Lỡ nhịp trong cuộc chiến chống Covid-19, Mỹ có bị Trung Quốc lấn bước?

Trong khi Hội đồng bảo an Liên Hợp Quốc và các quốc gia G7 đang đồng lòng tìm kiếm cách ứng phó chung đối với đại dịch Covid-19, Mỹ liên tục chĩa mũi nhọn vào Trung Quốc như nguồn cơn mọi chuyện…

Có nhiều lí do khác cho thái độ thiếu hợp tác khi đối mặt với khủng hoảng toàn cầu, nhưng việc tập trung đổ lỗi cho Trung Quốc như cách mà Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Mike Pompeo yêu cầu gọi virus corona là “virus Vũ Hán” đang gây ảnh hưởng tới nỗ lực phản ứng tập thể của những cường quốc hùng mạnh nhất thế giới.

Vai trò lãnh đạo suy yếu của Mỹ

Đối với một số đồng minh của Mỹ, việc cứng nhắc về từ ngữ vào thời điểm trật tự quốc tế được cho là đang đối mặt với thách thức lớn nhất kể từ Thế chiến II càng làm nổi bật sự vắng bóng vai trò lãnh đạo của Mỹ.

Và sự vắng mặt đó càng được minh họa một cách sống động bằng tin tức tràn ngập về các máy bay chở đầy vật tư y tế từ Trung Quốc đến Italy, đúng vào thời điểm Mỹ đang lặng lẽ nhập nửa triệu que lấy mẫu xét nghiệm do Italy sản xuất để đáp ứng nhu cầu của một hệ thống y tế thiếu thốn.

“Đối với tôi, chuyện đáng kinh ngạc nhất là việc Mỹ biến mất khỏi các cuộc tranh luận công khai. Mỹ về cơ bản đang nằm ngoài bản đồ, trong khi Trung Quốc lại hiện diện quyết liệt”, ông Keith Nathalie Tocci, Giám đốc Viện nghiên cứu các vấn đề ngoại giao Italy và cựu cố vấn chính sách của EU, cho biết.

Trong vụ bùng phát dịch Ebola bắt đầu vào năm 2014, Mỹ là quốc gia có sự hiện diện sâu rộng nhất trên đất Tây Phi khi gửi tới nhiều nhân viên y tế, quân đội và đồ tiếp tế khẩn cấp. Trái với hình ảnh ấy, tuần rồi, gói cứu trợ kinh tế giá 2 nghìn tỷ USD của chính quyền Trump chỉ vỏn vẹn 1 tỉ USD (khoảng 0,06%) dành cho hỗ trợ bên ngoài nước Mỹ.

Trung Quốc gửi hàng viện trợ y tế sang Italy     Ảnh Reuters
Trung Quốc gửi hàng viện trợ y tế sang Italy Ảnh Reuters

Bộ Ngoại giao chỉ ra rằng, Mỹ thực chất đã chi riêng lẻ 274 triệu USD cho hỗ trợ nhân đạo và y tế khẩn cấp để giúp đỡ các quốc gia có nhu cầu, bên cạnh tài trợ cho các tổ chức quốc tế như WHO. Tuy nhiên, tại thời điểm quy mô thiệt hại được ước tính lên tới hàng nghìn tỉ USD, mức viện trợ thêm này chẳng thấm vào đâu.

Thời cơ cho Trung Quốc

Mặc dù là nơi dịch Covid-19 bùng phát đầu tiên, Trung Quốc đã thành công đáng kể trong việc định hình lại hình ảnh của mình như một nhân tố lãnh đạo bằng những nỗ lực về sau nhằm ngăn chặn dịch bệnh cũng như hỗ trợ Italy và các quốc gia dễ bị tổn thương khác.

