Chủ động ứng phó với hạn hán, xâm nhập mặn mùa khô năm 2020 - 2021

Cuộc làm việc này diễn ra trong bối cảnh chúng ta đang đẩy mạnh thực hiện mục tiêu kép, kiểm soát tốt dịch bệnh và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, phục hồi tăng trưởng kinh tế….

Năm 2020, được dự báo tiếp tục là năm ít nước, dòng chảy lũ về ĐBSCL nhỏ, nguy cơ tiếp tục xảy ra hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn vào các tháng mùa khô, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp và dân sinh ở mức cao đến nghiêm trọng.

Về lâu dài, tác động của biến đổi khí hậu - nước biển dâng, sự gia tăng khai thác nguồn nước ở các nước thượng nguồn và gia tăng nhu cầu sử dụng nước cho phát triển nội tại sẽ làm tình trạng hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn diễn ra thường xuyên và khốc liệt hơn.

Kiểm tra cống ngăn mặn, giữ ngọt ở huyện Phước Long, tỉnh Bạc Liêu.

Nhìn lại công tác chống hạn mùa khô năm 2019 - 2020, được đánh giá là ở mức nghiêm trọng nhất trong lịch sử, còn gay gắt hơn cả năm 2016. Thời điểm này năm ngoái, Thủ tướng Chính phủ triển khai hội nghị với lãnh đạo 13 tỉnh ĐBSCL bàn giải pháp ứng phó. Sau đó, một loạt hoạt động được triển khai, các công trình chống hạn đẩy nhanh tiến độ thi công, kịp thời đưa vào sử dụng. Cùng với đó, là việc khoanh vùng, cắt giảm, chuyển đổi thời vụ sản xuất để né mặn, giảm thiểu diện tích cây trồng bị ảnh hưởng. Việc nạo vét lấy nước, hệ thống kênh mương, đào ao, giếng, đắp đập tạm ngăn mặn, lắp đặt trạm bơm được thúc đẩy, góp phần kiểm soát và hỗ trợ kiểm soát xâm nhập mặn cho gần 400.000ha đất nông nghiệp… Nhờ đó, diện tích lúa bị thiệt hại chỉ bằng 9,6% so với năm 2016.

Tháng 3 năm nay, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trực tiếp thị sát một số công trình phòng chống hạn, mặn ở tỉnh Bến Tre và làm việc với lãnh đạo 13 địa phương của ĐBSCL, khu vực hằng năm đóng góp hơn 50% sản lượng lúa và hơn 90% lượng gạo xuất khẩu của nước. Sau cuộc làm việc, Thủ tướng ra quyết định hỗ trợ 530 tỉ đồng cho 8 tỉnh ĐBSCL phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn.

Trong các đợt kiểm tra, các cuộc làm việc, người đứng đầu Chính phủ đều quán triệt phương châm “không để hộ dân nào thiếu nước sinh hoạt” và tiến tới làm sao “biến nguy thành cơ”, để phát triển nông nghiệp, khai thác, sản xuất hợp với “thuận thiên”…

Thủ tướng nêu rõ, qua mùa khô hạn mặn khắc nghiệt năm 2020, rút ra phương châm “một vấn đề khó, thậm chí rất khó nhưng Chính phủ, chính quyền các cấp, các thành phần kinh tế và toàn dân cùng tập trung, quyết tâm cao nhất sẽ giải quyết được và giành thắng lợi”. Thiên tai, biến đổi khí hậu có xu hướng ngày càng gay gắt, tuy nhiên, thiệt hại có thể giảm đáng kể như một ý kiến về kết quả chống hạn mùa khô 2019 - 2020: “Giữa sự khắc nghiệt gần đến ngưỡng tận cùng của mẹ thiên nhiên, vẫn thu được “quả ngọt” bởi sự chỉ đạo điều hành sớm, sát sao các giải pháp ứng phó từ Chính phủ đến địa phương”.

Với quyết tâm đó, “Bao giờ ĐBSCL không còn nhiễm mặn?” sẽ không chỉ là câu hỏi mà còn là vấn đề sớm hiện thực hóa khát vọng của hơn 20 triệu dân của vùng đất “chín rồng”.