Người cao tuổi Việt Nam qua 80 năm đồng hành cùng đất nước và dân tộc

Nước nhà hưng, suy, tồn, vong; phụ lão đều gánh trách nhiệm rất nặng nề... Nước nhà lo, các cụ cùng phải lo. Nước nhà vui, các cụ đều cùng được vui...

Những hành động nghĩa cử cứu nước từ trước đến sau đều do các vị phụ lão đương thời gây dựng nên, vun đắp nên, nhuần tưới nên.

Đối với gia đình, đối với Tổ quốc phụ lão có trọng trách là bậc tôn trưởng. Đối với làng xóm, đối với bà con, phụ lão có sự tín nhiệm lớn lao. Phụ lão hô, nhân dân hưởng ứng; phụ lão làm, Nhân dân làm theo...".

Chủ tịch Hội NCT Việt Nam khóa I Phạm Khuê báo cáo tình hình hoạt động Hội với đồng chí Đỗ Mười

Hưởng ứng lời kêu gọi của đồng chí Nguyễn Ái Quốc, các thế hệ NCT cả nước hăng hái gia nhập “Hội phụ lão cứu quốc” và các hội tập hợp NCT với tên gọi khác nhau để cùng toàn dân tham gia kháng chiến cứu quốc, trải qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân, đế quốc xâm lược giành thắng lợi hoàn toàn.

Ngày 6/6/1941, đã trở thành dấu ấn sâu đậm với các thế hệ NCT; bởi NCT lần đầu tiên được Người đứng đầu Đảng Cộng sản Việt Nam khẳng định vị thế, lòng tin với NCT; kêu gọi NCT xông pha cùng dân tộc để cứu nước, độc lập, đã trở thành mốc son, ngày truyền thống thiêng liêng của NCT Việt Nam.

Chủ tịch Hội Vũ Oanh với các đại biểu dự Đại hội thi đua yêu nước lần thứ I Hội NCT Việt Nam

Thể theo nguyện vọng tha thiết của lớp NCT cả nước, cùng với sự quan tâm, đánh giá cao của Đảng và Nhà nước đối với những cống hiến to lớn của lớp NCT Việt Nam, ngày 26/5/2006, Thủ tướng Chính phủ ra Quyết định số 772/QĐ-TTg, lấy ngày 6/6 hằng năm là Ngày truyền thống NCT Việt Nam.

Tiếp đó, ngày 23/11/2009, Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam đã thông qua Luật NCT, Điều 6 có ghi: “Ngày 6 tháng 6 hàng năm là Ngày NCT Việt Nam”. Như vậy, kể từ ngày 6/6/2010, nước ta có thêm một ngày rất ý nghĩa: “Ngày NCT Việt Nam”.

Năm nay chúng ta kỉ niệm 80 năm “Ngày truyền thống NCT Việt Nam” trong không khí toàn Đảng, toàn dân, toàn quân hân hoan chào mừng thành công cuộc bầu cử Quốc hội khóa XV và bầu cử Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kì 2021- 2026, diễn ra sau thành công của Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng. Đây là dịp để lớp NCT Việt Nam ôn lại và khắc sâu niềm tự hào về những đóng góp của mình đối với đất nước, với sự nghiệp cách mạng của dân tộc, từ đó phát huy vai trò của NCT trong giai đoạn mới của đất nước, xứng đáng với 18 chữ vàng mà Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã trao tặng cho lớp NCT: “Tuổi cao chí càng cao, nêu gương sáng vì sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.

Chủ tịch Nguyễn Tấn Trịnh thăm NCT nghèo TP Pleiku năm 2009.

Nhìn lại chặng đường 80 năm từ ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh ra lời kêu gọi "Kính cáo đồng bào" và "Lời hiệu triệu đoàn kết tất cả các bậc phụ lão" đến nay, lớp NCT Việt Nam đã sát cánh cùng Nhân dân cả nước lập nhiều chiến công to lớn, góp phần giành độc lập dân tộc năm 1945, tiếp tục đưa cách mạng nước ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác.