“Vai trò lãnh đạo của Mỹ sẽ không kết thúc chỉ vì phản ứng tệ hại của họ đối với dịch, nhưng tôi nghĩ chúng ta sẽ dần nhận ra rằng đây là một điểm then chốt”, Elisabeth Braw, Giám đốc Chương trình Răn đe Hiện đại tại Viện Nghiên cứu An ninh và Quốc phòng Hoàng gia Anh (RUSI) tại London, Anh cho biết. “Trung Quốc chưa sẵn sàng vào năm 2003”, nữ chuyên gia nhận định. Họ chưa sẵn sàng để đảm nhận vai trò toàn cầu đó. Còn giờ thì Trung Quốc đã ở một vị trí có thể nắm quyền lãnh đạo toàn cầu và họ chỉ chờ Mỹ đi lạc hướng hoặc mất sự hỗ trợ từ các đồng minh... Và vài năm vừa qua đã thực sự có lợi cho Trung Quốc từ khía cạnh đó”.

Từ sự thất bại trong việc tổ chức xét nghiệm, sự phủ nhận kéo dài hàng tháng của Tổng thống Trump về quy mô của mối đe dọa mới đến nỗ lực ghi điểm chính trị của ông, Mỹ đã cho thế giới thấy mọi thứ ngoại trừ một hình mẫu để các quốc gia khác học tập. Stephen Walt, giáo sư quan hệ quốc tế của Đại học Harvard cho rằng niềm tin trên toàn thế giới vào năng lực của Mỹ, vốn trước nay là một trong những cột trụ tạo nên vị thế dẫn đầu của họ, giờ đang suy suyển.

Không phải tất cả các nhà phân tích toàn cầu đều coi virus corona là yếu tố có ảnh hưởng tiêu cực đối với vị thế của Mỹ trên thế giới mà nhắm vào những xu hướng về lâu dài, như khả năng tự cung cấp năng lượng của Mỹ và các lợi thế về dân chủ, kinh tế, quân sự, cũng như những yếu tố Trung Quốc thiếu khi muốn trở thành một nhà lãnh đạo toàn cầu thay thế đáng tin cậy. Parag Khanna, cựu cố vấn cho các lực lượng Mỹ đang điều hành Công ty Tư vấn FutureMap có trụ sở tại Singapore, cho biết: “Mối tương tác bằng quyền lực mới quyết định, chứ không phải việc Trung Quốc gửi bao nhiêu khẩu trang y tế đến châu Phi”.

Trong khi đó, ông Tocci cho rằng việc Trung Quốc thành công đến đâu trong việc theo đuổi vị thế dẫn đầu mới còn phụ thuộc vào Bắc Kinh có bị thách thức bởi một sự thay đổi về lãnh đạo theo chiều hướng ngoại hơn ở Washington, hay việc châu Âu vượt qua sự chia rẽ hiện tại. “Đơn giản nó phụ thuộc vào việc những nước khác phản ứng thế nào hơn là phản ứng của chính Trung Quốc”, Tocci nói

An Nguyễn

Tin liên quan

Cùng chuyên mục

Đưa vào khuôn khổ

Đưa vào khuôn khổ

Việc Đại hội đồng Liên Hợp Quốc (ĐHĐ LHQ) lần đầu tiên thông qua nghị quyết mang tính bước ngoặt về thúc đẩy các hệ thống Trí tuệ nhân tạo (AI) "an toàn, bảo mật và đáng tin cậy" được đánh giá là bước đi mang tính lịch sử…
Chia sẻ nguồn “huyết mạch” của nhân loại

Chia sẻ nguồn “huyết mạch” của nhân loại

Như khẳng định của Tổng Thư kí Liên Hợp Quốc (LHQ) Antonio Guterres, "nước là huyết mạch của thế giới", đây là nguồn tài nguyên đặc biệt quan trọng, quyết định sự tồn vong và an sinh của nhân loại bởi con người không thể sống thiếu nước quá 3 ngày. Tiếp cận nguồn nước cũng là quyền cơ bản của con người, là điều kiện tiên quyết đối với phát triển bền vững, hòa bình và thịnh vượng…
Diệt trừ “virus” phá hoại sự đoàn kết

Diệt trừ “virus” phá hoại sự đoàn kết

Ngày Quốc tế Xóa bỏ phân biệt chủng tộc hằng năm là dịp gửi đi thông điệp kêu gọi các nước chung tay đẩy lùi "virus" nguy hiểm đang gây chia rẽ thế giới nói chung và bào mòn xã hội của từng quốc gia nói riêng…
Indonesia: Kì vọng chính sách đối ngoại của người tiền nhiệm

