Tỉnh Bình Thuận: Vì sao dự án điện năng lượng mặt trời Hàm Kiệm không công khai đầy đủ cho dân?
Pháp luật - Bạn đọc 21/03/2019 15:56
Sau năm 1975, chính quyền Cách mạng phân chia dải bưng này cho các gia đình có công tham gia kháng chiến để sản xuất. Những năm từ 1979 - 1982, theo mô hình hợp tác xã, dân ở đây mỗi hộ được giao 3-5 sào (Nam bộ), hộ nhiều 1-2 ha/hộ để sản xuất, nhận khoán 10 và tham gia trồng cây theo Dự án 327. Năm 1982, sau một cơn bão cát, cát phủ hết toàn bộ dải bưng làm cho mùa màng của dân bị thiệt hại nặng. Từ đó, người dân thấy vùng canh tác theo bưng không hiệu qủa nên không trồng cây gì. Thời điểm đó, Đảng ủy, UBND xã, đứng đầu là Bí thư Đảng ủy xã Nguyễn Thanh An phải kêu gọi những hộ dân có ruộng trên bưng dọc theo 3 thôn hiến đất làm quỹ đất công, để cho cây mọc lại tạo thành rừng tái sinh, sau là rừng đầu nguồn chắn gió cát và tạo nguồn nước sạch phục vụ cho dân ba thôn của xã, ranh giới từ chân bưng trở lên 1.000m, 100% hộ dân có ruộng đồng tình. Dân chủ động lùi sâu vào chân núi Ba Hòn để tìm đất sản xuất. Từ năm 1987, khi cây chồi đã mọc thành rừng dọc bưng thuộc xã Hàm Kiệm rộng khoảng 200ha được giao cho ngành kiểm lâm của huyện quản lí. Từ đây, rừng bưng tái sinh được đổi thành rừng đầu nguồn, rừng cấm, nhưng nằm ngoài danh mục quản lí Nhà nước về rừng. Như vậy, từ sau năm 1975 - 1987, dải bưng dọc theo 3 thôn của xã Hàm Kiệm là đất do Nhân dân đóng góp vào tạo nên cánh rừng tái sinh, rừng đầu nguồn, rừng cấm đến rừng không cấm (đất có chủ). Trong giai đoạn này một số hộ dân vẫn tiếp tục canh tác cây ngắn ngày, không phương hại đến rừng, đặc biệt một số hộ quen thân với cán bộ xã làm được “sổ đỏ”, một số lén lút sang nhượng.
Ngày 15/9/2017, UBND tỉnh Bình Thuận có Công văn số 3600/UBND- KT do Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Hai kí, đồng ý cho Công ty TNHH Điện mặt trời Trường Thành Bình Thuận lập hồ sơ Dự án đầu tư nhà máy điện mặt trời tại xã Hàm Kiệm, Hàm Thuận Nam, với diện tích 110 ha, nằm ngoài 40 ha đất dọc theo bưng của 3 thôn Dân Phú, Dân Hiệp và Dân Bình để lại làm rừng chắn cát đầu nguồn theo đề nghị của Nhân dân.
Ngày 11/9/2018, UBND huyện Hàm Thuận Nam có Công văn số 2008/UBND- TNMT do Chủ tịch UBND huyện Trần Ngọc Diệp kí, thống nhất cho Công ty TNHH Đầu tư và Xây lắp điện số 8 Bình Thuận, với diện tích 45,85ha để xây dựng Nhà máy Điện mặt trời Hàm Kiệm 1.
