Kì họp Thứ 5, Quốc hội khóa XIV: Nhiều ý kiến tâm huyết, trách nhiệm

Với 85,63% đại biểu tán thành, sáng 11/6, Quốc hội biểu quyết điều chỉnh thời gian thông qua Dự án Luật Đơn vị hành chính-kinh tế đặc biệt (ĐVHCKTĐB) từ kì họp thứ 5 sang kì họp thứ 6 (cuối năm 2018)...

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu, xây dựng Dự án Luật ĐVHCKTĐB là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước. Tuy nhiên, đây là vấn đề mới, phức tạp, còn nhiều ý kiến khác nhau, UBTVQH thống nhất với Chính phủ đề nghị Quốc hội cho lùi việc xem xét, thông qua Dự án Luật vào kì họp sau để có thêm thời gian nghiên cứu, hoàn thiện.

Phát biểu trong phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết, ngày 10/6, ở một số địa phương xuất hiện tình trạng tụ tập đông người gây ách tắc giao thông và có một số hành động quá khích ảnh hưởng đến cuộc sống của Nhân dân. Điều này chứng tỏ những gì Quốc hội đang bàn ở hội trường đã lan tỏa ra ngoài xã hội, nhưng rất tiếc đã làm Nhân dân không hiểu đúng bản chất sự việc, có sự ngộ nhận, hiểu lầm nên có hành động quá khích.

Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý, lòng yêu nước của người dân có thể bị lợi dụng gây ảnh hưởng đến trật tự an toàn xã hội. Vì thế, thay mặt Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội kêu gọi đồng bào Nhân dân cả nước hãy bình tĩnh tin tưởng vào quyết định của Đảng, Nhà nước. Quốc hội luôn luôn lắng nghe góp ý của người dân. Đồng thời, kêu gọi từng đại biểu Quốc hội thể hiện trách nhiệm trong việc phát ngôn về các vấn đề đang được thảo luận.

ĐB Hoàng Văn Hùng (Thái Nguyên): Dự Luật cần phân định rành mạch tính chất đặc trưng
của đặc xá so với các chính sách khoan hồng khác ​​​​​​​

Quy định rõ sự khoan hồng của Đảng, Nhà nước

Trong phiên thảo luận về dự án Luật Đặc xá (sửa đổi), đa số đại biểu đồng tình với tờ trình cũng như trong báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tư pháp.
Theo nhiều đại biểu, hạn chế lớn trong công tác thi hành Luật Đặc xá thời gian qua là số lượng người được đặc xá trong mỗi đợt là khá lớn, chưa thể hiện rõ tính đặc biệt của đặc xá đối với người phạm tội. Do đó, các quy định về đặc xá cần phải có sự khác biệt cơ bản so với các chính sách khoan hồng khác đang được giao cho các cơ quan tư pháp thực hiện. Tính chất đặc biệt này phải được thể hiện ở các nội dung chủ yếu là: thẩm quyền, thời điểm, điều kiện, trình tự, thủ tục đặc xá.

ĐB Hoàng Văn Hùng (Thái Nguyên) phản ánh, tại Khoản 1, Điều 10 của dự thảo quy định một số điều kiện cụ thể đặc xá cơ bản giống điều kiện tha tù trước thời hạn và có điều kiện quy định tại Điều 66 Luật Hình sự. Do đó, đề nghị, cần quán triệt đúng quan điểm đặc xá là sự khoan hồng đặc biệt của nhà nước do Chủ tịch nước quyết định.

ĐB Hồ Thị Kim Ngân (Bắc Kạn) cùng một số ĐB đề nghị nghiên cứu thật kĩ việc quy định đặc xá đối với các trường hợp bị kết án về các tội xâm phạm an ninh quốc gia, chống hòa bình, chống loài người, tội phạm chiến tranh, khủng bố. Bởi đây là các tội phạm đặc biệt nguy hiểm được thực hiện do lỗi cố ý, ngay cả Bộ luật Hình sự cũng không cho phép tha tù trước thời hạn có điều kiện đối với những đối tượng này.

Cần cụ thể về thời điểm đặc xá

Dự thảo Luật giữ nguyên quy định của Luật hiện hành về 3 thời điểm đặc xá gồm: Nhân sự kiện trọng đại của đất nước; nhân ngày lễ lớn của đất nước và trong trường hợp đặc biệt. Tuy nhiên, hiện nay Chính phủ mới quy định về các ngày lễ lớn mà chưa quy định về sự kiện trọng đại của đất nước, do đó nhiều đại biểu đề nghị quy định cụ thể về sự kiện trọng đại của đất nước để bảo đảm chủ động trong triển khai thực hiện.

ĐB Đỗ Ngọc Thịnh (Khánh Hoà) đề nghị Chính phủ quy định cụ thể thế nào là sự kiện trọng đại của đất nước, ví dụ ngày bầu cử Quốc hội, ngày Đại hội Đảng toàn quốc có là sự kiện trọng đại của đất nước không? Đối với trường hợp nhân ngày lễ lớn của đất nước chỉ nên quy định chỉ đặc xá vào những năm chẵn vì việc xét tha tù trước thời hạn có điều kiện theo quy định tại Điều 66 Bộ luật Hình sự năm 2015 được thực hiện 3 lần mỗi năm, nếu đặc xá với những thời điểm ngắn quá sẽ làm mất ý nghĩa của việc đặc xá.

Làm rõ hơn nội dung này, ĐB Nguyễn Mai Bộ (An Giang) nhận định đối tượng đặc xá được quy định nhân sự kiện trọng đại và ngày lễ lớn của đất nước được quy định trong dự thảo luật thì chỉ bao gồm người bị kết án phạt tù, tù chung thân đang chấp hành hình phạt tù mà không bao gồm 3 nhóm đối tượng còn lại. Dẫn tới tình trạng không bình đẳng về chính sách giữa 2 nhóm đối tượng vì chỉ mới nói đến người đang chấp hành hình phạt tù, vậy còn người được tạm hoãn, tạm đình chỉ và người được hưởng án treo thì trong luật thiết kế chính sách chưa ổn. Đây là chính sách thì cần phải công bằng giữa các đối tượng được thụ hưởng.

Bên cạnh đó, để bảo đảm lựa chọn chính xác các trường hợp để trình Chủ tịch nước quyết định đặc xá, cần bổ sung quy định cụ thể trách nhiệm của từng cơ quan; trách nhiệm kiểm tra của cơ quan cấp trên với cơ quan cấp dưới; trách nhiệm kiểm soát giữa các khâu và giữa các cơ quan; trách nhiệm giám sát của Mặt trận Tổ quốc các cấp đối với công tác đặc xá...

Hoàng Trang