Tượng đài đất mũi
Văn hóa - Thể thao 03/09/2021 11:13
Những chiến công huyền thoại của Đặng Đình Khanh và đồng đội gắn với sông rạch Năm Căn, Đầm Dơi, Cái Nước, thuộc vùng đất mũi Cà Mau.
Quân dân ta không bao giờ quên hai trận đánh nổi tiếng từ tháng 6 đến mùa khô năm 1970, do Khanh tổ chức, trực tiếp tác chiến, làm thất bại cuộc hành quân càn quét lớn của địch vào căn cứ chiến khu của ta tại vùng đồng bằng sông Cửu Long và đất mũi Cà Mau.
Trận thứ nhất diễn ra vào tháng 6/1970. Trên sông rạch Cà Mau, Mỹ lập căn cứ nổi khá lớn, rộng 100 mét, dài 300 mét; gồm những tàu, xà lan lớn ghép lại thành căn cứ thép nằm giữa vùng sông nước. Căn cứ nổi này đặt cơ quan tham mưu của hải quân địch để điều khiển các trận càn trên vùng đồng bằng sông Cửu Long. Căn cứ có 500 lính Mỹ, hai trận địa pháo 127 li và 175 li, một sân máy bay lên thẳng.
Để bảo vệ, chúng bố trí 16 tàu tuần tiễn suốt ngày đêm; còn đặt máy thu tiếng động dưới nước để phát hiện đặc công ta.
Cấp trên giao nhiệm vụ cho Đại đội 5 đặc công, tìm cách tiêu diệt mục tiêu này và bảo đảm ít thương vong cho đồng đội. Suy nghĩ hồi lâu, Khanh nhớ lại trò chơi hồi còn bé, anh cùng lũ bạn buộc dây vào hai chiếc thuyền giấy nối nhau thả trôi xuôi. Khi dây vướng vào cành rào trên sông, làm cho hai thuyền giấy va đập vào nhau. Từ kí ức tuổi thơ này, Khanh đã tìm ra cách đánh.
Ba chiến sĩ Quách, Đăng và Điền do Khanh chỉ huy vào trận. Các anh dùng hai khối bộc phá lớn buộc nối vào nhau bằng sợi dây dài. Bộc phá theo dòng nước trôi đi. Dây sẽ vướng vào dây neo của căn cứ. Còn hai khối thuốc nổ theo dòng nước trôi tiếp và áp dần vào thành của căn cứ. Tới hai giờ sáng, các anh đã đưa được thuốc nổ vào gần mục tiêu theo kế hoạch, tất cả đều gắn kíp nổ rồi khẩn trương bơi về phía Nam, tránh vòng nguy hiểm. Các anh bơi được 2 km thì một tiếng nổ long trời, dậy đất. Một vùng khói lửa ngùn ngụt tràn lấn mặt sông. Những tiếng nổ liên tiếp cùng tiếng kêu la của bọn lính Mỹ bị thương. Căn cứ nổi của địch hoàn toàn bị nhấn chìm. Bốn anh em trở về đơn vị an toàn.
Trận thắng nhấn chìm căn cứ nổi của Mỹ chưa bao lâu, đơn vị của Đặng Đình Khanh nhận nhiệm vụ mới: Tiêu diệt hai tàu vận tải của Mỹ, trọng tải 16.000 tấn, vừa cập cảng Năm Căn. Lệnh trên chỉ rõ: Phải tìm mọi cách đánh nhanh. Nếu không, địch sẽ bốc được số đạn này lên bờ, chuẩn bị cho cuộc càn quét lớn vào những vùng căn cứ cực Nam của ta.
Đại đội phó Khanh cùng Quách nhận nhiệm vụ này. Đây là trận đánh khó vì mục tiêu nằm sâu trong cảng Năm Căn; phải qua nhiều khu vực có tàu giặc đóng thành từng cụm bảo vệ. Hơn nữa, bọn địch có một tàu chở 50 tên người nhái, thả neo ngay cạnh hai tàu lớn. Cứ nửa giờ, chúng cho một tốp người nhái lặn xuống sông, tuần tra, canh phòng hai tàu lớn.
Trước tình hình trên, Khanh nói với Quách: “Bọn mình phải tùy cơ ứng biến thôi. Không thể theo phương án đã định được. Nếu cần, ta sẽ cảm tử đánh! Chấp nhận hi sinh để giành thắng lợi”.
Đêm ấy, Khanh và Quách phải bơi hơn 10 km, vượt qua những vùng có tàu giặc để vào tới khu vực bến cảng. Khối thuốc nổ và người đều phải chìm dưới mặt nước. Bỗng Khanh thấy những gợn sóng lạ. Anh ra hiệu cho Quách có bọn người nhái ngay sát mình. Cùng lúc ấy, bọn chúng cũng phát hiện ra các anh, liền báo cho đồng bọn còn lại trên tàu, nhảy hết xuống sông bao vây, truy tìm.
Trước tình thế diễn ra, lợi dụng góc khuất của chiến tàu hỏng nửa chìm, nửa nổi, Khanh nói nhỏ với Quách: “Cậu đưa cả khối thuốc nổ của cậu cho mình rồi bơi ra trước đi!”. Quách từ chối: “Không! Tôi phải ở lại bảo vệ anh! Dù có hi sinh. Khanh nắm lấy tay đồng đội, ôn tồn: Không được lãng phí xương máu! Một mình Khanh đánh đổi là đủ. Quách còn có nhiệm vụ đánh các trận sau! Đưa thuốc nổ đây cho mình! Nhanh bơi ra đi!”.
Quách nhìn đồng đội, nước mắt trào ra… Khanh giành lấy khối thuốc nổ từ tay bạn và nói: “Cho mình gửi lời chào anh em trong đơn vị…”, rồi lao nhanh ra ngoài. Một lúc sau, Quách bơi về điểm tập kết, có mọi người đón đợi. Vừa lúc đó, một tiếng nổ dậy đất ở khu vực cảng Năm Căn. Quách òa khóc, nói: “Anh Khanh hi sinh rồi các đồng chí ơi!...”. Khanh đã ôm cả hai khối thuốc nổ lao vào gầm tàu địch, cắm chốt nổ tức thì. Máu xương anh đã hòa vào sóng nước Năm Căn.
Hôm sau, cơ sở ta ở Năm Căn cho biết: Hai tàu vận tải của địch chở 16.000 tấn đạn bị nổ tung; mấy trăm lính Mỹ cùng 50 tên người nhái và một máy bay lên thẳng bị tiêu diệt.
Tháng 9/1973, Đại đội phó Đại đội 5 đặc công, Đoàn 10, liệt sĩ Đặng Đình Khanh được Nhà nước truy tặng danh hiệu: “Anh hùng lực lượng vũ trang Nhân dân”.
Mới 24 tuổi đời, anh đã cống hiến tuổi xuân cho đất nước. Máu xương của anh hòa vào sông nước Năm Căn. Ngày miền Nam giải phóng, Nhân dân Cà Mau đã xây tượng đài kỉ niệm để tưởng nhớ Đặng Đình Khanh, liệt sĩ, Anh hùng đặc công nước Năm Căn.