+ Cúc hoa trắng 100g, rượu trắng 1000 ml. Cúc hoa loại bỏ tạp chất, cho vào túi vải buộc kín miệng rồi đem ngâm trong bình rượu trắng, sau 7 ngày thì dùng được, mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 15-20 ml. Công dụng: Thanh can minh mục, sơ phong giải độc, dùng thích hợp cho trường hợp đau đầu kinh niên, hay tái phát, hoa mắt, mờ mát, bụng ngực bồn chồn không yên.
+ Cúc hoa dại (dã cúc hoa) 10g, lá dâu 10g, đạm đậu xị 15g, ba vị tán vụn, hãm với nước sôi trong bình kín, sau 20 phút thì dùng được, uống thay trà trong ngày. Công dụng: Sơ phong tán nhiệt, thanh can giải độc, dùng tốt cho đau đầu thể phong nhiệt.
+ Cúc hoa 10g, thục địa 15g, kỉ tử 15g, ba vị tán vụn, hãm với nước sôi trong bình kín, sau 20 phút thì dùng được, uống thay trà trong ngày. Công dụng: Bổ thận dưỡng can, bổ huyết tán phong. Dùng thích hợp cho đau đầu thể Can dương thượng cang.
+ Cúc hoa 10g, long tỉnh trà (một loại trà của Trung Quốc, nếu không có dùng trà khô thường dùng thay thế) 3g, hãm uống thay trà trong ngày. Công dụng: Sơ tán phong nhiệt, thanh can minh mục, dùng tốt cho đau đầu thể Can dương thượng cang.
+ Hạnh nhân 6g, cúc hoa 6g. Hạnh nhân bỏ vỏ và đầu nhọn giã nát rồi đêm hãm với nước sôi cùng cúc hoa trong bình kín, sau 15 phút thì dùng được, uống thay trà trong ngày. Công dụng: Khứ phong thanh nhiệt, dùng cho đau đầu thể phong nhiệt.
+ Cúc hoa 30g, lá dâu phơi sương 30g, vừng đen 30g, các vị tán vụn, hãm với nước sôi uống thay trà trong ngày. Công dụng: Khứ phong thanh nhiệt, bồi bổ can thận, dùng cho đau đầu thể phong nhiệt và can dương thượng cang.
+ Hoa hồng 4-5 bông, hoa đậu răng ngựa 12g, hãm uống thay trà trong ngày. Công dụng: Lí khí hoạt huyết, bình can khứ phong, thích hợp cho đau đầu thể Can dương thượng cang.
+ Cúc hoa 9g, bạch chỉ 9g, hãm với nước sôi, uống thay trà trong ngày. Công dụng: Khứ phong thắng thấp, chỉ thống, dùng thích hợp cho đau đầu thể phong thấp.
+ Cúc hoa 100g, kỉ tử 50g, rượu vàng 500 ml, mật ong lượng vừa đủ. Đem cúc hoa và kỉ tử ngâm rượu vàng trong 15 ngày rồi chắt ra, hòa thêm mật ong, uống mỗi ngày 3 lần, mỗi lần 3-5 thì cà phê. Công dụng: Bổ âm thanh nhiệt, sơ phong chỉ thống, dùng thích hợp cho đau đầu thể Can dương thượng cang.
+ Hoa đỗ quyên tươi lượng vừa đủ, giã nát, đắp vào phía sau gáy hoặc vị trí đau trong 3 giờ, mỗi ngày 1 lần. Công dụng: Khứ phong, trừ thấp, chỉ thống, thích hợp với đau đầu thể phong nhiệt hoặc phong thấp.
+ Mã tiên thảo (cỏ roi ngựa) 20g, thiên nhật hông hoa (hoa cúc bách nhật) 10g, sắc uống mỗi ngày 1 thang. Công dụng: Thanh nhiệt, tán ứ, chỉ thống, dùng cho đau đầu thể phong nhiệt.
+ Hoa thủy tiên 5g, cúc hoa 15g, hãm uống thay trà trong ngày. Công dụng: Sơ phong thanh nhiệt, trừ thấp tiêu thũng, dùng cho đau đầu thể phong nhiệt.
+ Thanh tương hoa (dã kê quan hoa hay hoa cúc dại) 150g, sấy khô, tán bột, uống mỗi ngày 3 lần, mỗi lần 10g với nước ấm. Công dụng: Thanh can lương huyết, minh mục chỉ thống, dùng cho đau đầu thể phong nhiệt và can dương thượng cang. Hoặc dùng hoa mào gà dại 5g và cúc hoa 5g hãm uống hằng ngày.
