Ông Boris Johnson và “ván bài lật ngửa”
Quốc tế 12/09/2019 21:43
Tuy nhiên, ở từng sự kiện quan trọng thể hiện tầm ảnh hưởng trên vai trò mới trong gần 2 tháng cầm quyền, những kết quả mà ông Johnson nhận được đều rất mơ hồ và có cả thất bại. Mới nhất, Hạ viện Anh vừa bỏ phiếu vòng cuối bác bỏ đề xuất của ông, về việc tổ chức bầu cử sớm tại Anh vào giữa tháng 10.
Như vậy, trong vòng khoảng một tuần sau khi Quốc hội Anh trở lại làm việc ngày 3/9, ông Johnson đã thất bại trong tất cả các lượt bỏ phiếu tại hạ viện liên quan tới “ván bài Brexit” mà ông đặt cược cả sự nghiệp chính trị để thực hiện.
Mọi “nước đi” trong “ván bài Brexit” đều bị hóa giải
Kết quả là dự luật ngăn chặn Brexit không thỏa thuận được thông qua và ban hành thành luật ngày 9/9. Nỗ lực kêu gọi bầu cử sớm trước khi Brexit diễn ra cũng bị “xóa sổ” với thông điệp mang tính điều kiện từ Công đảng đối lập, rằng điều này chỉ có thể thực hiện khi Brexit được trì hoãn để tránh kịch bản không thỏa thuận.
Nỗ lực thay đổi thành phần quốc hội với hi vọng mong manh giúp phe Bảo thủ tìm lại thế đa số trước hội nghị thượng đỉnh EU sắp tới đã nguội tắt trong không khí bức bí của hạ viện. Mọi “nước đi” mà ông Johnson đặt cược trong “ván bài Brexit” đều bị hóa giải, dù Thủ tướng đã dùng giải pháp đình chỉ hoạt động của Quốc hội.
Trong bối cảnh đó, Thủ tướng Johnson vẫn không buông xuôi. Ông tuyên bố trước quốc hội rằng dù có bị “trói tay”, Chính phủ quyết thực hiện Brexit tới cùng theo đúng thời hạn. Thủ tướng Anh giờ đặt cược vào khả năng đạt thỏa thuận với EU khi tham dự hội nghị thượng đỉnh toàn khối vào ngày 17-18/10 tới.
Tuy nhiên, đây được cho là một nhiệm vụ “khó nhằn” nếu không nói là gần như “bất khả thi”. Cựu Thủ tướng Theresa May đã mất hơn 2 năm đàm phán với EU để có được một thỏa thuận với điều khoản “chốt chặn” liên quan tới biên giới trên đảo Ireland. Vì vậy, quyết tâm của ông Johnson tìm kiếm một thỏa thuận mới với EU mà yêu sách chính là loại bỏ điều khoản “chốt chặn” chẳng khác nào lật ngược tiến trình đàm phán của bà May với EU và trở về giai đoạn đàm phán bế tắc ban đầu.
Kịch bản nhiều khả năng nhất lúc này là gì?
Brexit tiếp tục được trì hoãn 3 tháng theo đúng luật mới được Nữ hoàng Anh ban hành, đồng nghĩa với việc Anh sẽ duy trì tư cách thành viên EU tới ngày 31/1/2020
Thông điệp mới nhất của EU sau cuộc họp cấp đại sứ ngày 5/9 vừa qua, khẳng định việc Anh mặc định rằng EU dần sẽ nhượng bộ trước sức ép và hai bên đạt thỏa thuận tại hội nghị thượng đỉnh EU sắp tới để thỏa thuận mới được phê chuẩn trước ngày 31/10, là “phi thực tế.”
Kịch bản nhiều khả năng nhất lúc này là Brexit tiếp tục được trì hoãn 3 tháng theo đúng luật mới được Nữ hoàng Anh ban hành. Trong thời gian đó, chính trường Anh có thể lại trải qua biến động mới với đích đến cuối cùng có thể là Brexit diễn ra hoặc bị hoãn vĩnh viễn. Tuy nhiên, chính phủ của Thủ tướng Johnson sẽ không để kịch bản này dễ dàng xảy ra vì chính ông đã khẳng định rằng sẽ không yêu cầu gia hạn Brexit.
Trong trường hợp Chính phủ Anh bằng cách nào đó “lách luật” thành công, Brexit sẽ được thực hiện mà không có thỏa thuận. Khả năng này không phải không có cửa khi Thủ tướng Johnson từng khẳng định “thà chết” còn hơn trì hoãn Brexit thêm lần nữa.
Song các nghị sĩ Anh đã kịp bỏ phiếu yêu cầu chính phủ công khai các tài liệu chuẩn bị cho kịch bản Brexit không thỏa thuận và các nội dung thảo luận của các quan chức chính phủ trước khi đi tới quyết định kéo dài kì nghỉ của quốc hội từ 9/9 tới 14/10.
Thủ tướng Johnson đang đứng trước hai ngã rẽ
Với việc quốc hội tạm nghỉ tới ngày 14/10, thì các dự đoán nổi lên là một cuộc bầu cử sẽ diễn ra vào tháng 11. Trong trường hợp bầu cử thực sự diễn ra, nếu ông Johnson giành chiến thắng và đạt thỏa thuận với đảng mới thành lập của nghị sĩ Nigel Farage thì khả năng Brexit diễn ra là rất cao. Nhưng nếu Công đảng giành chiến thắng, kịch bản đảo ngược hoàn toàn và khi đó tiến trình rời EU có thể bị hủy bỏ sau 3 năm chao đảo chính trường Anh.
Mọi quân bài trong “ván bài Brexit” của ông Johnson giờ đã lật ngửa và quãng đường đầy trắc trở trước mắt Thủ tướng Johnson đang đẩy ông đứng trước hai ngã rẽ. Một là ông bất ngờ tạo thay đổi và giữ vững mục tiêu cuối cùng - thực hiện Brexit theo ý nguyện của 52% cử tri Anh và hai là trở thành vị thủ tướng có nhiệm kì ngắn nhất trong lịch sử nước Anh hiện đại.