Nam Du là quần đảo cách Rạch Giá hơn 80km đường biển, với hơn 21 đảo hòn lớn nhỏ, những bờ biển đẹp và thế giới thủy cung huyền ảo, thuộc hai xã An Sơn và Nam Du của huyện Kiên Hải. Ít ai nghĩ rằng, nơi đây đã từng hứng chịu hậu quả to lớn của cơn bão Lin-đa, cơn bão số 5 năm 1997…
Nam Du hôm nay đã khác xưa, cây cối xanh tươi, nghe tiếng cười nói của trẻ thơ mà cảm thấy như đang ở thôn quê nơi đất liền với miếu thờ, trường học… Biển lặng, nước xanh ngọc bích tuyệt đẹp. Hàng dừa thẳng đều, thơ mộng và gió biển lồng lộng ở bãi Mấu tạo cảm giác thoáng đãng và tự do cho bất cứ ai muốn tìm sự bình yên.
 |
| Bãi biển ở Nam Du |
Đến bia tưởng niệm, cách bến cảng xã An Sơn chừng vài chục bước. Tôi đốt nén nhang cho những người tử nạn trong cơn bão số 5 năm 1997. Sóng biển vỗ vào vách đá rào rạt, ông Quý quê ở Bình Định về đây lập nghiệp từ trước năm 1980, xúc động kể: Sáng 3/11/1997, bão Lin-da đi vào vùng biển Cà Mau - Kiên Giang và nhanh chóng đạt tới cấp độ cuồng phong. Tại Nam Du có gần trăm người tử nạn, hơn bảy mươi gia đình mất chồng, mất cha, mất con, con trai ông cũng mất tích không tìm được xác. Cơn bão ám ảnh người dân trên đảo khiến nhiều người bỏ về đất liền sinh sống. Quần đảo Nam Du điêu tàn, hoang vắng, hòn Lớn chỉ còn vài chục hộ dân… Ông chỉ biết chôn chặt nỗi đau trong lòng, bám đảo vươn lên.
Tôi hỏi về đời sống hiện tại của ông và bà con trên đảo, giọng ông ấm lên, được Nhà nước cho vay tiền đóng tàu, mấy năm gió thuận, biển êm, tàu ra khơi trúng vụ, ông trả hết tiền Ngân hàng, đóng thêm một tàu mới. Hiện các con của ông làm tài công, quản lí tàu, ông nghỉ không đi biển nữa.
Từ khi Nhà nước đầu tư cơ sở hạ tầng, trung tâm hai xã An Sơn và Nam Du có máy phát điện phục vụ 24/24 giờ. Dân trong đất liền ra đây lập nghiệp, kinh doanh, nuôi cá bè..., các dịch vụ du lịch phát triển, mỗi ngày hàng chục đoàn đến tham quan đảo.
| |
| Khu cảng Hòn Lớn |
Hòn Ngang đang được bồi đắp lấn ra biển, tương lai sầm uất. Đất hòn Củ Tron, xưa vài chục triệu một nền nhà không ai mua, nay từ 500 triệu đến 1 tỉ đồng. Hải sản ở đây có mực, cá xanh xương, hàu đá, ốc tai tượng, khô cá, sò quạt, tôm khô… và đặc biệt là con nhum. Ông Quý bảo, nhà tàu đưa khách thăm các đảo, khách yêu cầu thưởng thức món nhum, họ sẽ lặn xuống bãi san hô, dùng vợt vớt vài phút đầy thùng, đem lên tàu làm món cháo nhum ăn tại chỗ thơm ngon tuyệt vời.
Tôi hỏi tại sao gọi là quần đảo Nam Du, ông cho biết, hiện chưa rõ tên Nam Du xuất phát từ đâu, có thông tin cho rằng có từ thời vua Gia Long, nguồn khác thì bảo tên Nam Du xuất phát từ tên gốc "Nam Dự" nghĩa là đảo phía Nam theo cách gọi của các cụ xưa. Ông chia sẻ, Nam Du trước đây cằn cỗi, nhờ bàn tay của người dân và Bộ đội Biên phòng san lấp, chăm chút nên cây cối mới lớn lên và tỏa bóng như bây giờ.
Tôi thuê chiếc xe Hon-đa chạy vòng đảo Củ Tron, qua 3 đèo thì đến ngọn hải đăng cao 318m so với mực nước biển được xây năm 2001. Đây là biểu tượng đáng tự hào của người dân Nam Du, góp phần điều tiết giao thông, bảo đảm an toàn hàng hải cho tàu thuyền trên vùng biển này.
Anh Tiến, cán bộ Đồn Biên phòng, nhà ở Rạch Giá ra đây công tác đã vài năm, tự hào bảo, Bộ đội Biên phòng cùng người dân một lòng bảo vệ vùng biển đảo thân thương. Bởi ngoài ý nghĩa về quân sự, an ninh quốc phòng, Nam Du còn có nguồn tài nguyên rất lớn về sinh vật, giao thông vận tải và du lịch.
Ngoài những đảo đông dân cư như: Hòn Củ Tron, Hòn Ngang, Hòn Mấu, còn nhiều đảo hoang sơ, có hòn chỉ có vài chục hộ dân. Đảo lớn nhất ở quần đảo là Hòn Lớn, còn gọi là hòn Củ Tron, diện tích 771ha, dân số gần 5.000 người, tại đây có nhiều cảnh đẹp như bãi Chệt, bãi Cỏ, bãi Ngự, bãi Giếng… Thứ hai là xã Nam Du, với 10 hòn đảo nhỏ, trong đó trù phú nhất là Hòn Ngang, kinh tế chủ yếu là khai thác và nuôi trồng thủy sản.
Nói đến biển đảo là nói đến sự vất vả, gian lao trong nắng gió, bão giông và bản lĩnh thép của những người lính giữ gìn biển đảo Tổ quốc. Với tôi, quần đảo Nam Du còn là một thế giới thiên nhiên bí ẩn, kì vĩ, lúc ẩn lúc hiện, lúc xa lúc gần đang thôi thúc khám phá. (Còn nữa)
Ghi chép của Mai Văn Bé Em
