Huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình: Ai âm mưu chiếm đoạt đất của hộ người cao tuổi để trục lợi?

Đi tìm nguồn gốc và sự thật
Ông Dương Văn Lợi, 69 tuổi và vợ là bà Trần Thị Đồn, 64 tuổi, ở xã Trường Thủy khởi kiện Quyết định số 3984/QĐ-UBND ngày 14/12/2016 của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình, về giải quyết tranh chấp đất giữa bà Trần Thị Đồn, bà Đỗ Thị Loan và những người khác.
Thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước về phủ xanh đất trống đồi trọc, năm 1982, vợ chồng ông Lợi, bà Đồn vào đồi Ồ Ồ khai khẩn được khoảng 12.000m2 đất trồng tràm, keo, khoai, sắn,... Nhờ thế, năm 1985, ngoài trồng cây gây rừng, gia đình bà Đồn đặt 16 ngôi mộ thân nhân trong khuôn viên này, hiện vẫn còn đó. Ý kiến khu dân cư (1/7/2016), trong đó có 6 người cao tuổi (từ 65 đến 83) xác nhận đúng sự thật. Vì vậy, ngày 25/10/2009, UBND huyện Lệ Thủy cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ), diện tích 2.138m2 tại các thửa số 315, số 316, tờ bản đồ số 8. Thế nhưng, năm 2002, ông Võ Hào Quang, Bí thư Đảng ủy xã Trường Thủy (nay đã chết) và vợ là bà Đỗ Thị Loan, lợi dụng chức danh chồng, ngang nhiên chiếm đoạt đất vườn của gia đình bà Đồn. Bà Đồn hỏi lí do, bà Loan cho rằng: “Đất bà Đồn nhưng nay tôi đã có sổ đỏ”(!?) Nghe vậy, bà Đồn bức xúc yêu cầu bà Loan công khai sổ đỏ ai kí, thì bà Đồn sẽ kiện. Thế nhưng, đến nay bà Loan vẫn không hề có giấy tờ gì.
Vậy mà, các cấp chính quyền từ xã, huyện đến tỉnh vẫn ban hành Quyết định số 3984/QĐ-UBND ngày 14/12/2016, gây thiệt hại kinh tế cho gia đình bà Đồn trên diện tích 3.172m2 đất vườn, khiến gia đình bà Đồn và dư luận xã hội lên tiếng phản đối...
Ngày 8/12/2017, ông Lợi, bà Đồn có đơn khởi kiện quyết định trên. Ngày 17/1/2018, TAND tỉnh Quảng Bình ra Thông báo số 14/TBTA, tiếp cận công khai chứng cứ, đối thoại vào sáng 25/1/2018.
Ông Lợi, do bị bệnh nặng nên ủy quyền cho bà Đồn cùng luật sư bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho người có công có mặt. Số còn lại vắng mặt gồm: Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình (có đơn xin vắng); người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan, Chủ tịch UBND huyện Lệ Thủy; bà Loan… vắng mặt không lí do. Sáng 7/2/2018, Tòa tổ chức đối thoại. Đáng chú ý: Người đại diện theo ủy quyền của Chủ tịch UBND huyện Lệ Thủy là ông Đỗ Tuấn Phong, Chánh Thanh tra huyện và ông Nguyễn Văn Kiểm, cán bộ địa chính xã đại diện cho Chủ tịch UBND xã Trường Thủy, như vậy là trái với Khoản 5, Điều 60 Luật Tố tụng hành chính năm 2015. Tòa kết luận: “Phiên đối thoại không thành”. Tuy