Việc tập trung vào chuyển đổi năng lượng là điều cấp thiết do nhiều khu vực trên thế giới đã thực hiện quá trình này. Các nước vùng Vịnh dường như cũng đang đa dạng hóa nền kinh tế. Từ sau đợt bùng nổ giá dầu gần nhất vào năm 2014, 4 trong số 6 quốc gia vùng Vịnh đã áp dụng thuế giá trị gia tăng. Các Tiểu vương quốc Arập thống nhất (UAE) thậm chí còn bắt đầu đánh thuế thu nhập doanh nghiệp. Dù vậy, chưa nước nào đánh thuế thu nhập cá nhân.

Saudi Arabia đã đầu tư vào các lĩnh vực phi dầu mỏ như du lịch. Tuy nhiên, các chuyên gia nghi ngờ khả năng lĩnh vực này bù đắp được nguồn thu từ dầu mỏ. Các quốc gia vùng Vịnh cũng phủ nhận nguy cơ nhiên liệu hóa thạch không còn là nguồn năng lượng chính khi các nước tiêu thụ chuyển sang năng lượng tái tạo. Họ cho rằng dầu sẽ vẫn cần với kinh tế toàn cầu. Nhu cầu dầu tăng lên sau khi các nước nới lỏng hạn chế và Cơ quan Năng lượng Quốc tế tuần trước dự báo giá dầu tăng mạnh vào năm tới, nhờ kinh tế Trung Quốc và du lịch toàn cầu phục hồi.

UAE, nước xuất khẩu dầu hàng đầu thế giới cảnh báo, quay lưng với nhiên liệu hóa thạch quá nhanh có thể gây ra khủng hoảng kinh tế. Ông Sultan Al Jaber, cố vấn đặc biệt về biến đổi khí hậu tại UAE, hồi tháng 8 cho rằng, nếu thay đổi chính sách quá nhanh mà không có phương án thay thế sẽ làm yếu an ninh năng lượng, gây bất ổn kinh tế và khiến các nước giảm nguồn tiền cho chuyển dịch năng lượng. Bà Young thì khẳng định kể cả khi các nền kinh tế quay lưng với dầu thô thì các sản phẩm hóa dầu và vật liệu cho sản xuất nhựa vẫn có nhu cầu cao.

Dù vậy, các chuyên gia cho rằng, các nước vùng Vịnh cũng nhận ra kể cả nhu cầu dầu vẫn còn, việc giá cả tăng mạnh có thể không diễn ra thường xuyên với mức độ lớn như hiện nay.

Minh Ngọc (Tổng hợp)

Tin liên quan

Cùng chuyên mục

Chính quyền mới của Syria sẽ bắt đầu hoạt động từ ngày 1/3

Chính quyền mới của Syria sẽ bắt đầu hoạt động từ ngày 1/3

Ngày 12/2, theo hãng thông tấn TASS, Bộ trưởng Ngoại giao trong chính quyền chuyển tiếp Syria, ông Asad Hassan al-Shaibani, đã thông báo chính phủ mới sẽ chính thức nhậm chức vào ngày 1/3…
Châu Á từng bước xây dựng hệ thống lương thực toàn diện và bền vững

Châu Á từng bước xây dựng hệ thống lương thực toàn diện và bền vững

Châu Á đối mặt với khủng hoảng an ninh lương thực khi hơn 700 triệu người vẫn đói. Tuy nhiên, khu vực này đang tìm giải pháp qua hợp tác và công nghệ nông nghiệp, hướng tới xóa đói, giảm nghèo và phát triển bền vững…
Các cuộc Bầu cử ở châu Âu năm 2025:  Ý nghĩa đối với EU và Ukraine

Các cuộc Bầu cử ở châu Âu năm 2025: Ý nghĩa đối với EU và Ukraine

Xung đột Nga - Ukraine đang gần bước sang năm thứ 4 và các cuộc bầu cử tại châu Âu trong năm 2025 không chỉ là liều thuốc thử cho sự đoàn kết của cả khối EU mà còn tác động không nhỏ tới tương quan lực lượng trên chiến trường của cả Liên bang Nga và Ukraine…
Nước cờ mạo hiểm

