12:09 | 13/02/2019 In bài biết
Khi cánh đồng lúa dưới thung lũng Mù Khang vừa no nước, cũng là lúc già làng Hồ Ai được các bậc cao niên trong bản Khe Cát, xã Trường Sơn, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình tín cử làm lí xin thần linh thổi sáo mời đồng bào Bru - Vân Kiều đến sân nhà múa hát mừng Tết Nguyên đán Kỷ Hợi. Những giai điệu hoan ca khiến cả một vùng núi rừng hoang sơ thổn thức khi mùa Xuân năm mới tràn về…
Buổi chiều sơn khê trong lúc đỉnh Na Dong tĩnh mịch cùng với chút mưa phùn bàng bạc như tấm voan mỏng phủ trên đại ngàn xanh mướt thì bên rẻo cao dải sơn tản nằm trên bản Khe Cát, lại có nắng ấm chùm lên cái không gian rộn ràng đón năm mới của đồng bào Bru - Vân Kiều.
Tết về, niềm vui hiện trên gương mặt già trẻ nơi đây thật dễ diễn tả. Họ nhanh tay quét dọn nhà cửa, tắm rửa sạch sẽ, rồi mổ con lợn, con gà béo; giã cối gạo nếp to gói bánh dày, nấu nhiều rượu cần và lấy bộ quần áo mới nhất mặc để vui chơi múa hát, trổ tài làm các món ăn truyền thống. Đúng thời khắc cây sáo pi trong sân ngôi nhà sàn đơn sơ ngân khúc mừng Xuân mới thì chúng tôi vào thăm già làng Hồ Ai. Nhìn thấy khách đã đứng chỉnh tề phía sau đội múa rồi, nhưng già Ai vẫn cố ngân hết bài mới tay bắt, mặt mừng.
Sau khi chúc thọ tuổi 80, chúng tôi hỏi người Bru - Vân Kiều có bao nhiêu thứ nhạc cụ và câu dân ca để chơi tết? Già Ai đáp lời ngay: “Đồng bào mình đón Tết Nguyên đán nào cũng không thể thiếu cây sáo khơ lui, đàn ta lư, khèn bè và hát si-nớt, múa tà-oải. Đây là những màn trình tấu tổ tiên, thần rừng theo lối kể chuyện về kinh nghiệm canh tác, trồng trọt, chăn nuôi, tập tục mừng Xuân mới để cầu mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu”.
Bản Khe Cát nhìn xuống đại ngàn Trường Sơn là nơi núi cao làm mỏi cánh chim rừng. Theo ông Hồ Đông, thời tiết ở đây vô cùng khắc nghiệt, trong năm có nhiều ngày sương muối bao phủ khiến đôi bàn chân của người Bru - Vân Kiều đều nứt nẻ rồi dần dần bị chai lại chứ không bao giờ lành được, vì đồng bào phải thường xuyên leo trèo trên những mỏm đá khô khốc để kiếm kế mưu sinh. Sớm chiều dân bản vào rừng chỉ đẵn những cây gỗ già bị khô héo mang về làm nhà, đun nấu, còn cây tốt lá thì bà con giữ gìn rất nghiêm ngặt...
Già Hồ Ai làm lí thổi sáo xin thần linh cho dân bản hát mừng Tết Nguyên đán |
Bài và ảnh Tô Văn Binh
TẠP CHÍ NGÀY MỚI ONLINE
Hội Người cao tuổi Việt Nam
Tổng biên tập: Lê Quang
Giấy phép hoạt động báo chí số 47/GP-BTTTT do Bộ Thông tin và Truyền thông cấp ngày 5/2/2020.
Liên hệ: Tòa soạn
Đường dẫn bài viết: https://ngaymoionline.com.vn/giai-dieu-hoan-ca-13236.html