+ Kim ngân hoa 20g, cúc hoa 20g, sơn tra 15g, lá dâu 15g, các vị tán vụn, hãm với nước sôi, uống thay trà trong ngày. Công dụng: Bình can tiềm dương, lí khí chỉ thống, hạ áp, dùng cho đau đầu thể can dương thượng cang dẫn đến cao huyết áp, rối loạn tiền đình.
+ Ngọc lan hoa trắng 8 cái, hoa nhài 10 cái, lá hoa sen 20g. Tất cả rửa sạch cho vào ấm đổ 550ml nước, sắc còn 250ml, chia làm 3 lần uống trong ngày.
+ Hoa hồng 4-5 bông, hoa đậu răng ngựa 12g, hãm uống thay trà trong ngày. Công dụng: Nhu can tỉnh tì, lương huyết giáng áp, dùng cho thể can dương thượng cang.
+ Bạch cúc 9g, hoa nhài 3g, rau má 10g, cúc bách nhật 5g, sắc uống mỗi ngày 1 thang, chia 3 lần trong ngày.
+ Lấy 1 - 2 bông hoa hướng dương, thêm đường phèn vừa đủ đem nấu nước uống. Hoặc lấy 60g hoa hướng dương đem nấu nước để uống hoặc lấy nước nấu đem hòa với 2 cái lòng đỏ trứng gà để uống.
+ Hoa nhài và hoa cúc mỗi vị 6g, hãm uống thay trà trong ngày.
+ Hoa cúc bách nhật 9g, mã tiền thảo 12g, sắc uống. Hoặc hoa cúc bách nhật 6g, câu đằng 6g, cương tàm 6g, cúc hoa 10g, sắc uống, dùng cho đau đầu thể Phong nhiệt hóa hỏa.
+ Hoa cốc tinh thảo tán nhỏ trộn với hồ dán vào nơi đau hoặc dùng hoa cốc tinh thảo, địa long, nhũ hương tán nhỏ rồi đốt lấy khói hun vào lỗ mũi bên nhức đầu.
+ Tân di hoa 3,6g, lá tía tô 12g, hãm với nước sôi uống thay trà trong ngày, dùng cho đau đầu do cảm mạo (thể phong hàn, phong nhiệt và phong thấp).
+ Hoa thược dược tươi 4 bông, thịt lợn ba chỉ 300g, cà rốt 30g, dưa chuột 30g, tương cà chua 25g, xì dầu 20ml, rượu vàng 15ml, đường trắng 15g, giấm ăn, muối gia vị, hạt tiêu vừa đủ. Hoa thược dược chần qua nước sôi; cà rốt và dưa chuột rửa sạch, thái miếng; thịt ba chỉ rửa sạch thái miếng dầy 4mm, cho vào nồi, ướp với đường, muối, rượu, xì dầu, gia vị và một ít nước, đun sôi trên bếp trong 2 giờ. Tiếp đó, chắt nước thịt ra nồi khác, bỏ dưa chuột, cà rốt, tương cà chua, gia vị vào đun chín rồi đổ thịt vào, rắc hoa thược dược lên trên, đun thêm một lát là được, múc ra đĩa, rắc hạt tiêu, ăn nóng. Công dụng: Dưỡng huyết nhu can, noãn trung chỉ thống, dùng cho đau đầu thể huyết hư, khí hư.
+ Hoa hòe non 200g, đậu phụ 250g, gừng tươi thái chỉ, hành hoa, rau mùi, dấm ăn, nước canh gà và gia vị vừa đủ. Hòe hoa rửa sạch, để ráo nước; rau mùi rửa sạch, cắt đoạn, đậu phụ thái miếng. Đặt nồi lên bếp, đổ dầu thực vật vào đun nóng già, cho gừng và hành hoa vào đảo nhanh tay rồi đổ nước canh gà vào cùng với đậu phụ, đun lửa to, vớt bỏ bọt rồi vặn nhỏ lửa đun trong 5 - 7 phút, tiếp đó cho hoa hòe cùng gia vị vào, đun thêm vài dạo là được, ăn nóng. Công dụng: Thanh can giáng hỏa, lương huyết chỉ huyết, dùng cho đau đầu thể can dương thượng cang.
BS HOÀNG KHÁNH TOÀN
(Chủ nhiệm Khoa YHCT Bệnh viện Trung ương Quân đội 108)
