Sáng ngày 16/6/2025, tiếp tục Kì họp thứ 9, Quốc hội Khóa XV đã biểu quyết thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013. Nghị quyết có hiệu lực thi hành từ ngày được thông qua. Chủ tịch nước thực hiện việc công bố nghị quyết này.
Được các tầng lớp nhân dân đồng tình ủng hộ
Trước đó, trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định - Phó Chủ tịch Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013, cho biết: Với 280.226.909 lượt ý kiến tham gia về tất cả các nội dung trong dự thảo Nghị quyết, đã cho thấy sự quan tâm, đồng tình ủng hộ và tinh thần trách nhiệm rất cao của các tầng lớp Nhân dân đối với những công việc hệ trọng của đất nước.
 |
| Với 100% đại biểu có mặt tán thành, Quốc hội chính thức thông qua Nghị quyết sửa đổi Hiến pháp năm 2013. |
Việc lấy ý kiến Nhân dân về việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp thực sự trở thành đợt sinh hoạt chính trị - pháp lý dân chủ, sâu rộng trong toàn hệ thống chính trị, toàn xã hội.
Sau khi nghiên cứu, Ủy ban đã đề nghị tiếp thu, chỉ sửa đổi, bổ sung 5/120 điều, khoản, giữ lại 3 điều tiếp tục thực hiện theo quy định của Hiến pháp hiện hành. Các nội dung vẫn giữ như hiện nay là quy định về việc lấy ý kiến Nhân dân khi thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính (khoản 3 Điều 110); quy định về “chính quyền địa phương” và “cấp chính quyền địa phương” (các điều 111, 112 và 114); về quyền chất vấn của đại biểu HĐND (khoản 2 Điều 115).
Đồng thời, Ủy ban cũng tiếp thu, chỉnh lý tại tất cả 5/5 điều, khoản được đề nghị sửa đổi, bổ sung trong Hiến pháp và cả điều khoản thi hành, điều khoản chuyển tiếp trong dự thảo Nghị quyết, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất cả về nội dung và kỹ thuật thể hiện.
Sau khi tiếp thu, chỉnh lý, dự thảo Nghị quyết trình Quốc hội thông qua có 2 điều, trong đó, Điều 1 sửa đổi, bổ sung 5 điều, khoản của Hiến pháp hiện hành (gồm Điều 9, Điều 10, khoản 1 Điều 84, Điều 110 và Điều 111); Điều 2 quy định về hiệu lực thi hành của Nghị quyết, kết thúc hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện và điều khoản chuyển tiếp.
Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, với tinh thần làm việc tích cực, khẩn trương, nghiêm túc, cầu thị, khoa học và trách nhiệm, đến thời điểm này, Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 đã hoàn thành nhiệm vụ đặc biệt quan trọng mà Quốc hội giao ngay từ phiên đầu tiên của Kỳ họp thứ 9.
Chính thức giải tán chính quyền cấp huyện
Theo Nghị quyết, Điều 110 của Hiến pháp được sửa đổi thành: các đơn vị hành chính của Việt Nam được tổ chức thành hai cấp, gồm tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các đơn vị hành chính dưới tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương do luật định. Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt do Quốc hội thành lập.
Việc thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính phải lấy ý kiến nhân dân địa phương và theo trình tự, thủ tục do Quốc hội quy định.
Điều 111 của Hiến pháp được sửa đổi thành: chính quyền địa phương được tổ chức ở các đơn vị hành chính của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Cấp chính quyền địa phương gồm có HĐND và UBND được tổ chức ở đơn vị hành chính phù hợp với đặc điểm nông thôn, đô thị, hải đảo do Quốc hội quy định.
Chính quyền địa phương ở đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt do Quốc hội quy định khi thành lập đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt đó.
Nghị quyết cũng nêu rõ việc kết thúc hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện trong cả nước từ ngày 1/7.
Khi kiện toàn tổ chức bộ máy của các cơ quan sau khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính và kết thúc hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện trong năm 2025 thì không tiến hành bầu các chức danh chủ tịch, phó chủ tịch HĐND, trưởng các Ban của HĐND, chủ tịch, phó chủ tịch, ủy viên UBND tại đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp; không bầu trưởng đoàn, phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương hình thành sau sắp xếp.
Căn cứ thông báo của cấp ủy có thẩm quyền quản lý cán bộ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ định chủ tịch, phó chủ tịch HĐND, trưởng các Ban của HĐND, trưởng đoàn, phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội ở các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương hình thành sau sắp xếp.
Thủ tướng chỉ định chủ tịch, phó chủ tịch UBND ở các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương hình thành sau sắp xếp.
Thường trực HĐND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chỉ định ủy viên UBND cùng cấp và chỉ định chủ tịch, phó chủ tịch HĐND, trưởng các ban của HĐND, chủ tịch, phó chủ tịch UBND của đơn vị hành chính cấp dưới hình thành sau sắp xếp. Thường trực HĐND ở đơn vị hành chính dưới tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương hình thành sau sắp xếp chỉ định ủy viên UBND cùng cấp.
Trường hợp đặc biệt cho phép chỉ định nhân sự không phải là đại biểu HĐND giữ các chức danh chủ tịch, phó chủ tịch, trưởng các ban của HĐND ở đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp hoặc làm đại biểu HĐND để hình thành HĐND lâm thời ở các phường đang thực hiện mô hình chính quyền đô thị không tổ chức HĐND.
Cơ cấu của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
Về Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam, Hiến pháp sửa đổi quy định là tổ chức liên minh chính trị, liên hiệp tự nguyện của tổ chức chính trị, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội và các cá nhân tiêu biểu trong các giai cấp, tầng lớp xã hội, dân tộc, tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài.
Hiến pháp quy định Công đoàn Việt Nam, Hội Nông dân Việt Nam, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Hội Cựu chiến binh Việt Nam là các tổ chức chính trị - xã hội trực thuộc MTTQ Việt Nam được thành lập trên cơ sở tự nguyện, đại diện và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của thành viên, hội viên tổ chức mình; được tổ chức và hoạt động thống nhất trong MTTQ Việt Nam; cùng với các tổ chức thành viên khác của Mặt trận hiệp thương dân chủ, phối hợp và thống nhất hành động do MTTQ Việt Nam chủ trì.
MTTQ Việt Nam, các tổ chức thành viên của Mặt trận và các tổ chức xã hội khác hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật. Nhà nước tạo điều kiện để MTTQ Việt Nam, các tổ chức thành viên của Mặt trận và các tổ chức xã hội khác hoạt động.
