Cơ sở cách mạng trung kiên Trần Đình Mười có phản bội Tổ quốc?

Cuộc chiến tranh đã đi qua 45 năm, nhưng một cơ sở cách mạng trung kiên bám trụ giữa lòng TP Nha Trang với biết bao gian khổ, hi sinh nhưng vì một nỗi oan vu vơ mà đến bây giờ ông vẫn chưa được công nhận.

Cơ sở cách mạng trung kiên Trần Đình Mười có phản bội Tổ quốc?

Ngay sau khi Nha Trang giải phóng, ông đã chịu bao cảnh oan khiên. Có phải ông đã phản bội cách mạng? Với trách nhiệm của người đảng viên cầm bút, chúng tôi xin bắt đầu cùng đồng đội đi tìm sự thật, hi vọng sẽ trả lại được tên cho ông!.

Kì III: Ngày chiến thắng - niềm vui mới, chẳng tày gang

Trong bản xác nhận quá trình hoạt động của cơ sở Trần Đình Mười, ông Võ Đình Thu cho biết: Tháng 7/1973, ông và một số anh em khác được địch đưa về Biên Hòa để trao trả tù binh theo Hiệp định Pari. Nhưng chờ mãi không thấy địch trao trả, ông bàn với Võ Thứ tìm cách vượt ngục. Để có tiền vượt ngục, Võ Đình Thu gửi thư cho Trần Đình Mười. Thư gửi theo kiểu cầu âu, chẳng lấy gì làm chắc chắn. Vậy mà gần tuần sau ông (Thu) nhận được thư trả lời của Trần Đình Mười với mấy câu ngắn gọn: “Chúc các em sức khỏe và thành công”, kèm theo 5.000 đồng. Như vậy các tù chính trị Võ Đình Thu và Võ Thứ xác định: Cơ sở Trần Đình Mười vẫn còn nguyên vẹn, vẫn tiếp tục hoạt động.

Đúng như vậy, sau ngày giải phóng miền Nam, Tô Trịnh Ứng trở lại Nha Trang, đến nhà số 29, Phước Hải, căn hầm bí mật năm nào vẫn chưa bị lộ. Khui hầm lên, bên trong tìm thấy một khẩu súng ngắn K54 của mình để lại từ Mậu Thân vẫn còn. Ngày 19/9/1975 ông giao cho Ty An ninh tỉnh Khánh Hòa cùng với 18 viên đạn đã sét rỉ. Điều này chứng minh cơ sở Trần Đình Mười, sau Tết Mậu Thân 1968 đến ngày giải phóng miền Nam vẫn hoạt động bình thường chưa có dấu hiệu bị lộ.

4932 dsc05968 copy
Những tờ giấy xác nhận của đồng chí, đồng đội, cơ sở khẳng định: Trần Đình Mười không đầu hàng địch, không phản bội Tổ quốc!

Sau năm 1968, phong trào cách mạng ở Nha Trang có lắng xuống, nhưng cơ sở Trần Đình Mười vẫn nuôi dưỡng, che giấu và đưa đón cán bộ, bộ đội ra chiến khu vào đô thị. Các ông, bà như: Thiệu Đắc Sanh, Trần Thị Bửu, Dương Thanh Tương, Nguyễn Xuân Mai, Bùi Văn Diêu… vẫn lấy nhà ông Mười làm nơi qua lại. Giấy xác nhận đề ngày 25/2/2011, ông Dương Thanh Tương, lúc này là Ủy viên Ban thường vụ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk cho biết: Mậu Thân 1968, tôi (Tương) hoạt động ở Kon Tum, bị địch bắt, giam ở Nhà lao Kon Tum rồi đưa xuống Nhà lao Nha Trang. Sau 2 năm bị giam cầm, được thả ra, các đồng chí lãnh đạo Đảng trong nhà lao giới thiệu tôi đến nhà anh Trần Đình Mười (lúc này anh Mười đã được thả sau Mậu Thân) tại 29 đường Phước Hải. Trong thời gian ở đây, tôi được anh Mười và gia đình tận tình nuôi dưỡng nên sức khỏe được hồi phục. Anh Mười còn liên lạc với gia đình anh Đạt Hiếu là cơ sở của tôi (Tương) tại Buôn Hồ, Đắk Lắk; anh Hiếu liên lạc với Huyện ủy H4 (Krông Buk) chấp nhận đưa tôi (Tương) về Đắk Lắk vào ngày 25/2/1970, tiếp tục chiến đấu, công tác cho đến ngày nghỉ hưu”.

