Buổi tọa đàm nhằm kêu gọi xã hội có một cách nhìn nhận tích cực hơn về NCT ở Việt Nam, biến thách thức của già hóa dân số thành cơ hội, thể hiện rõ trong chủ đề ngày Quốc tế NCT năm nay "Tôn vinh gương sáng NCT trong đấu tranh bảo vệ quyền con người".
 |
| Các đại biểu tham dự tọa đàm |
Việt Nam đã chính thức bước vào giai đoạn "già hóa dân số" từ năm 2011 và là một trong các quốc gia có tốc độ già hóa nhanh nhất trên thế giới. Theo dự báo, đến năm 2038, nhóm dân số từ 60 tuổi trở lên khoảng hơn 21 triệu người, chiếm 20% dân số; từ năm 2038, dân số trong độ tuổi lao động bắt đầu giảm và sự biến động dân số này sẽ tác động bất lợi tới phát triển kinh tế - xã hội, nếu không có chính sách phù hợp. Việt Nam cần có các chính sách kịp thời để duy trì cơ cấu dân số hợp lí. Xu hướng nữ hóa dân số cao tuổi cũng diễn ra ở tất cả quốc gia đòi hỏi các chính sách, chương trình thích ứng với già hóa dân số đều phải tính đến yếu tố giới và nhu cầu khác biệt về giới trong dân số cao tuổi.
| |
| Chủ tịch Phạm Thị Hải Chuyền phát biểu tại buổi tọa đàm |
Tham gia vào buổi tọa đàm còn có đại diện cho NCT và người trẻ tuổi. Đại diện hai thế hệ có những trao đổi thú vị, khẳng định tuổi tác chỉ là những con số, NCT và người trẻ tuổi đều có những giá trị như nhau trong cuộc sống. Phần lớn NCT vẫn tràn đầy nhiệt huyết, năng động, tích cực và mong muốn tiếp tục được cống hiếncho gia đình, cộng đồng và xã hội.
| |
| Trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm thích ứng già hóa dân số |
Ông Lê Tấn Dũng nhấn mạnh: Tuổi thọ cao là thành quả sự phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia, chứ không phải là gánh nặng của xã hội hay của nền kinh tế; chúng ta hãy cam kết đảm bảo cho cuộc sống mạnh khỏe và hạnh phúc và tạo điều kiện cho sự tham gia có ý nghĩa của NCT trong xã hội để tận dụng được những kinh nghiệm và kiến thức quý báu của họ". Bà Astrid Bant, Trưởng đại diện UNFPA phát biểu: Chúng ta đang hướng tới một tương lai tốt đẹp hơn cho tất cả mọi người, nên thông điệp "Không ai bị bỏ lại phía sau" có nghĩa là cần phải tạo cơ hội cho những đóng góp của NCT; cùng thúc đẩy hơn nữa quyền của NCT và đảm bảo họ được tham gia đầy đủ để có thể xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn.
| |
| Đại biểu NCT cơ sở chia sẻ |
Bà Trần Bích Thủy, Giám đốc Quốc gia HAI tại Việt Nam cho rằng: Đã đến lúc phải hành động quyết liệt hơn nữa nhằm chấm dứt phân biệt tuổi tác, xóa bỏ suy nghĩ cho rằng NCT là gánh nặng, thụ động và phụ thuộc; phân biệt tuổi tác chính là một trong những nguyên nhân gốc rễ cản trở già hóa tích cực, cản trở việc đạt các mục tiêu phát triển bền vững. Đại diện Tổng cục DS-KHHGĐ cho rằng: Thời kì già hóa đem lại những tiềm năng như cơ hội đầu tư, tăng cường chất lượng lao động và kiến thức, đem lại các lợi ích kinh tế. Nhưng cũng đặt ra những thách thức to lớn đòi hỏi phải có những phương thức tiếp cận mới trong chăm sóc sức khỏe, tuổi nghỉ hưu, lương hưu, tăng cường tương tác trong xã hội và mối quan hệ liên thế hệ.
| |
| Đại biểu trẻ chia sẻ |
Các đại biểu thảo luận, chia sẻ về một số bài học và khuyến nghị chính sách cho Việt Nam như: Thích ứng với già hóa dân số cần được coi là vấn đề ưu tiên, đòi hỏi các biện pháp kịp thời để chuẩn bị cho xã hội già trong tương lai không xa. Vấn đề NCT liên quan tới 15/17 mục tiêu phát triển bền vững (SDG), do đó cần lồng ghép trong các chính sách, chỉ tiêu phát triển. Chính phủ cần ban hành, định hướng chiến lược tổng thể thích ứng với già hóa dân số, xây dựng chương trình hành động về già hóa dân số cho giai đoạn 2021 - 2030. Cần tiếp tục thực hiện, rà soát và điều chỉnh các chính sách liên quan như các Luật NCT, Bảo hiểm xã hội, Bình đẳng giới, Pháp lệnh Dân số; xóa bỏ các rào cản về tuổi tác, tăng cường xây dựng cơ sở hạ tầng và môi trường xã hội để NCT có thể tham gia các hoạt động; phát triển dịch vụ cho NCT tại cộng đồng, mô hình CLB NCT, đặc biệt CLB Liên thế hệ Tự giúp nhau...
Đặc biệt, tăng cường truyền thông, thay đổi nhận thức, tạo môi trường phù hợp cho NCT; tuyên truyền giáo dục giới trẻ, để xóa bỏ kì thị, phân biệt đối xử và bạo lực với NCT; đẩy mạnh sự tham gia, phối hợp và tăng cường vai trò của các bộ ngành, đoàn thể, khu vực tư nhân, các tổ chức xã hội và các bên liên quan khác trong bảo vệ quyền lợi của NCT…Tiếp tục ủng hộ ban hành Công ước Quốc tế về quyền của NCT...
Bài và ảnh: Thanh Hà