Trong kháng chiến chống Pháp (1945-1954), hàng chục vạn NCT đã tham gia vào Hội Phụ lão cứu quốc, tuyên truyền ủng hộ Mặt trận Việt Minh; xây dựng căn cứ địa cách mạng Bắc Sơn - Võ Nhai, củng cố và mở rộng khu căn cứ Cao - Bắc - Lạng; xây dựng, phát triển lực lượng vũ trang của Đảng; nuôi, giấu, làm giao thông liên lạc cho cán bộ, làm công tác binh vận, giữ bí mật các cơ sở hoạt động của Đảng; tuyên truyền chống âm mưu chia rẽ của địch, vận động thanh niên không đi lính cho Pháp, không làm tay sai cho Nhật; tích cực xây dựng lực lượng tiến tới tổng khởi nghĩa giành chính quyền. Nhiều NCT đã gương mẫu thực hiện và vận động con cháu tham gia diệt giặc đói, giặc dốt và giặc ngoại xâm. Ở vùng địch tạm chiếm, nhiều cụ dùng mưu kế rào làng kháng chiến, vận động con, cháu thực hiện khẩu hiệu "Cướp súng giặc, giết giặc", áp dụng lối đánh du kích tiêu hao sinh lực địch; tự tay đốt nhà mình, thực hiện tiêu thổ kháng chiến, đối phó có hiệu quả các trận càn của giặc. Ở vùng tự do, vùng căn cứ địa kháng chiến, các cụ hăng hái tăng gia sản xuất, đóng thuế cho Nhà nước, góp gạo nuôi quân đánh giặc, động viên thanh niên xung phong đi bộ đội, đi thanh niên xung phong mở đường chiến dịch.

Chủ tịch Cù Thị Hậu tặng quà tết gia đình cụ Lê Hồng Khanh (84 tuổi), thôn Tạ Thượng, xã Chính Nghĩa, huyện Kim Động, tỉnh Hưng Yên năm 2016

Vượt lên bao khó khăn hiểm nguy, NCT đã cùng dân tộc làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu, giải phóng miền Bắc, làm hậu thuẫn vững chắc đấu tranh thống nhất nước nhà.

Bước vào cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước (1954 - 1975) NCT đã hăng hái tham gia thực hiện 2 nhiệm vụ chiến lược của dân tộc. Ở miền Bắc, NCT tham gia xây dựng hậu phương vững chắc để cháu, con yên lòng chắc tay súng nơi tiền tuyến. Nhiều hội viên phụ lão đã tích cực tham gia xây dựng những "Cánh đồng 5-10 tấn thắng Mỹ" giành danh hiệu "Phụ lão 3 giỏi". Nhiều cụ còn sức khỏe đã tham gia các đội “Bạch đầu quân”, đặc biệt Trung đội lão dân quân xã Hoằng Trường, huyện Hoàng Hoá, tỉnh Thanh Hoá đã mưu trí, dũng cảm dùng súng bộ binh bắn rơi 2 máy bay phản lực Mỹ khi chúng đánh phá cầu Hàm Rồng, được Bác Hồ gửi thư khen. Hình ảnh mẹ Suốt ngoài 60 tuổi vẫn “một tay lái chiếc đò ngang” đưa bộ đội qua sông Nhật Lệ, tỉnh Quảng Bình dưới bom đạn của kẻ thù; hình ảnh Hội Mẹ chiến sĩ xã Đa Mai, thị xã Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang vá áo cho các anh bộ đội còn đọng mãi trong mỗi chúng ta và được nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý khắc họa trong bài hát “Tấm áo mẹ vá năm xưa”;...