nhiên, bà Đồn bức xúc, do bà chưa được đọc biên bản, thì thẩm phán Từ Thị Hải Dương thúc ép kí nhanh kẻo hết giờ! Bà Đồn bức xúc: “Sau đó, thẩm phán Dương đem cho tôi 1 bản phô-tô (không dấu) bảo, chiều đến đóng. Tranh thủ buổi trưa tôi đọc lại, thì biên bản thể hiện không tôn trọng ý kiến và chứng cứ của nguyên đơn, cố né để sai lệch với hồ sơ, thực tế hiện trạng. Vì vậy, tôi ghi bảo lưu: “Thửa đất số 317 là ảo, không có thật, do UBND xã Trường Thủy vẽ chồng úp lên trên thửa 315, 316 của tôi”. Chiều đó, tôi đem biên bản đến đóng dấu theo quy định thì bà Dương từ chối với lý do: “bà Đồn tự viết ý kiến phản đối của mình rồi kí mà không thông qua Tòa án”. Tôi cho rằng, ghi bảo lưu rồi kí là quyền của nguyên đơn, sao phải xin phép? Thấy sai mà phải “im hơi lặng tiếng hoặc phải xin phép” thì kiện làm chi nữa”.
Tiếp tục phát hiện khuất tất, “cháy nhà ra mặt chuột”
Dư luận xã hội và bà Đồn có quyền chất vấn, hoài nghi sơ đồ “chạy” của UBND xã Trường Thủy vẽ năm 2007 có thửa đất ảo 317, chồng úp lên trên thửa 315, 316 tờ bản đồ số 8, có sổ đỏ diện tích 2.138m2 mang tên ông Dương Văn Lợi, bà Trần Thị Đồn (phía Bắc liền kề với thửa đất số 296 của ông Nguyễn Văn Bình, số 313 của ông Dương Đức Thạnh; Phía Nam liền kề với thửa đất số 632, tờ bản đồ số 25 của ông Lê Văn Thắng). Vậy, đất bà Loan ở đây 3.172m2 tại thửa 317 liền kề ai? Diện tích đất 3.902,3m2 của bà Đồn bị UBND xã bán cho bà Nguyễn Thị Xuân Bảo 1.764,3m2; bán cho ông Trần Đình Phóng 2.138m2. Bà Đồn phẫn nộ với những biên bản không bình thường do bà Trần Kim Anh, Trưởng đoàn xác minh liên ngành tỉnh chủ trì “mật” là dấu hiệu mờ ám, dẫn đến sai phạm “lây lan” có hệ thống mà không được xử lí nghiêm minh.
Biên bản làm việc “mật” sáng 14/4/2016 của Đoàn xác minh liên ngành tỉnh tại UBND huyện Lệ Thủy, không mời bà Đồn (người khiếu nại), duy nhất chỉ có bà Đỗ Thị Loan (người bị khiếu nại, tố cáo) có mặt cùng ông Hoàng Đức Chính (thành viên) tự làm, tự kí (2 người). Nội dung biên bản chỉ ghi theo lời khai của bà Loan và rất nhiều sửa chữa, tẩy xóa lèm nhèm.
Biên bản làm việc 9 giờ 10 phút sáng 28/4/2016, do bà Trần Kim Anh chủ trì tại Lục Sơn, xã Trường Thủy, không chỉ tẩy xóa, sửa chữa mà có dấu hiệu gian dối, giả mạo chữ kí của bà Đồn. Biên bản 14 giờ cùng ngày, do bà Kim Anh chủ trì tại UBND xã Trường Thủy, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã là người bị tố cáo có mặt, nhưng cũng không mời bà Đồn, để tùy tiện thực hiện theo “kịch bản”. Như vậy, chứng minh việc làm không minh bạch, thiên về áp đặt. Biên bản chỉ có 5/18 người kí (13 người họp từ chối kí) là điều dễ hiểu.