Ngày 2/4/1975, Nha Trang - Khánh Hòa giải phóng. Cơ sở cách mạng Trần Đình Mười, công khai tham gia vào bộ máy chính quyền cách mạng lâm thời. Ông được phân công làm Phó Chủ tịch UBND phường Tân Phước (Phước Tân, Phước Tiến). Tuy nhiên, niềm vui chưa tày gang thì nỗi buồn, nỗi thất vọng đã ập tràn. Năm 1976 - 1977, miền Nam tiến hành cải tạo công thương nghiệp, do ông có cây xăng nên bị quy là tư sản. Nhà nước thu hồi cả xe và cùng bồn xăng 5m3.

Năm 1978, Công an tỉnh Phú Khánh gọi ông lên làm Bản kiểm điểm quá trình hoạt động cách mạng. Ông đã trình bày thật đầy đủ, chi tiết và khẳng định mình không đầu hàng địch, không khai báo làm lộ bí mất nơi cán bộ, bộ đội, cơ sơ của ta ra vào hoạt động, nên không gây tổn thất cho cách mạng. Bản kiểm điểm đã báo cáo đầy đủ tình hình, âm mưu, thủ đoạn của địch đối với cách mạng trong thời gian ông bị bắt giam cũng như khi được thả tự do và cả thời kì hậu chiến…

Đáng buồn hơn là sau đó, Thành ủy, UBND TX Nha Trang thông báo ông phải nghỉ việc vì có bí số do địch để lại. Chính quyền điều ông lên vùng kinh tế mới. Là cơ sở cách mạng, ông phải chấp hành. Nỗi buồn đang tê tái thì cuối năm 1979, vợ và con gái ông quyết định ra nước ngoài sinh sống. Trần Đình Mười bế tắc, không còn lối thoát, đành theo vợ và con gái sang Đài Loan, Canađa rồi đến Mỹ, để lại phía sau nỗi nhớ nhung cách mạng, đồng chí, đồng đội, đồng bào và những năm tháng hào hùng của cuộc kháng chiến.

Ngày 31/5/1979, trước khi ra đi, Trần Đình Mười đã gửi Thành ủy và UBND TP Nha Trang một bức thư tâm huyết. Bức thư có những đoạn rất xúc động: “Trong quá trình tham gia cách mạng, tôi may mắn được gần gũi anh em, nhất là các đồng chí lãnh đạo như anh Trọng, anh Nhiên, anh Qùy, anh Thắng… Rồi những đồng chí công tác, chiến đấu trong chiến dịch Tết Mậu Thân 1968 với tôi. Những việc làm của tôi, các anh em đã rõ nên tôi không cần báo cáo nhiều. Lúc gặp các đồng chí ở núi rừng, khi trao đổi với anh em trong thành phố, dưới hầm bí mật, tôi được trang bị kiến thức cách mạng, tăng thêm lòng yêu nước, tình thương yêu đồng chí, đồng đội, đồng bào và lòng căm thù địch. Tất cả những thứ đó tiếp thêm cho tôi sức mạnh để vượt qua đến ngày toàn thắng… Tôi không ngại khó khăn, gian khổ, hi sinh; một lòng, một dạ theo Đảng, theo cách mạng, theo Bác Hồ; trung thành với Tổ quốc, với Nhân dân; không đầu hàng, phản bội; không khai báo cán bộ, cơ sở cách mạng của ta với địch”.

