Kinh tế 27/09/2019 09:52
Hội nghị nhằm đánh giá lại tình hình thực hiện phân bổ, giải ngân kế hoạch đầu tư công (ĐTC) năm 2019, đề xuất các giải pháp thúc đẩy phân bổ và giải ngân những tháng còn lại của năm 2019. Dự kiến, Dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về các giải pháp thúc đẩy phân bổ và giải ngân vốn ĐTC năm 2019 cũng được thảo luận tại Hội nghị.
Mặc dù Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tích cực triển khai hàng loạt giải pháp nhằm đẩy nhanh tiến độ giải ngân các dự án ĐTC ngay từ những tháng đầu năm 2019, nhưng đến nay, tỉ lệ giải ngân vẫn đạt ở mức thấp. 9 tháng qua ước đạt trên 45% so với kế hoạch Quốc hội giao và bằng 49% so với kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, thấp hơn cùng kì năm 2018. Giải ngân vốn trái phiếu Chính phủ và vốn ODA đều đạt thấp.
 |
| Thủ tướng nêu 4 hậu quả lớn từ “nút thắt cổ chai” chậm giải ngân |
Có số vốn ĐTC được giao lớn, nhưng đến nay, TP Hồ Chí Minh mới giải ngân được 26% trong tổng số 33.170 tỉ đồng, vốn ODA giải ngân được khoảng 50% trong tổng số 800 tỉ đồng. TP Hà Nội giải ngân được 24,7% kế hoạch vốn giao.
Thủ tướng Chính phủ cho biết, vốn ĐTC chiếm 10,7% giá trị GDP, 32% tổng mức đầu tư toàn xã hội (năm 2019). Từ nhiều năm qua, vốn ĐTC đang giải ngân chậm, tác động xấu đến sự phát triển kinh tế xã hội và nêu ra 4 hệ lụy.
Thứ nhất, ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế, bởi vốn là một trong những yếu tố quan trọng đối với tăng trưởng. Thứ hai, vốn ĐTC thường là một trong những nguồn lực của các dự án lớn, những hạ tầng quan trọng, nên nếu chậm sẽ kéo lùi các dòng vốn đối ứng khác của tư nhân, nước ngoài, ảnh hưởng đến huy động xã hội, đồng thời ảnh hưởng đến uy tín quốc gia, giảm niềm tin nhà đầu tư và nhà tài trợ. Thứ ba, gây lãng phí lớn khi tiền vốn nằm ở đó mà Chính phủ vẫn phải trả thêm chi phí vốn. Thứ tư, doanh nghiệp và nhà đầu tư phải gánh chịu chi phí đội lên, việc làm giảm đi, nợ nần tăng thêm và uy tín làm ăn giảm sút.
Do đó, Thủ tướng yêu cầu trong hội nghị này, các bộ, ngành, địa phương làm rõ nguyên nhân khách quan và chủ quan dẫn đến chậm trễ trong giải ngân vốn ĐTC.
Đề cập đến việc giải ngân vốn ĐTC chậm, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, trong tổng số vốn đầu tư nguồn ngân sách năm 2019 được Quốc hội quyết định là 429.300 tỉ đồng, thì từ cuối năm ngoái, Bộ đã trình Thủ tướng Chính phủ giao kế hoạch chi tiết đạt trên 367.000 tỉ đồng, bằng 85,5% dự toán và đến nay đã giao tổng cộng trên 92%.
Có 7 bộ, ngành và 14 địa phương có tỉ lệ giải ngân đạt trên 70%, nhưng có 31 bộ, cơ quan Trung ương và 19 địa phương có tỉ lệ giải ngân dưới 50%, trong đó có 17 đơn vị giải ngân dưới 30%.
Về nguyên nhân trực tiếp là vướng mắc về thể chế, pháp luật. Thủ tục điều chỉnh chưa được đơn giản hóa, phải được xét duyệt qua nhiều cấp. Một số quy định sau một thời gian thực hiện bộc lộc nhiều hạn chế như: Quyết định đầu tư phải trước 31/10 năm trước, tiết kiệm 10% trên tổng mức đầu tư, cho phép giải ngân vốn 2 năm, bãi bỏ quy định Thường trực HĐND được ủy quyền,... cần được tháo gỡ.
Nhưng nguyên nhân chủ quan vẫn được xác định là chủ yếu, trong đó công tác giao kế hoạch chậm, chưa phù hợp với yêu cầu tiến độ các dự án, bao gồm cả giao kế hoạch từ trung ương cho các bộ, ngành, địa phương; công tác tổ chức triển khai thực hiện tại các bộ, ngành và địa phương còn nhiều bất cập; công tác tuyên truyền đến người dân về chính sách bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng còn chưa đầy đủ, thiếu minh bạch, công bằng...