Nước cờ mạo hiểm

Việc Tổng thống Mỹ Donald Trump chỉ hai tuần sau khi nhậm chức tiếp đón vị lãnh đạo nước ngoài đầu tiên tại Nhà Trắng là Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, cho thấy vấn đề Trung Đông cũng như quan hệ giữa Mỹ và Israel vẫn được Washington quan tâm…
Hiệu ứng từ thuế quan của Mỹ

Hiệu ứng từ thuế quan của Mỹ

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã khơi mào một cuộc chiến thương mại bằng thông báo áp đặt hàng loạt thuế quan lên các đối tác thương mại chủ chốt, bao gồm Canada, Mexico và Trung Quốc. Động thái này đã gây ra những phản ứng mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế và đặt ra câu hỏi về tác động thực sự của nó lên nền kinh tế toàn cầu…

Tin khác

Những thuận lợi và thách thức khi ông Donald Trump “cầm lái” kinh tế Mỹ

Những thuận lợi và thách thức khi ông Donald Trump “cầm lái” kinh tế Mỹ
Ông Donald Trump nhậm chức trong bối cảnh nền kinh tế Mỹ phục hồi khá vững chắc sau đại dịch Covid-19, nhưng vẫn còn tồn tại những thách thức dai dẳng có thể thử thách những cam kết trong chiến dịch tranh cử của ông…

Ông Donald Trump chính thức trở thành Tổng thống thứ 47 của nước Mỹ

Ông Donald Trump chính thức trở thành Tổng thống thứ 47 của nước Mỹ
Vào lúc 12h02' ngày 20/1, theo giờ bờ Đông nước Mỹ (0h2' ngày 21/1 theo giờ Việt Nam), ông Donald Trump đã tuyên thệ nhậm chức tại Tòa nhà Quốc hội Mỹ, chính thức trở thành Tổng thống thứ 47 của "xứ cờ hoa".

Thách thức trong chính sách Đại Á-Âu của Nga trước áp lực phương Tây

Thách thức trong chính sách Đại Á-Âu của Nga trước áp lực phương Tây
Khu vực Đại Á-Âu (Greater Eurasia) đang chứng kiến sự cạnh tranh đáng chú ý nhất giữa hai mô hình quan hệ quốc tế cơ bản: Hợp tác - được thể hiện qua các thể chế và nền tảng khu vực, và cạnh tranh - xuất phát từ nền kinh tế và chính trị toàn cầu vẫn đang bị chi phối bởi phương Tây…

Dự báo về thay đổi chiến lược đối ngoại của Mỹ từ cách tiếp cận mới của ông Trump

Dự báo về thay đổi chiến lược đối ngoại của Mỹ từ cách tiếp cận mới của ông Trump
Trong cuộc trao đổi với hãng thông tấn TASS, chuyên gia Wang Zaibang - nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Thái Hòa (Trung Quốc) cho rằng, việc ông Trump đề cập đến vai trò của Mỹ tại Kênh đào Panama, thảo luận về khả năng sáp nhập Greenland và nhấn mạnh vị thế của Mỹ tại Vịnh Mexico cho thấy, chính quyền mới có xu hướng tái khẳng định ảnh hưởng tại các khu vực trọng yếu…

Nước cờ đầy tính toán Justin Trudeau

Nước cờ đầy tính toán Justin Trudeau
Trong một động thái chính trị mới nhất, Thủ tướng Canada Justin Trudeau đã tuyên bố sẽ từ chức lãnh đạo đảng Tự do, nhưng tiếp tục nắm quyền thủ tướng cho tới khi có một nhà lãnh đạo mới được bầu.

Thách thức với Ấn Độ trên đường trở thành siêu cường lớn thứ ba thế giới

Thách thức với Ấn Độ trên đường trở thành siêu cường lớn thứ ba thế giới
Ấn Độ có thể vươn lên trở thành siêu cường thứ ba của thế giới, sánh ngang với Mỹ và Trung Quốc? Đó là câu hỏi lớn đang được đặt ra, nhưng để hiện thực hóa giấc mơ này, Ấn Độ sẽ phải đối mặt với rất nhiều thách thức trong năm 2025 và những năm tới...