Nhiều và rất nhiều cán bộ lãnh đạo, những cơ sở và cán bộ chiến sĩ lực lượng vũ trang, biệt động thành hiện còn sống đang ở nhiều nơi trên mọi miền Tổ quốc hay đã qua đời ở Nha Trang, Khánh Hòa, như đồng chí Lưu Văn Trọng, Đặng Nhiên, Huỳnh Tưởng (Tám Hà), Dương Tấn Đạt, Huỳnh Chiêu, Bùi Chạn, Võ Đình Thu; Tô Trịnh Ứng, Võ Quyết Thắng, Huỳnh Văn Khoa, Lê Thị Ngọc Mai… Một số anh, chị khác đang ở Đắk Lắk, Kon Tum, Bình Định, Phú Yên như Dương Thanh Tương, Lê Xứng, Bùi Văn Diêu, Bùi Thị Tưởng, Nguyễn Thị Mùi, Nguyễn Thị Mai, Trần Thị Bửu, bị địch đưa về Nha Trang, sau khi ra tù, được cán bộ tù chính trị của Nha Trang, Khánh Hòa giới thiệu đã về cơ sở Trần Đình Mười để được ông và gia đình bao bọc, che giấu, nuôi dưỡng rồi lại trở về cơ quan, đơn vị, chiến khu tiếp tục hoạt động công tác, chiến đấu đến ngày quê hương giải phóng. Nhiều người đã để lại những lời xác nhận công lao đóng góp của ông Trần Đình Mười trong quá trình làm cơ sở cho cách mạng trong lòng thành phố giữa vòng vây quân thù suốt một cuộc chiến tranh. Theo họ, đó là sự hi sinh có thể xem là… vô giá!

Nguyễn Xuân
Ý kiến bạn đọc

* Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Cùng chuyên mục

Phản bác luận điệu xuyên tạc nghị quyết về phát triển kinh tế tư nhân của Đảng

Phản bác luận điệu xuyên tạc nghị quyết về phát triển kinh tế tư nhân của Đảng

Gần 40 năm đổi mới, khu vực kinh tế tư nhân ở Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ, đóng góp to lớn vào GDP, giải quyết việc làm, thúc đẩy tăng trưởng, đổi mới sáng tạo và hội nhập kinh tế quốc tế. Tuy nhiên, các thế lực thù địch đã đưa ra những luận điệu xuyên tạc, bóp méo chủ trương phát triển kinh tế tư nhân, cho rằng Đảng Cộng sản Việt Nam “thừa nhận sự thất bại của kinh tế Nhà nước” và “đang hướng lái theo chủ nghĩa tư bản”.
Tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là “tài sản” vô giá của dân tộc ta

Tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là “tài sản” vô giá của dân tộc ta

Ngày 15/6/2016, Bộ Chính trị ban hành Chỉ thị 05-CT/TW về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Chỉ thị nêu rõ: “Toàn Đảng, toàn dân, toàn quân tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”.
Những chủ bút đầu tiên của các tờ báo cách mạng Việt Nam

Những chủ bút đầu tiên của các tờ báo cách mạng Việt Nam

Trong quá trình đấu tranh giành độc lập dân tộc, Đảng ta đã sử dụng báo chí như một thứ vũ khí sắc bén và lợi hại để đấu tranh với kẻ thù xâm lược. Những tờ báo cách mạng đã góp phần đưa sự nghiệp cách mạng nước ta đi hết thắng lợi nầy đến thắng lợi khác. Nhân kỉ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2025), chúng ta cùng nhìn lại chặng đường hình thành và phát triển các tờ báo tiền thân của Đảng...
Duyên nợ với nghề báo bắt đầu từ... thơ