Indonesia: Kì vọng chính sách đối ngoại của người tiền nhiệm

Ông Prabowo Subianto, người được Ủy ban bầu cử quốc gia Indonesia (KPU) tuyên bố là người thắng cuộc, được biết đến là nhà lãnh đạo có tư duy chiến lược và là người theo chủ nghĩa dân tộc, chú trọng các khía cạnh quốc phòng. Ông Prabowo cũng được đánh giá cao trong lĩnh vực ngoại giao và quan hệ quốc tế. Bằng chứng có thể thấy từ sự hợp tác giữa các nước về quốc phòng, an ninh, cử lực lượng gìn giữ hòa bình đến một số khu vực xung đột và hỗ trợ nhân đạo...
Ván bài an toàn

Ván bài an toàn

Thị trường, giới đầu tư và không ít người dân Mỹ đang chờ đợi một đợt cắt giảm lãi suất cơ bản của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Ngân hàng trung ương - Fed). Tuy nhiên, nhiều tín hiệu cho thấy Fed sẽ “chơi” ván bài an toàn và không vội vàng nới lỏng chính sách tiền tệ trong ngắn hạn…

Tin khác

Mối đe dọa lâu dài với Gaza

Mối đe dọa lâu dài với Gaza
Trong hơn 5 tháng qua, quân đội Israel đã tấn công Dải Gaza để trả đũa cuộc đột kích của Hamas ngày 7/10 năm ngoái. Ngoài việc pháo kích dữ dội hàng ngày và nạn đói có nguy cơ lan rộng khắp dải đất ven biển đang trải qua một cuộc khủng hoảng nhân đạo lớn, đạn chưa nổ cũng là một mối nguy hiểm chết người không kém đang rình rập người dân Gaza...

Mở thêm nhiều cánh cửa hợp tác

Mở thêm nhiều cánh cửa hợp tác
Lãnh đạo Malaysia, Philippines và Thái Lan - 3 trong số 6 nền kinh tế lớn nhất thuộc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) vừa lần lượt công du các nước châu Âu, trong đó đều thăm Đức, đầu tàu kinh tế của Liên minh châu Âu (EU)…

Tổng thống Putin – lựa chọn của nước Nga

Tổng thống Putin – lựa chọn của nước Nga
Tổng thống Vladimir Putin giành chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử quan trọng của Nga, chỉ dấu cho thấy sự ủng hộ nhiệt thành của dân chúng Nga với nhà lãnh đạo đất nước.

Nga công bố chiến thắng áp đảo của Tổng thống Vladimir Putin

Nga công bố chiến thắng áp đảo của Tổng thống Vladimir Putin
Ông Putin tái đắc cử Tổng thống Liên bang Nga khi giành được 87,97% số phiếu trong cuộc bầu cử kéo dài ba ngày từ 15-17/3.

Động lực khiến Armenia “xoay trục” khỏi Nga

Động lực khiến Armenia “xoay trục” khỏi Nga
Chính quyền Armenia đang đặt mục tiêu giải quyết các vấn đề trong nước bằng cách tiếp cận chính sách đối ngoại đa chiều thay vì chọn bên giữa phương Tây hoặc Nga…

Cục diện phức tạp

Cục diện phức tạp
Ngày 11/3, quốc kì của Thụy Điển được kéo lên tại trụ sở Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) ở Brussels (Bỉ), đánh dấu quốc gia Bắc Âu chính thức trở thành thành viên thứ 32 của liên minh quân sự lớn và lâu đời nhất thế giới này…

Những thách thức quốc phòng của châu Âu

Những thách thức quốc phòng của châu Âu
Nhìn chung, nhiều người nhất trí rằng, châu Âu cần chi nhiều hơn cho quốc phòng, nhưng vẫn còn câu hỏi về việc có thể đạt được điều này bao nhiêu và nhanh như thế nào…