Năm 2025: Châu Âu đối mặt với hàng loạt thách thức

Năm 2025: Châu Âu đối mặt với hàng loạt thách thức
Những thách thức chưa từng có và sự chia rẽ trong nội bộ EU đang đặt khối này trước ngã rẽ quan trọng vào năm 2025, khi phải đối mặt với các vấn đề từ kinh tế trì trệ, chính trị bất ổn đến sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân túy cánh hữu...

Sự trỗi dậy của các tiểu đa phương tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương

Sự trỗi dậy của các tiểu đa phương tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương
Tiểu đa phương (minilateralism) đang trải qua thời kì hoàng kim khi khái niệm Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương ra đời…

Nhìn lại thế giới 2024: Đường lớn đã mở

Nhìn lại thế giới 2024: Đường lớn đã mở
Ngoại giao kinh tế Việt Nam năm 2024 đã khẳng định vai trò dẫn dắt với những bước đột phá ngoạn mục, đạt được các mục tiêu trọng tâm và mở ra “đường lớn” đầy hi vọng cho sự phát triển nhanh, bền vững…

Sự dịch chuyển bền vững

Sự dịch chuyển bền vững
Chuyển đổi năng lượng toàn cầu không còn là mục tiêu xa vời, khi những năm gần đây, các nước đều ý thức được tính cấp thiết của biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, tăng cường các chính sách nhằm thiết lập nguồn cung năng lượng an toàn và bền vững…

Bốn ưu tiên sống còn để Syria thoát khỏi một cuộc chiến tranh khác

Bốn ưu tiên sống còn để Syria thoát khỏi một cuộc chiến tranh khác
Ai có thể dự đoán rằng sau gần 14 năm nội chiến và 5 năm bế tắc, chính quyền Bashar al-Assad ở Syria sụp đổ chỉ trong một tuần? Với sự ra đi của ông Assad, câu hỏi cấp bách hiện nay là chính quyền mới cần làm gì để bảo đảm tương lai hòa bình cho đất nước…

Vai trò của Australia trong chiến lược “ASEAN toàn cầu”

Vai trò của Australia trong chiến lược “ASEAN toàn cầu”
Australia đang hướng đến tăng cường hợp tác với ASEAN, không chỉ như một đối tác kinh tế mà còn là một người bảo vệ chủ nghĩa đa phương và hệ thống thương mại dựa trên luật lệ…

Kinh tế toàn cầu trụ vững trong “bão” địa chính trị

Kinh tế toàn cầu trụ vững trong “bão” địa chính trị
Thế giới năm 2024 tiếp tục chứng kiến nhiều biến động, rủi ro địa chính trị tăng cao, thiên tai và hàng loạt cuộc xung đột tại nhiều điểm nóng trở thành rào cản đối với tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, các số liệu cho thấy nền kinh tế toàn cầu về tổng thể đã thể hiện khả năng phục hồi ấn tượng và có nhiều tín hiệu lạc quan…

Lực hấp dẫn của BRICS

Lực hấp dẫn của BRICS
Có thể khẳng định, 2024 là năm thành công của BRICS. Việc mở rộng thêm thành viên đã đưa khối trở thành “thỏi nam châm” hút các nước với tư cách là người chơi chính trong quản trị toàn cầu, tiếp tục khẳng định tính tất yếu của xu thế hợp tác đa phương, tăng cường tiếng nói, tính đại diện của các nước đang phát triển đối với các vấn đề chung của thế giới...

Syria và sự khởi đầu mới hay hỗn loạn tiếp diễn?