Chủ tịch Phạm Thị Hải Chuyền phát biểu tại Hội nghị biểu dương cán bộ Hội NCT tiêu biểu năm 2020

Tại chiến trường miền Nam, lịch sử mãi mãi khắc ghi hình ảnh “Mẹ về đứng dưới mưa, che từng căn nhà nhỏ, xóa sạch vết con về, Mẹ ngồi dưới cơn mưa”, đó là những bà má miền Nam, dầm mưa dãi nắng, dám hi sinh thân mình nuôi giấu những đoàn quân chuẩn bị vào trận giết kẻ thù; nhiều ông bố, bà mẹ đã ngày đêm đào hầm nuôi giấu cán bộ, đùm bọc, giúp đỡ quân giải phóng, tham gia đấu tranh vũ trang kết hợp với đấu tranh chính trị, bất chấp xe tăng, lưỡi lê, họng súng của kẻ thù. Nhiều bà má miền Nam tay không, dũng cảm đi đầu trong các đoàn biểu tình, hô vang các khẩu hiệu: Đả đảo sự đàn áp của Mỹ, ngụy, đòi chồng, đòi con đang bị giam cầm; kêu gọi anh, em binh lính ngụy quay súng trở về với Tổ quốc, với đồng bào...

Chung sức chung lòng, tất cả cho tiền tuyến, tất cả vì miền Nam ruột thịt, NCT cả nước đã góp sức làm nên Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Sau đó lớp lớp NCT lại tiếp tục đồng hành cùng Nhân dân cả nước thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc lập nhiều chiến công xuất sắc.

Bước vào thời kì đổi mới, nhất là từ khi thành lập Hội NCT Việt Nam (10/5/1995), hội viên và NCT cả nước phần đông đã trải qua hai cuộc kháng chiến trường kì của dân tộc, có kinh nghiệm trong cuộc sống; luôn trung thành với sự nghiệp cách mạng của Đảng, đoàn kết một lòng chung tay xây dựng đất nước và xây dựng tổ chức Hội vững mạnh, đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước "Tuổi cao-Gương sáng”, ra sức hiến kế, hiến công nêu gương sáng trên các lĩnh vực sản xuất, xoá đói, giảm nghèo, khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập, xây dựng nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, tích cực thực hiện cuộc vận động xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch vững mạnh. Tổ quốc có lúc thuận lợi hay khi gặp khó khăn, song với bản lĩnh, lập trường kiên định, NCT cả nước luôn vững lòng tin theo Đảng, gương mẫu thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đóng góp tích cực vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Chủ tịch Phạm Thị Hải Chuyền với các đại biểu dự Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Quyết tâm thư của già làng các dân tộc Tây Nguyên năm 2019.

Bằng uy tín của mình, hàng triệu hội viên NCT đã tham gia công tác cấp ủy, chính quyền, mặt trận tổ quốc, các tổ chức hoà giải, an ninh Nhân dân, thanh tra Nhân dân, thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, trực tiếp hoà giải các bất hoà trong cộng đồng dân cư, phát hiện kẻ xấu, cảm hoá giáo dục người lầm lỗi. Nhiều cơ sở Hội ở vùng biên giới và biển đảo đã phối hợp với Bộ đội Biên phòng tuyên truyền, vận động, giáo dục, động viên Nhân dân định canh, định cư, xây dựng làng bản, yên tâm sản xuất, không vượt biên, vượt biển trái phép, tích cực chống lại âm mưu của kẻ xấu lôi kéo di dân tự do, phá rừng, buôn bán trái pháp luật, nhổ cột mốc lấn chiếm vùng đất biên cương, xâm phạm vùng biển, đảo và thềm lục địa của Tổ quốc. Ở Tây Nguyên, NCT đã luôn là tấm gương sáng trong cộng đồng, phát huy vai trò nồng cốt giữ gìn bản sắc văn hóa, dân tộc; giáo dục con em không làm, không nghe theo kẻ xấu, nhất là từ sau Hội nghị Biểu dương các già làng tiêu biểu các dân tộc Tây Nguyên (tháng 3/2009), nhiều cụ đã bằng tâm huyết, tình cảm của mình phát huy tinh thần tuổi cao, gương sáng giáo dục con, cháu không nghe lời dụ dỗ của bọn xấu, không đi biểu tình, không chia rẽ dân tộc, không vượt biên,…