Tìm chìa khóa mở cánh cổng Nhà Trắng

Tìm chìa khóa mở cánh cổng Nhà Trắng
Thông điệp liên bang của Tổng thống Mỹ Joe Biden năm nay được đánh giá là “cơ hội vàng” để chủ nhân thứ 46 của Nhà Trắng củng cố vị thế, xóa bỏ những lo ngại về vấn đề tuổi tác, đồng thời chứng minh cho cử tri thấy rằng ông xứng đáng được lựa chọn để tiếp tục chèo lái con thuyền nước Mỹ trong 4 năm tiếp theo…

Chủ của các hạng mục giải thưởng của Oscar 2024

Chủ của các hạng mục giải thưởng của Oscar 2024
Sáng 11/3 (giờ Việt Nam), lễ trao giải Oscar 2024 đã được khai mạc tại nhà hát Nhà hát Dolby, TP. Los Angeles, Mỹ. Đây là sự kiện điện ảnh lớn nhất thế giới cũng là giải thưởng danh giá được nhiều người quan tâm, chờ đợi.

Thách thức mới của ông Trump trên đường trở lại Nhà Trắng

Thách thức mới của ông Trump trên đường trở lại Nhà Trắng
Trước những khoản chi phí pháp lí và các khoản thanh toán tăng vọt, cựu Tổng thống Donald Trump đang gấp rút tìm các nhà tài trợ lớn cho chiến dịch tranh cử của mình trong cuộc đua vào Nhà Trắng với Tổng thống đương nhiệm Joe Biden.

Danh tính thủy thủ người Việt thiệt mạng trên tàu bị Houthi tấn công ở Vịnh Aden

Danh tính thủy thủ người Việt thiệt mạng trên tàu bị Houthi tấn công ở Vịnh Aden
Ngày 7/3, hãng thông tấn AP của Mỹ đưa tin, lực lượng Houthi ở Yemen tấn công tên lửa vào tàu chở hàng True Confidence ở Vịnh Aden vào ngày 6/3. Trên tàu có 4 thuyền viên Việt Nam, trong đó 1 người thiệt mạng.

Nga tiếp tục tạo được “tiếng vang” ở Trung Á

Nga tiếp tục tạo được “tiếng vang” ở Trung Á
Bất chấp nỗ lực ngoại giao con thoi của phương Tây ở Trung Á nhằm cô lập Nga, khu vực này vẫn coi trọng mối quan hệ với Moskva vì một số lí do đặc biệt.

Facebook sập toàn cầu, cổ phiếu công ty mẹ bốc hơi gần 3 tỷ USD

Facebook sập toàn cầu, cổ phiếu công ty mẹ bốc hơi gần 3 tỷ USD
Tối muộn 5/3, nhiều người dùng facebook tại Việt Nam cho biết, tài khoản của họ bỗng nhiên mất kết nối, buộc phải đăng nhập lại. Hệ thống chỉ hiển thị thông báo "Phiên làm việc đã kết thúc" trên mọi thiết bị đang đăng nhập và bị thoát không rõ lý do. Khi thử đăng nhập lại cũng không thành công dù nhập đúng thông tin tài khoản.

Mọi ngả đường sẽ dẫn tới kịch bản “tái đấu”?

Mọi ngả đường sẽ dẫn tới kịch bản “tái đấu”?
Tháng 3, cuộc bầu cử Mỹ 2024 bước vào giai đoạn tăng tốc với ngày bầu cử “Siêu thứ Ba” mang ý nghĩa bước ngoặt trong tiến trình hai đảng Dân chủ và Cộng hòa lựa chọn gương mặt đại diện ra tranh cử tổng thống vào ngày 5/11 tới…

Hội nghị cấp cao đặc biệt ASEAN - Australia: Thảo luận về quan hệ đối tác cho tương lai

Hội nghị cấp cao đặc biệt ASEAN - Australia: Thảo luận về quan hệ đối tác cho tương lai
Từ ngày 4-6/3, Hội nghị cấp cao đặc biệt kỉ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ASEAN-Australia được tổ chức tại thành phố Melbourne với sự tham dự của lãnh đạo các nước ASEAN, Australia và Tổng Thư kí ASEAN. Thủ tướng Timor Leste được mời tham dự hội nghị lần này với tư cách quan sát viên…
Xem thêm
Tổng thống Putin – lựa chọn của nước Nga

