Bốn người con gái của Giáo sư Dương Quảng Hàm
Tin tức 25/10/2018 08:45
Giáo sư Dương Quảng Hàm có bốn người con gái đều thành đạt, có địa vị trong xã hội là Dương Thị Ngân, Dương Thị Thoa (Lê Thi), Dương Thị Duyên, Dương Thị Cương. Nhờ sự dạy bảo đến nơi đến chốn của bố mẹ, các bà đều học giỏi, giữ nếp gia phong truyền thống, học sinh xuất sắc ở Trường Bưởi, Trường Trưng Vương, Hà Nội, từng nhận nhiều phần thưởng cao quý qua các kì thi.
Khi cuộc kháng chiến chống Thực dân Pháp bùng nổ, bốn chị em cùng lên chiến khu Việt Bắc. Bà Dương Thị Ngân là phát thanh viên đầu tiên của Đài Tiếng nói Việt Nam tháng 9/1946. Năm 1954, hoà bình lập lại bà là biên tập viên quốc tế của Đài, sử dụng thành thạo tiếng Pháp, tiếng Anh.
Bà Dương Thị Thoa (Lê Thi), sinh năm 1927, tháng 8/1945 khi còn là nữ sinh Trường Đồng Khánh (Hà Nội), bà gia nhập Đoàn Thanh niên Cứu quốc, hăng hái quyên góp tiền, gạo, thực phẩm cho cách mạng. Ngày 2/9/1945, trong đoàn Phụ nữ Cứu quốc, bà hoà mình giữa hàng vạn người kéo về Quảng trường Ba Đình dự lễ mít tinh khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà. Giờ phút thiêng liêng và trọng đại sắp đến, khi Bác Hồ bước lên lễ đài, một đồng chí cán bộ đi về phía Đoàn Phụ nữ Cứu quốc Hà Nội, nói: "Các đồng chí cử một người lên kéo cờ!". Mọi người ở hàng đầu gọi: "Lê Thi! Lê Thi lên kéo cờ!". Quá bất ngờ vì niềm vinh dự lớn lao này, bà Lê Thi bật khóc, rồi thoắt nín lặng, bình tĩnh, đĩnh đạc tiến về phía cột cờ. Cùng lúc ấy có một phụ nữ dân tộc Tày lên chờ sẵn, đó là bà Đàm Thị Loan (sau này là vợ của đại tướng Hoàng Văn Thái). Bà Loan nâng cờ, bà Thi cầm dây từ từ kéo lên trong tiếng nhạc Tiến quân ca hào hùng. Khi tiếng nhạc Tiến quân ca vừa dứt, Bác Hồ bước ra lễ đài đọc Bản Tuyên ngôn Độc lập.
Gia đình giáo sư Dương Quảng Hàm (năm 1945). Ảnh TL
Ngày 19/12/1946, bà Lê Thi gia nhập đội cảm tử quân Trung đoàn Thủ đô. Sau khi rút khỏi nội thành, bà lên chiến khu Việt Bắc làm cán bộ phụ nữ. Năm 1950, bà về nội thành hoạt động bí mật. Hoà bình lập lại, năm 1957 bà đi học lớp chính trị cao cấp đầu tiên tại Trường Nguyễn Ái Quốc, rồi được giữ lại trường làm cán bộ giảng dạy và nghiên cứu. Năm 1962, bà chuyển ra Ban Triết học (sau là Viện Triết học), bảo vệ thành công luận án Phó Tiến sĩ triết học. Năm 1981 bà là Viện trưởng Viện Triết học, kiêm Tổng biên tập Tạp chí Triết học. Năm 1985, bà được Nhà nước phong học vị Phó Giáo sư Triết học, từng chủ biên 19 cuốn sách xuất bản trong và ngoài nước và chủ nhiệm nhiều đề tài về khoa học xã hội cấp Nhà nước.
Chị gái bà Lê Thi là bà Dương Thị Duyên, nguyên là phát thanh viên của Đài Tiếng nói Việt Nam, năm 1957 là Trưởng phòng biên tập miền Nam và TTXVN. Bà thông thạo nhiều ngoại ngữ, có tầm hiểu biết rộng, năm 1971 - 1972 là thành viên đoàn đại biểu Việt Nam dự Hội nghị Pari về Việt Nam do Bộ trưởng Xuân Thuỷ làm Trưởng đoàn.
Người con gái thứ tư của giáo sư Dương Quảng Hàm là bà Dương Thị Cương là một bác sĩ giỏi cả về thực tiễn và lí luận. Bà viết nhiều sách về y học, phụ nữ và trẻ em, từng là Viện trưởng Viện Bảo vệ bà mẹ và trẻ em. Năm 1985, cả hai bà Lê Thi và Dương Thị Cương cùng được Nhà nước phong học vị Phó Giáo sư. Trường hợp trong một gia đình có tới bốn ái nữ đều thành đạt, trong đó có hai nữ Phó Giáo sư ở thế kỉ trước là hiếm có.
Các bà là tấm gương nối nghiệp cha về phấn đấu, học tập - phát huy truyền thống hiếu học của dân tộc ta nói chung và phụ nữ Việt Nam nói riêng. Cả bốn bà đã "Sánh bước cùng nam nhi" trên con đường học tập, công tác, cống hiến tài năng cho đất nước và góp phần làm rạng rỡ truyền thống hiếu học cho quê hương văn hiến Hưng Yên
Lê Hồng Thiện