Đề phòng mắc bệnh nấm da
Sức khỏe 15/10/2018 08:44
Nấm gây ngứa rất khó chịu, người bệnh thường gãi, làm phát tán lan rộng các bào tử nấm trên da và lây lan cho người khác. Những nơi có tỉ lệ mắc nấm cao thường do thiếu nguồn nước vệ sinh hoặc nguồn nước bị nhiễm bẩn (nước ao hồ, sông ngòi).
Ngoài ra, người bị nhiễm vi nấm không chỉ do sinh hoạt kém vệ sinh mà còn do lạm dụng thuốc kháng sinh (do kháng sinh chỉ trị được vi khuẩn), lạm dụng corticoid (làm giảm sự đề kháng của cơ thể, các vi nấm có điều kiện tăng sinh), dẫn đến nhiễm bệnh nấm “cơ hội”.
Nấm hắc lào
Nguyên nhân do Epidermophyton, Trichophyton hoặc Microsporum gây nên. Bệnh thường bị vào mùa Hè. Vị trí thường gặp là ở các nếp kẽ lớn như ở bẹn, kẽ mông, thắt lưng, nách, nếp vú (ở phụ nữ), thân mình... Ban đầu khi bị hắc lào trên da thấy xuất hiện đám da đỏ hình tròn như đồng xu khoảng 1-2 cm đường kính, sau lan to dần. Các đám tổn thương liên kết thành mảng lớn bằng lòng bàn tay hoặc to hơn nữa...
Người bệnh thấy ngứa rất khó chịu, nhất là khi thời tiết nóng, ra nhiều mồ hôi. Bệnh tiến triển lành tính, nhưng nếu không điều trị kịp thời và triệt để dễ trở thành nấm da mạn tính hay tái phát.
Khi có dấu hiệu trên, người bệnh cần đi khám chuyên khoa da liễu để được chăm sóc và điều trị thích hợp. Các thuốc chống nấm có thể dùng như ketoconazole, itraconazole, fluconazole, clotrimazole... bôi và uống theo đúng phác đồ. Không nên cào, gãi, chà xát và giữ cho vùng da tổn thương luôn được thoáng mát.
Nấm kẽ chân
Nấm kẽ chân (dân gian thường gọi là nước ăn chân), do loài nấm mang tên Epidermophyton, Trichophyton gây nên. Những người hay lội nước, đi giày, tất bí hơi, ra mồ hôi chân... thường hay bị bệnh này.
Ban đầu thường bị ở kẽ ngón 3-4 bàn chân (sít nhau), da bợt trắng, ngứa, xuất hiện một số mụn nước, loét chợt ra chảy dịch. Nhiều khi do người bệnh gãi khiến cho tổn thương bị viêm nề, sưng tấy do nhiễm khuẩn thứ phát (bội nhiễm thêm tụ cầu và một số vi khuẩn khác). Lúc này người bệnh có thể bị sốt, hạch bẹn có thể sưng. Sau đó, tổn thương dần dần lan xuống mặt dưới các ngón chân và sang các kẽ chân khác.
Bên cạnh đó, còn hình thái nấm kẽ chân, nấm bàn chân chỉ đỏ da, tróc vẩy khô, cần xét nghiệm nấm để xác định chẩn đoán.
Điều trị: khi trợt ướt bội nhiễm bôi dung dịch castellami hoặc tím metin 1%. Khi tổn thương khô bôi kem chống nấm như clotrimazol 1%, lamisil và kết hợp uống kháng sinh chống nấm như ketoconazol (nếu cần). Có thể phòng nấm kẽ chân bằng cách rắc bột mycoster, bột undecylenic vào kẽ chân.
Nấm lang ben
Bệnh thường do nấm men Pityrosporum ovale gây nên, thường gặp ở người trẻ, thanh thiếu niên. Tổn thương ban đầu là các chấm, vết hình tròn 1-2mm đường kính, thường có màu trắng, hồng (nhất là khi đi nắng ra nhiều mồ hôi). Lang ben thường bị ở các vị trí nửa người phía trên như ở cổ, vai, ngực, lưng, cánh tay, có khi lan xuống đùi.
Người bệnh bị nấm lang ben cũng rất ngứa, nhất là khi đi nắng về, khi nóng ra mồ hôi. Bệnh hay tái phát (do bào tử nấm còn sót lại trong nang lông), nhưng ít lây lan.
Để điều trị, có thể bôi cồn BSI 2% hoặc cồn ASA kết hợp mỡ benzosali 15-20 ngày. Có thể tắm xà phòng nizoral, sastid để điều trị lang ben. Ngoài bôi thuốc có thể kết hợp thuốc uống (nếu cần thiết).
Kinh nghiệm dân gian còn dùng củ riềng già ngâm với dấm thanh để bôi
BS Nguyễn Phương
(Bệnh viện Y học cổ truyền)