Một trong những biên bản làm việc không minh bạch, có dấu hiệu gian dối, giả mạo chữ kí, do bà Kim Anh chủ trì

Biên bản 10 giờ ngày 20/5/2016, do bà Trần Kim Anh chủ trì, làm việc tại xã Trường Thủy (không mời bà Đồn), chỉ có bà Loan và ông Nguyễn Thanh Quyết, Phó Chủ tịch UBND xã Trường Thủy cùng kí theo lời khai của bà Loan. Đó là chưa kể ghi thêm, bớt, sửa chữa, tẩy xóa nhem nhuốc (dù bà Loan đã thừa nhận sai phạm, nên phải trả cho bà Đồn 343m2 đất vườn). Như vậy, chứng minh dấu hiệu gian dối, tiêu cực là có căn cứ.
Tuy nhiên, trả chừng đó diện tích vẫn chưa đủ 3.902m2, nên bà Đồn tiếp tục tố cáo. Bị sức ép dư luận, để trả lời công dân và báo cáo UBND tỉnh theo yêu cầu, ngày 20/7/2017, ông Nguyễn Hữu Thiện, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) tỉnh Quảng Bình kí Văn bản số 1345/STNMT-TTr trả lời: “Bà Đỗ Thị Loan đồng ý giao trả lại diện tích này cho bà Trần Thị Đồn, để tiếp tục sử dụng toàn bộ diện tích đã được cấp Giấy chứng nhận tại thửa đất số 315, 316, tờ bản đồ số 8 xã Trường Thủy theo quy định của pháp luật”.
Bà Đồn chất vấn, vì sao Sở TN&MT không dám nói thẳng, nói thật: Bí thư, Chủ tịch xã này cùng bà Loan sai phạm, tiêu cực nên phải trả lui toàn bộ 3.172m2 hoặc 2.138m2 đất chiếm đoạt của bà Đồn, mà cứ mờ mờ ảo ảo? Thế nhưng, đến nay vẫn chưa ai trả lời.
Biên bản 8 giờ sáng 20/5/2016, do bà Kim Anh làm việc “mật” tại nhà người bị khiếu tố là bà Bảo, cũng chỉ có 3 người kí với nhau (không mời bà Đồn). Biên bản đơn phương ghi lại nội dung trình bày của bà Bảo, mà không có cở sơ căn cứ nào để chứng minh nguồn gốc đất. Vậy, ông Phạm Hữu Thảo, Phó Chủ tịch UBND huyện Lệ Thủy kí sổ đỏ 724m2 cho bà Bảo ngày 15/9/2013, trong khi bà này đang bị tố cáo, là việc làm không bình thường.
Biên bản đối thoại 14 giờ ngày 9/6/2016 tại Phòng tiếp công dân Sở TN&MT, cũng do bà Kim Anh chủ trì, vẫn lặp lại tình trạng trên. Bà Đồn cho rằng: Do khuất tất, làm trái để tiêu cực trục lợi “cố đấm ăn xôi”, nên bị bà tố cáo. Vì thế, trong 7 người họp nhưng chỉ 2 người kí (ông Lê Văn Sơn, Phó Chủ tịch UBND huyện Lệ Thủy và bà Kim Anh). Vậy, căn cứ nào để kết luận: “diện tích đất bà Loan tại đây là 3.172m2”? (không ai trả lời). Bà Đồn thắc mắc, việc đối thoại tại Tòa ngày 7/2/2018, thẩm phán chủ trì ngăn cản bà đưa ra những chứng cứ, thậm chí không thể hiện trong biên bản, mặc dù nguyên đơn yêu cầu phải làm rõ.

Biên bản đối thoại ngày 7/2/2018 tại TAND tỉnh Quảng Bình (không dấu)

Bà Đồn kiến nghị Hộ đồng xét xử (HĐXX) tuyên hủy Quyết định số 3984, buộc bà Loan, bà Bảo, ông Phóng và những người liên quan phải bồi thường thiệt hại do diện tích đất vườn của bà bị chiếm đoạt. HĐXX TAND tỉnh Quảng Bình cần kiên quyết “Thượng tôn pháp luật”, bảo vệ công lí, quyền và lợi ích hợp pháp cho gia đình bà Đồn.

Hướng Dương - Nguyễn Bảo