Tổng thống Putin – lựa chọn của nước Nga

Tổng thống Vladimir Putin giành chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử quan trọng của Nga, chỉ dấu cho thấy sự ủng hộ nhiệt thành của dân chúng Nga với nhà lãnh đạo đất nước.
Chủ của các hạng mục giải thưởng của Oscar 2024

Chủ của các hạng mục giải thưởng của Oscar 2024

Sáng 11/3 (giờ Việt Nam), lễ trao giải Oscar 2024 đã được khai mạc tại nhà hát Nhà hát Dolby, TP. Los Angeles, Mỹ. Đây là sự kiện điện ảnh lớn nhất thế giới cũng là giải thưởng danh giá được nhiều người quan tâm, chờ đợi.
Danh tính thủy thủ người Việt thiệt mạng trên tàu bị Houthi tấn công ở Vịnh Aden

Danh tính thủy thủ người Việt thiệt mạng trên tàu bị Houthi tấn công ở Vịnh Aden

Ngày 7/3, hãng thông tấn AP của Mỹ đưa tin, lực lượng Houthi ở Yemen tấn công tên lửa vào tàu chở hàng True Confidence ở Vịnh Aden vào ngày 6/3. Trên tàu có 4 thuyền viên Việt Nam, trong đó 1 người thiệt mạng.
Việt Nam kiên định thực hiện chính sách "một Trung Quốc"

Việt Nam kiên định thực hiện chính sách "một Trung Quốc"

Ngày 14/1, trả lời câu hỏi của phóng viên đề nghị cho biết quan điểm của Việt Nam về kết quả bầu cử người đứng đầu vùng lãnh thổ Đài Loan ngày 13/1/2024, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng cho biết:
Vai trò của 5 nghi can vụ giết người mẫu Hong Kong Abby Choi

Vai trò của 5 nghi can vụ giết người mẫu Hong Kong Abby Choi

Trong vụ giết Abby Choi - người mẫu Hong Kong (Trung Quốc) - có 4 thành viên trong một gia đình cùng một nhân tình - là những nghi phạm chính.
Động đất mạnh tại Thổ Nhĩ Kỳ và Syria: WHO cảnh báo số nạn nhân có thể còn tăng

Động đất mạnh tại Thổ Nhĩ Kỳ và Syria: WHO cảnh báo số nạn nhân có thể còn tăng

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã bày tỏ quan ngại rằng số người thiệt mạng trong thảm họa động đất xảy ra tại Thổ Nhĩ Kỳ và Syria sẽ còn tiếp tục tăng cao.
Việt Nam lên tiếng về nội dung trong bộ phim “MH370: Chiếc máy bay biến mất”

Việt Nam lên tiếng về nội dung trong bộ phim “MH370: Chiếc máy bay biến mất”

"Cho tới nay, các cơ quan chức năng chưa hề đưa ra bất cứ một kết luận nào về vụ việc mất tích của máy bay MH370. Do đó, bộ phim tài liệu “MH370: Chiếc máy bay biến mất” đưa ra những nhận định khi chưa có kết luận chính thức của các cơ quan chức năng là s
Phát hiện hố đen có khối lượng lớn gấp 30 tỉ lần Mặt Trời

Phát hiện hố đen có khối lượng lớn gấp 30 tỉ lần Mặt Trời

Các nhà khoa học tại Đại học Durham (Anh) xác nhận hố đen mới được tìm thấy là một trong những hố đen lớn nhất từng được phát hiện.
Phát hiện bất ngờ làm đảo lộn các giả thuyết về bình minh của vũ trụ

Phát hiện bất ngờ làm đảo lộn các giả thuyết về bình minh của vũ trụ

Kính viễn vọng không gian James Webb đã phát hiện hình ảnh được cho là của 6 thiên hà cổ đại khổng lồ; sự tồn tại của chúng có thể làm đảo lộn các lý thuyết vũ trụ học hiện tại.
Phiên bản di động