PGS. TS Nguyễn Thị Hoài được ghi nhận bởi tâm huyết với việc tìm ra những sản phẩm ứng dụng làm thuốc từ nguồn dược liệu y học dân tộc cổ truyền, nghiên cứu phát triển tìm kiếm thuốc giảm cân, sản phẩm hỗ trợ điều trị ung thư, bệnh suy giảm trí nhớ ở người già…
Một trong những đề tài nổi bật của bà là nghiên cứu các cây thuốc của đồng bào Pa Cô, Vân Kiều ở miền Trung có tác dụng chống ôxi hóa, diệt tế bào ung thư, trong đó có cây bù dẻ tía và cây mán đỉa. Đây là những dược liệu quý của đồng bào dân tộc, được bà kiên trì thu thập, phân tích và sàng lọc để chứng minh thành phần khoa học cũng như đặc tính sinh học của cây thuốc, tạo nên tiền đề cho việc nghiên cứu các sản phẩm hỗ trợ trong điều trị ung thư và các bệnh liên quan đến ôxi hóa.
 |
| PGS.TS Nguyễn Thị Hoài |
PGS. TS Nguyễn Thị Hoài kể, từ xưa đã nghe chuyện những ông lang, bà mế vùng dân tộc có bài thuốc chữa khỏi nhiều bệnh. Để kiểm nghiệm, bà tìm về các bản làng, thu thập mẫu cây để nghiên cứu tìm ra những bằng chứng khoa học thuyết phục về tác dụng của chúng. Từ một nhà khoa học chỉ thuần túy làm công tác nghiên cứu, giảng dạy, bà dành 2 năm sinh hoạt cùng đồng bào dân tộc, vận dụng hết mọi khả năng dân vận, thậm chí nhờ bộ đội Biên phòng, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên địa phương giúp đỡ trao đổi, vận động bởi hai bên không cùng ngôn ngữ. Tuy nhiên, những “thầy thuốc thần bí” chỉ đồng ý cho bà mẫu cây thuốc khi có cam kết, nếu nghiên cứu thành công, sẽ quay lại hướng dẫn đồng bào Pa Cô trồng cây này trên diện rộng để xóa đói giảm nghèo.
Từ các chuyến đi, bà chọn lọc được 30 mẫu cây thuốc và mất hơn một năm làm thí nghiệm phân tích, nghiên cứu, sàng lọc các mẫu dịch chiết xuất từ cây, bà phân lập được hai hợp chất quý có trong cây bù dẻ tía có hoạt tính mạnh, có thể ức chế sự phát triển và diệt tế bào. Bà cho biết: “Những cây này mới chỉ là thử nghiệm trong phòng thí nghiệm và đang cần có kinh phí nghiên cứu tiếp. Nếu được đầu tư, tôi sẽ quay trở lại vùng bà con dân tộc để lấy nhiều mẫu, nghiên cứu sâu, rồi thử nghiệm lâm sàng để có thể ứng dụng. Khi đó, mới quyết định có nên trồng mở rộng cây dược liệu này hay không”. Bà cũng ước mơ sẽ cùng bà con trồng mở rộng vùng dược liệu, để họ có thể sống khoẻ bằng cây thuốc, còn người bệnh thì được dùng sản phẩm tốt, giá bình dân.
Trong quá trình công tác, PGS.TS Nguyễn Thị Hoài đã tham gia thực hiện 16 đề tài các cấp, trong đó chủ nhiệm 3 đề tài cấp Bộ, đăng 72 công trình nghiên cứu trên các tạp chí khoa học, trong đó có 12 bài đăng trên tạp chí quốc tế uy tín. Bà tâm sự: “Có những lúc làm đề tài cấp bộ, tôi ngồi viết thuyết minh xuyên đêm. Dự định nào tôi cũng muốn làm cho bằng được. Tôi thấy có nhiều việc để làm và phải làm. Một tháng cả 30 ngày tôi có mặt ở phòng thí nghiệm, nhiều khi làm việc đến 29 Tết, nhưng Mùng 3 Tết đã mong bảo vệ trường mở cửa để đi làm. Tôi thích đến phòng thí nghiệm như nhiều chị em thích đi shopping, ngồi cà phê”.
Cũng từ sự đam mê này, bà đã truyền lửa cho nhiều thế hệ sinh viên và có thêm quyết tâm khi thực hiện những nghiên cứu dài hơi trên các cây dược liệu bà tìm được
Bài và ảnh Kim Hoa
