13:10 | 27/03/2018 In bài biết
Trong những nghi lễ tâm linh của đồng bào Dao Thanh Phán ở huyện Tiên Yên, tỉnh Quảng Ninh, không thể thiếu bộ tranh thờ. Từ lâu, nghề vẽ tranh này đã tồn tại nơi đây nhưng nó đang bị mai một nếu không có những người tâm huyết như anh Hà Văn Tài, thôn Nà Bấc, xã Đông Hải…
Ở Quảng Ninh, hiện nay, ngoài anh Hà Văn Tài ở Tiên Yên và một nghệ nhân khác ở Hoành Bồ thì không còn ai vẽ dòng tranh này nữa.
Là người nắm vững mọi công đoạn để làm nên một bộ tranh thờ vừa mang yếu tố thẩm mĩ, vừa mang yếu tố tâm linh, anh cho biết: “Gia đình tôi 3 đời làm nghề vẽ tranh thờ. Ông nội truyền cho bố, rồi bố lại truyền cho tôi. Để vẽ một bức tranh thờ đẹp, có hồn, người vẽ phải rất tỉ mỉ trong từng khâu, như chọn màu, pha màu, phối hợp màu sắc cho hài hòa. Nghề vẽ tranh đã khó, lại lúc thịnh, lúc suy nên càng không ít khó khăn". Nói về tập quán dùng tranh thờ của người Dao, anh Tài bảo: “Tranh thờ tồn tại trong các nghi lễ người Dao từ rất lâu đời. Tranh vẽ xong phải làm lễ khai quang, rồi cất trong ống, khi có nghi lễ hoặc ngày tết mới đem ra treo. Mỗi nhà người Dao có ít nhất một bộ tranh thờ. Các dân tộc khác như Sán Chỉ, Tày… cũng thờ tranh này".
Chỉ cho chúng tôi xem 12 bộ tranh đang vẽ dở cho những người đặt mua, mỗi bộ 3 tờ có giá 1,4 triệu đồng, anh Tài giải thích, nội dung các bức tranh thể hiện quan niệm của người Dao về vũ trụ và mối quan hệ giữa con người với vạn vật. Trong đó, bảo trợ cho cuộc sống con người là 3 vị thần (còn gọi là Tam Thanh), gồm: Ngọc Thanh (thần cai quản trên trời), Thượng Thanh (thần cai quản trần gian), Thái Thanh (thần cai quản âm phủ). Trong 3 vị này, Ngọc Thanh có vị trí cao hơn cả, 3 vị này có khi được vẽ độc lập ở từng bức tranh, nhưng cũng có khi được vẽ chung hoặc vẽ cùng các thần linh khác như bức “Tổng tinh đàn”.
Anh Hà Văn Tài vẽ tranh thờ cúng của người Dao
Bài và ảnh Long Vũ
TẠP CHÍ NGÀY MỚI ONLINE
Hội Người cao tuổi Việt Nam
Tổng biên tập: Lê Quang
Giấy phép hoạt động báo chí số 47/GP-BTTTT do Bộ Thông tin và Truyền thông cấp ngày 5/2/2020.
Liên hệ: Tòa soạn
Đường dẫn bài viết: https://ngaymoionline.com.vn/doc-dao-nghe-ve-tranh-tho-6868.html