Trong số hơn 11 triệu NCT hiện nay, nhiều người ở độ tuổi 60-75 có trình độ đại học, sau đại học, học vị tiến sĩ, nhiều người là giáo sư, phó giáo sư, là nhà khoa học uyên thâm, là nhân sĩ, trí thức, tiêu biểu như cụ Vũ Oanh, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch Hội NCT Việt Nam khóa II (nhiệm kì 2001-2005); Giáo sư, Anh hùng lao động Vũ Khiêu…; nhiều người là cán bộ lãnh đạo chủ chốt của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc các cấp, các ngành, có nhiều kinh nghiệm trong quản lí, chỉ đạo, tuyên truyền vận động Nhân dân, rất nhiệt tình và tâm huyết với công việc, tích cực tham gia các hoạt động công tác ở địa phương, cơ sở. Hiện có hơn 1 triệu NCT tham gia phòng chống tội phạm, trật tự an ninh ở địa bàn, khu dân cư, hơn 664 ngàn NCT tham gia công tác Đảng, tổ dân phố, trưởng thôn, trưởng bản, tổ hòa giải, tổ dân phòng, bảo vệ an ninh cơ sở, khuyến học, an toàn giao thông... hăng hái, tích cực góp phần quan trọng giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở cơ sở. Hội viên và NCT cả nước đã tích cực tham gia các chương trình, phong trào thi đua yêu nước do Đảng, Nhà nước, Mặt trận và Hội NCT Việt Nam phát động, tiêu biểu như: "NCT làm kinh tế giỏi"; NCT tham gia "Xây dựng Đảng, chính quyền vững mạnh"; cuộc vận động "Xây dựng đời sống văn hoá ở địa bàn dân cư"; NCT với phong trào "Khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập", NCT với phong trào "Bảo vệ an ninh, phòng chống tội phạm" "giữ gìn an ninh trật tự biên giới, biển đảo"; phong trào "một triệu áo ấm cho NCT nghèo", "Xoá nhà tạm cho NCT", NCT "Bảo vệ môi trường xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh"; Chương trình "Mắt sáng cho NCT"… Tổng kết các phong trào đó đã có hàng triệu NCT tiêu biểu được vinh danh khen thưởng. Trung ương Hội NCT đã tổng kết các phong trào, biểu dương NCT tiêu biểu trên các lĩnh vực như: Năm 2005, Hội nghị toàn quốc biểu dương NCT tiêu biểu trong sự nghiệp ổn định chính trị xã hội ở cơ sở; năm 2013, Hội nghị NCT tiêu biểu tham gia bảo vệ chủ quyền an ninh, biên giới, biển đảo; năm 2017, phối hợp với Ban Chỉ đạo Tây Bắc, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Ủy ban Dân tộc, tỉnh Tuyên Quang tổ chức Hội nghị biểu dương NCT tiêu biểu tham gia công tác xây dựng Đảng, chính quyền, hệ thống chính trị ở cơ sở; năm 2018, tổ chức hội nghị biểu dương NCT làm kinh tế giỏi toàn quốc lần thứ 3; năm 2019, phối hợp với Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Ủy ban Dân tộc, tỉnh Gia Lai tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Quyết tâm thư của Già làng các dân tộc Tây Nguyên; năm 2020, Hội nghị Biểu dương cán bộ Hội NCT tiêu biểu toàn quốc;....

