Tuổi cao gương sáng 02/10/2020 12:30
Trải bao biến đổi, thăng trầm của lịch sử và thiên nhiên, người Bru - Vân Kiều vẫn lưu giữ được bản sắc văn hóa quý giá cho cộng đồng mình về phong tục, lễ hội, trang phục, âm nhạc… Trong lớp người già Bru - Vân Kiều hiện nay ở xã Trường Sơn, già Ai là người còn nắm lưu giữ nhiều nhất những loại hình văn hóa truyền thống độc đáo và đặc sắc nên được nhiều người dân kính trọng.
Già làng Hồ Ai với nước da ngăm đen bởi nắng gió Trường Sơn cùng thân hình gầy gò nhưng săn chắc và khỏe mạnh; “bộ” râu, tóc của Già bạc trắng như cước trông vừa đạo mạo vừa huyền bí. Tuy đã cao tuổi nhưng mỗi khi rảnh rỗi, già Hồ Ai với chiếc sáo Khơ-lui quen thuộc vừa thổi sáo vừa hát Si-nớt (sử thi) của người Bru - Vân Kiều. Trong giọng hát của già có chất giọng chân thật của con người nơi núi rừng hoang dã với cuộc sống phóng khoáng; có lúc âm thanh trong trẻo như dòng chảy của thượng nguồn dòng Đại Giang hiền hòa, nhưng có lúc “điên cuồng” làm tang thương bao cuộc sống của dân làng trong những mùa lũ dữ. Khi nghe tiếng sáo, tiếng hát của già làng Hồ Ai cảm tưởng như tất cả bí ẩn đại ngàn Trường Sơn đều hòa quyện trong giọng hát ấy.
 |
| Già Hồ Ai với râu, tóc bạc phơ trông rất đạo mạo và huyền bí. |
Trong lớp người già của người Bru - Vân Kiều hiện nay ở xã Trường Sơn, già làng Hồ Ai là người biết chế tác và sử dụng các nhạc cụ như Chiêng, sáo Khơ-lui, sáo Sui, sáo Pi, Ta-riêng, đàn Pơ-lựa, đàn Tính-tùng; hát Si-nớt, hát Tà-oải và nắm giữ nhiều nghi thức, nghi lễ trong các lễ hội cúng tế truyền thống.
Bà con ở xã Trường Sơn luôn dành những lời kính trọng khi nói về già làng Hồ Ai, người có công gìn giữ truyền thống và văn hóa của người Bru - Vân Kiều cho đến tận ngày hôm nay. Già cùng với các nghệ nhân cao tuổi khác là những hạt giống quý báu nắm giữ các tinh hoa văn hóa phi vật thể của người Bru - Vân Kiều ở địa phương.
Nhiều năm qua, tuy cao tuổi nhưng già Ai rất cố gắng trong việc khôi phục và lưu truyền bản sắc văn hoá truyền thống của người Bru - Vân Kiều… Cụ thể, già làng Hồ Ai đã đi biểu diễn ở nhiều nơi, tham dự nhiều liên hoan khác nhau. Già còn vinh dự được mời tham gia lớp truyền dạy âm nhạc truyền thống của người Bru - Vân Kiều cho các thế hệ trẻ tại hai bản Khe Cát, Cổ Tràng và các em học sinh tại Trường phổ thông Dân tộc bán trú THCS của xã Trường Sơn với mục tiêu phục hồi và gìn giữ các giá trị nghệ thuật truyền thống.
Già làng Hồ Ai tâm sự: "Chúng tôi phải khơi dậy cho lớp trẻ trong thôn, bản niềm tự hào về văn hóa truyền thống bao đời mà tổ tiên dân tộc Bru - Vân Kiều đã lưu giữ, phát triển cho đến ngày nay, tránh nguy cơ thất truyền. Sắp tới, tôi sẽ hướng dẫn cho người già trong thôn cách chế tác đàn, đẽo tượng gỗ, đan gùi… để bán cho khách du lịch, tạo thêm thu nhập và để lớp trẻ có niềm đam mê học hỏi, lưu giữ bản sắc văn hóa truyền thống người Bru - Vân Kiều trên dãy Trường Sơn. …”.