Duyên nợ với nghề báo bắt đầu từ... thơ

Nhà thơ Tố Hữu đã dịch bài thơ “Đợi anh về” của nhà thơ Konstantin Simonov vào năm 1947 và phổ biến rộng rãi tại Việt Nam. Nhưng không chỉ là nhà thơ nổi tiếng, Simonov còn là một phóng viên mặt trận ưu tú của đất nước Xô viết.
Kì vọng chọn đúng cán bộ đủ tầm cho chính quyền địa phương sau khi sắp xếp

Kì vọng chọn đúng cán bộ đủ tầm cho chính quyền địa phương sau khi sắp xếp

Việc sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính, chuyển sang mô hình chính quyền địa phương hai cấp (cấp tỉnh, cấp xã) từ ngày 1/7/2025, đòi hỏi cán bộ có năng lực vượt trội, trách nhiệm cao, tư duy đột phá và sáng tạo.

Tin khác

Vững tiến tăng tốc vào kỉ nguyên vươn mình của dân tộc

Vững tiến tăng tốc vào kỉ nguyên vươn mình của dân tộc
Trong các bài viết, phát biểu tại các diễn đàn, hội nghị trong nước và quốc tế gần đây, Tổng Bí thư Tô Lâm luôn nhấn mạnh đến kỉ nguyên mới - kỉ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam. Thế nhưng, các thế lực thù địch đã công kích, xuyên tạc, chống phá...

Thi đua là động lực phát triển và xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa

Thi đua là động lực phát triển và xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa
Ngày 11/6/1948, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra “Lời kêu gọi thi đua ái quốc”. Lời kêu gọi này của Người đã được toàn dân hưởng ứng, tạo thành một sức mạnh to lớn để dân tộc ta vượt qua những khó khăn và giành thắng lợi trong sự nghiệp kháng chiến, kiến quốc.

Cần, kiệm, liêm, chính để xây dựng chủ nghĩa xã hội

Cần, kiệm, liêm, chính để xây dựng chủ nghĩa xã hội
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội thì phải bồi dưỡng con người xã hội chủ nghĩa. Con người xã hội chủ nghĩa là con người có đạo đức, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, một lòng một dạ phục vụ Nhân dân, phục vụ cách mạng”. Trong bài “Bác vẫn cùng chúng cháu hành quân”, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh: “Những phẩm chất “cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư” mà Người dạy không chỉ là lí tưởng để mỗi cán bộ, đảng viên noi theo mà còn trở thành chuẩn mực cho mọi người hướng tới”.

Những căn cứ khoa học nghiên cứu 3 ngôi mộ cổ ở Tam Kỳ

Những căn cứ khoa học nghiên cứu 3 ngôi mộ cổ ở Tam Kỳ
Bài 3: Giải mã mộ Giày Thầy Lánh, mộ 1856 Phan Thị, mộ 1850 là mộ vợ chồng thay tên đổi họ, chờ kết quả khảo cổ

Người cao tuổi mãi là cây đại thụ dựng xây cơ đồ dân tộc cường thịnh

Người cao tuổi mãi là cây đại thụ dựng xây cơ đồ dân tộc cường thịnh
Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh là bản thiên anh hùng ca bất diệt cho ý chí tự lực, tự cường dân tộc, trọn cuộc đời hiến dâng cả tuổi thanh xuân và tuổi già cho Tổ quốc và Nhân dân.

Tình trạng lạm dụng NCT

Tình trạng lạm dụng NCT
Các loại lạm dụng NCT thường gặp bao gồm lạm dụng về thể chất, lạm dụng về tâm lí và lạm dụng về tài chính. Mỗi loại lạm dụng NCT có thể là cố ý hoặc vô ý. Lạm dụng thể chất là việc sử dụng vũ lực dẫn tới tổn thương hoặc khó chịu về thể chất hoặc tâm lí.