Cùng với thực hiện phong trào "Tuổi cao-Gương sáng" trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, NCT Việt Nam đã tích cực xây dựng tổ chức Hội ngày càng lớn mạnh. Đến nay đã có 100% xã, phường, thị trấn thành lập tổ chức Hội cơ sở (có 88.412 chi hội, 171.982 tổ hội) bám rễ sâu trong các thôn, bản, buôn, làng, khu dân cư, tổ dân phố. Là tổ chức đại diện, bảo vệ cho NCT, nhiều năm qua Hội NCT đã động viên NCT tích cực tham gia trong hoạch định chính sách liên quan đến NCT, như xây dựng Luật NCT được kì họp thứ 6 Quốc hội khóa XII thông qua. Tham gia với cơ quan Nhà nước từng bước xây dựng, hoàn thiện chính sách chăm sóc NCT, bảo trợ NCT có khó khăn…

Nhìn lại 80 năm truyền thống NCT, chúng ta vô cùng biết ơn, kính trọng các thế hệ NCT đã có đóng góp không nhỏ cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Ghi nhận những đóng góp năm 2010, chúng ta vinh dự đón nhận Huân chương Sao vàng, Huân chương cao quý nhất mà Đảng, Nhà nước tặng cho các thế hệ NCT Việt Nam và Huân chương Lao động hạng Nhất năm 2015 tặng cho Hội NCT Việt Nam nhân kỉ niệm 20 năm ngày thành lập Hội.

Lớp NCT hôm nay trân trọng cảm ơn Đảng, Nhà nước đã tin tưởng tạo điều kiện để phát huy vai trò của mình đóng góp cho gia đình, xã hội, góp phần vào thành công của dân tộc, đã có những chính sách thiết thực quan tâm đến chăm sóc, phát huy vai trò NCT; tạo điều kiện cho NCT có cuộc sống ngày càng tốt hơn, luôn được sống vui, sống khỏe, sống có ích cho gia đình và xã hội. Nhân dịp này, Trung ương Hội NCT Việt Nam trân trọng cảm ơn các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc, các bộ, ban, ngành, cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể các cấp đã dành cho NCT cả nước và Hội NCT sự quan tâm lãnh đạo, sự chăm sóc ân cần trong những năm qua.

Già hóa dân số đang là một vấn đề mang tính toàn cầu, Việt Nam là quốc gia đang phát triển, thu nhập trung bình nhưng có tốc độ già hóa rất nhanh. Chúng ta rất vui mừng Đại hội lần thứ XIII của Đảng tháng 1/2021 đã thành công tốt đẹp. Thấy rõ trách nhiệm xã hội với NCT, cũng như tạo điều kiện để phát huy vai trò NCT trong công cuộc đổi mới, Văn kiện Đại hội lần thứ XIII Đảng Cộng sản Việt Nam khẳng định: “Phát huy trí tuệ, kinh nghiệm sống, lao động, học tập của NCT trong xã hội, cộng đồng và gia đình. Tiếp tục xây dựng gia đình kiểu mẫu “ông bà, cha mẹ mẫu mực, con cháu thảo hiền, vợ chồng hòa thuận, anh chị em đoàn kết, thương yêu nhau”. Kính trọng, bảo vệ và chăm sóc NCT. Bảo trợ, giúp đỡ NCT gặp khó khăn, cô đơn không nơi nương tựa”.

Để Nghị quyết của Đảng đi vào cuộc sống, Trung ương Hội NCT Việt Nam trân trọng đề nghị cấp ủy, chính quyền các cấp, các tổ chức, cá nhân thường xuyên quan tâm, tạo điều kiện cho NCT và Hội NCT hoàn thành trọng trách của mình.

Nhân dịp này Trung ương Hội kêu gọi NCT cả nước bằng tình cảm, trách nhiệm của mình tiếp tục phát huy vai trò “Tuổi cao- Gương sáng”, đóng góp tích cực vào công cuộc đổi mới do Đảng ta lãnh đạo. Tổ chức Hội các cấp làm tốt công tác chăm sóc, phát huy vai trò NCT; tích cực tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương xây dựng chính sách nói chung và chính sách cho NCT nói riêng.

Nhân dịp này, tôi gửi tới NCT cả nước lời chúc tốt đẹp nhất, chúc NCT “sống vui, sống khỏe”