Syria và sự khởi đầu mới hay hỗn loạn tiếp diễn?
Trong khi các lực lượng bên ngoài như Mỹ, Nga, và Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục duy trì ảnh hưởng của mình, các nhóm vũ trang nội bộ như HTS và SDF đang kiểm soát các khu vực khác nhau. Với sự đa dạng sắc tộc và tôn giáo, nguy cơ nội chiến và tình trạng hỗn loạn là rất cao…
Xem thêm
Ông Donald Trump chính thức trở thành Tổng thống thứ 47 của nước Mỹ

Ông Donald Trump chính thức trở thành Tổng thống thứ 47 của nước Mỹ

Vào lúc 12h02' ngày 20/1 theo giờ bờ Đông nước Mỹ (0h2' ngày 21/1 theo giờ Việt Nam), ông Donald Trump đã tuyên thệ nhậm chức tại Tòa nhà Quốc hội Mỹ, chính thức trở thành Tổng thống thứ 47 của "xứ cờ hoa".
Thông điệp của ông Trump trong bài phát biểu mừng chiến thắng

Thông điệp của ông Trump trong bài phát biểu mừng chiến thắng

Ông Donald Trump đã có bài phát biểu mừng chiến thắng trước đám đông người ủng hộ ở Florida. Bài phát biểu của ông nhận được người nghe đón nhận nhiệt liệt.
Thái Lan có Thủ tướng trẻ nhất trong lịch sử

Thái Lan có Thủ tướng trẻ nhất trong lịch sử

Ngày 16/8, Chủ tịch Quốc hội Thái Lan Wan Muhamad Noor Matha đã triệu tập phiên họp toàn thể Hạ viện 493 thành viên để bầu thủ tướng mới thay thế ông Srettha Thavisin vừa bị Tòa án Hiến pháp bãi nhiệm.
Chưa ghi nhận lao động Việt bị nạn trong trận động đất ở Đài Loan (Trung Quốc)

Chưa ghi nhận lao động Việt bị nạn trong trận động đất ở Đài Loan (Trung Quốc)

Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ LĐ-TB&XH) cho biết, theo báo cáo của Ban Quản lý lao động (Văn phòng kinh tế - văn hóa Việt Nam tại Đài Bắc), đến nay chưa ghi nhận trường hợp nào là người lao động Việt Nam bị nạn trong trận động đất mạnh 7.2 độ richte
Việt Nam kiên định thực hiện chính sách "một Trung Quốc"

Việt Nam kiên định thực hiện chính sách "một Trung Quốc"

Ngày 14/1, trả lời câu hỏi của phóng viên đề nghị cho biết quan điểm của Việt Nam về kết quả bầu cử người đứng đầu vùng lãnh thổ Đài Loan ngày 13/1/2024, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng cho biết:
Vai trò của 5 nghi can vụ giết người mẫu Hong Kong Abby Choi

Vai trò của 5 nghi can vụ giết người mẫu Hong Kong Abby Choi

Trong vụ giết Abby Choi - người mẫu Hong Kong (Trung Quốc) - có 4 thành viên trong một gia đình cùng một nhân tình - là những nghi phạm chính.
Việt Nam lên tiếng về nội dung trong bộ phim “MH370: Chiếc máy bay biến mất”

Việt Nam lên tiếng về nội dung trong bộ phim “MH370: Chiếc máy bay biến mất”

"Cho tới nay, các cơ quan chức năng chưa hề đưa ra bất cứ một kết luận nào về vụ việc mất tích của máy bay MH370. Do đó, bộ phim tài liệu “MH370: Chiếc máy bay biến mất” đưa ra những nhận định khi chưa có kết luận chính thức của các cơ quan chức năng là s
Phát hiện hố đen có khối lượng lớn gấp 30 tỉ lần Mặt Trời

Phát hiện hố đen có khối lượng lớn gấp 30 tỉ lần Mặt Trời

Các nhà khoa học tại Đại học Durham (Anh) xác nhận hố đen mới được tìm thấy là một trong những hố đen lớn nhất từng được phát hiện.
Phát hiện bất ngờ làm đảo lộn các giả thuyết về bình minh của vũ trụ

Phát hiện bất ngờ làm đảo lộn các giả thuyết về bình minh của vũ trụ

Kính viễn vọng không gian James Webb đã phát hiện hình ảnh được cho là của 6 thiên hà cổ đại khổng lồ; sự tồn tại của chúng có thể làm đảo lộn các lý thuyết vũ trụ học hiện tại.

Tin đọc nhiều

Phiên bản di động