Những căn cứ khoa học nghiên cứu 3 ngôi mộ cổ ở Tam Kỳ

Những căn cứ khoa học nghiên cứu 3 ngôi mộ cổ ở Tam Kỳ
Bài 2: Mộ 1850 là hài cốt người phụ nữ cải táng từ miền Bắc, xác định mối quan hệ mộ vợ chồng của nữ sĩ Hồ Xuân Hương

Những căn cứ khoa học nghiên cứu 3 ngôi mộ cổ ở Tam Kỳ

Những căn cứ khoa học nghiên cứu 3 ngôi mộ cổ ở Tam Kỳ
Bài 1: Xác định mối quan hệ mộ vợ chồng của nữ sĩ Hồ Xuân Hương

Vài suy nghĩ về Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá hiện nay

Vài suy nghĩ về Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá hiện nay
Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá có hiệu lực thi hành đã 13 năm (2012-2025). Tuy vậy hiệu quả của nó rất khiêm tốn. Thuốc lá vẫn bán tràn lan, người hút thuốc nơi công cộng kể cả trẻ em, học sinh phổ thông vẫn xảy ra. Các bệnh tật liên quan tới thuốc lá vẫn làm cho hàng chục triệu người khác bị ảnh hưởng.

Kì vọng chọn đúng cán bộ đủ tầm cho chính quyền địa phương 2 cấp

Kì vọng chọn đúng cán bộ đủ tầm cho chính quyền địa phương 2 cấp
Việc sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính, chuyển sang mô hình chính quyền địa phương 2 cấp (cấp tỉnh, cấp xã) từ ngày 1/7/2025, đòi hỏi cán bộ có năng lực vượt trội, trách nhiệm cao, tư duy đột phá và sáng tạo.

Rào cản trong tiến hành các cuộc cách mạng

Rào cản trong tiến hành các cuộc cách mạng
Bài 5: Trọng trách người đứng đầu trong thời điểm độ trễ của pháp luật

Cảnh giác với những luận điệu chống phá chủ trương tinh gọn tổ chức bộ máy

Cảnh giác với những luận điệu chống phá chủ trương tinh gọn tổ chức bộ máy
Tinh gọn tổ chức bộ máy là chủ trương đúng đắn của Đảng, Nhà nước, đang được thực hiện quyết liệt, đồng bộ, bước đầu mang lại hiệu quả tích cực. Tuy nhiên, lợi dụng vấn đề này, các thế lực thù địch liên tục đưa ra những luận điệu xuyên tạc, thông tin giả chống phá Đảng, Nhà nước, gây hoang mang, chia rẽ dư luận...

Tư tưởng Hồ Chí Minh về bảo vệ môi trường và ý nghĩa trong phát triển bền vững giai đoạn hiện nay

Tư tưởng Hồ Chí Minh về bảo vệ môi trường và ý nghĩa trong phát triển bền vững giai đoạn hiện nay
Chủ tịch Hồ Chí Minh là tấm gương tiêu biểu trong bảo vệ môi trường. Suốt cuộc đời hoạt động cách mạng, Người luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chăm lo môi trường sống và thường xuyên kêu gọi Nhân dân gìn giữ thiên nhiên để “con đường từ chủ nghĩa xã hội đến chủ nghĩa cộng sản thêm xanh tươi”.

Tư tưởng Hồ Chí Minh - những khát vọng của dân tộc

Tư tưởng Hồ Chí Minh - những khát vọng của dân tộc
Hình ảnh “Anh hùng giải phóng dân tộc” và “Danh nhân văn hóa” đã hòa quyện tạo nên một nét riêng độc đáo ở Hồ Chí Minh không chỉ trong quá khứ, mà đang sống với hiện tại và sẽ tiếp tục tỏa sáng trong nền văn hóa tương lai.

Rào cản trong tiến hành các cuộc cách mạng

Rào cản trong tiến hành các cuộc cách mạng
Bài 4: Rào cản trong chuyển đổi số
Xem thêm
Phiên bản di động