09:00 | 12/02/2018 In bài biết
Giống như Lễ hội Tịch điền của người Kinh, Lễ hội Lồng Tồng của đồng bào Thái, Tày, Nùng, Dao và một số dân tộc khác ở phía Bắc, hằng năm cứ mỗi độ xuân về đồng bào Thái Mường Lò (huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái) lại tưng bừng mở Hội Lồng Tồng (Xuống đồng)…
Lễ hội được tổ chức ngoài trời, trên một thửa ruộng (Tồng) hay khu đất rộng, bằng phẳng. Phần lễ trong Hội Lồng Tồng rất thiêng liêng và quan trọng trong ngày đầu năm mới nên mọi người trong thôn, bản đều tham gia. Mỗi thôn, bản phải chuẩn bị một mâm lễ vật gồm thịt lợn, gà, xôi ngũ sắc, các loại bánh làm từ ngũ cốc… là thành quả của một năm lao động để cảm tạ trời đất, thánh thần, các vị tiền nhân phù hộ cho mùa màng bội thu, cuộc sống an khang, thuận lợi.
Ngoài mâm cỗ của các thôn còn có một mâm cỗ lớn gọi là “Pan cộ” có nghĩa là mâm cỗ “cái” gồm có một con lợn đã mổ bỏ nội tạng nhưng chưa nấu chín, 3 bát hương, hai đĩa xôi, 15 chiếc chén, 12 đôi đũa, một mâm lễ gồm một cuộn vải Thái, ba đĩa lá trầu không, vòng cổ, vòng tay... Sau nghi thức tế lễ, thầy cúng cầm nắm thóc vãi xuống đất và rẩy ít nước lên trời, khấn cầu mong cuộc sống no đủ, bình an, hạnh phúc. Vị chủ lễ dâng hương kính cáo các vị thần rồi mắc ách vào con trâu mộng, xuống đồng cày sá đầu năm, mở đầu cho vụ mùa trồng cấy. Con lợn ở mâm cỗ "cái" được chia đều cho các thôn, tượng trưng cho phát lộc đến mọi người dân.
Phần hội là các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thi đấu các môn thể thao dân tộc truyền thống như: Bắn nỏ, kéo co, đẩy gậy, đánh yến, múa xòe, hát khắp… thu hút hàng trăm người tham gia.
Người Thái Mường Lò có câu “Không xòe không tốt lúa, không xoè thóc cạn bồ, không xòe trai gái không thành đôi”. Vì vậy, Lễ hội Lồng Tồng không thể thiếu các điệu xòe, trong đó có 6 điệu xòe cổ, được các nghệ nhân coi là hồn cốt của đất Mường Lò, khởi nguồn của 36 điệu xòe khác. Đó là Khắm khen (tức Nắm tay nhau), Ðổn hôn (Bước tiến lùi), Phá xí (Bố bốn), Nhôm khăn (Tung khăn), Khắm khăn mơi lảu (Nâng khăn mời rượu); Ỏm lọm tốp mư (Vỗ tay đi vòng tròn). Năm 2013, tại thị xã Nghĩa Lộ, tỉnh Yên Bái, 6 điệu xòe cổ này được dàn dựng với sự tham gia của 2013 người, làm nên màn đại xòe cổ xác lập kỉ lục Việt Nam.
Trò chơi ném còn trong lễ hội
Văn Minh
TẠP CHÍ NGÀY MỚI ONLINE
Hội Người cao tuổi Việt Nam
Tổng biên tập: Lê Quang
Giấy phép hoạt động báo chí số 47/GP-BTTTT do Bộ Thông tin và Truyền thông cấp ngày 5/2/2020.
Liên hệ: Tòa soạn
Đường dẫn bài viết: https://ngaymoionline.com.vn/long-tong-ngay-hoi-xuong-dong-6853.html