Ngày 17/1/2019, UBND tỉnh Bình Thuận có Quyết định số 173/QĐ-UBND do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lương Hải kí về việc thu hồi 432.786m2 đất bằng thuộc thôn Dân Phú do xã Hàm Kiệm quản lí chưa sử dụng theo tờ bản đồ số 112 cho Công ty CP đầu tư xây lắp điện 8 Bình Thuận thuê đầu tư Nhà máy Điện mặt trời Hàm Kiệm 1, tại xã Hàm Kiệm. Theo quyết định này còn 23.533m2 đất nông nghiệp trồng cây lâu năm, hằng năm khác của các hộ dân đang sử dụng thì Công ty Điện 8 phối hợp với UBND xã để bồi thường cho dân để UBND tỉnh cho thuê đất tiếp theo quy định.
Tuy nhiên ngày 12/3/2019, Báo Người cao tuổi nhận đơn của ông Nguyễn Văn Điền, 74 tuổi, ở tổ 6 thôn Dân Hiệp phản ánh đất của ông đã canh tác từ sau năm 1975 đến nay (có gián đoạn từ 2012 - 2018), nhưng chưa được nhà đầu tư cùng UBND xã thông báo bất kì một thông tin gì về đền bù công khai hoang, chăm sóc đất từ hàng chục năm qua. Khi gia đình ra chuẩn bị sản xuất vụ mè 2019 thì thấy nhà đầu tư đã san ủi hết toàn bộ khu rừng “cấm” dọc từ khe Ông Minh thôn Dân Phú xuống dốc Chín Xòon thôn Dân Bình giáp xã Hàm Cường, nên gia đình đã ngăn chặn không cho nhà đầu tư san ủi phần gần 2ha đất của gia đình.
Ngày 13/3/2019, phóng viên Báo Người cao tuổi đăng kí làm việc với Chủ tịch UBND xã Hàm Kiệm, Bí thư Đảng ủy kiêm Chủ tịch UBND xã Đặng Văn Công thông báo: “Bận đi họp”; khi đề nghị gặp người đại diện khác, ông Công trả lời “Tôi không ủy quyền cho bất cứ ai”. Đến UBND huyện, chúng tôi đã gặp trực tiếp Chủ tịch UBND huyện Trần Ngọc Diệp đề nghị được cung cấp một số thông tin về Dự án điện mặt trời tại xã Hàm Kiệm, nhưng ông Diệp lặng im không trả lời. Cho dù trước đó chúng tôi đã đăng kí làm việc qua điện thoại(!?). Tại Văn phòng Công ty TNHH Trường Thành, ông Võ Thịnh, cán bộ kĩ thuật cho biết: Trụ sở chính của Công ty ở Gia Lai, đây là điểm đăng kí giao dịch. Toàn bộ hồ sơ về dự án Công ty đã giao cho ông Đặng Văn Công rồi, có gì gặp ông Công sẽ rõ. Ra hiện tường và trở về trao đổi với bà con ở các thôn Dân Phú, Dân Hiệp, được nghe phản ánh rất bức xúc về dự án này. “Đất của dân tại đây đã bỏ ra nhiều công sức tôn tạo. Trước đây, có vụ dân vào chặt một cành cây hay gieo trồng gì thì xã bắt và phạt, giờ đột nhiên một người ở đâu xa lạ tới “rủ rỉ” mua đất một số hộ thân quen trong xã, còn dân không biết gì hết”, ông Võ Chí Kiết, 75 tuổi nói. Còn ông Nguyễn Văn Tính, ở thôn 6 Dân Hiệp cho hay, công sức dân bỏ ra giờ tự nhiên ai ở đâu đến san ủi hết, dân không biết ai thu tiền đền bù này, bao nhiêu? Người bức xúc nhất là cựu Bí thư Đảng ủy xã Nguyễn Thành An. Ông An thở dài nói: “Giờ tôi mới ân hận thương dân, biết vậy lâu nay tôi đề nghị chính quyền bố trí đất này cho dân sản xuất để vẫn giữ được rừng đầu nguồn”. Trở lại UBND xã, người tiếp chúng tôi là ông Lê Văn Tiết, Phó Bí thư Đảng ủy xã. Vào đề ông Tiết bức xúc nói: “Xã bất lực, dân phản ứng, trên chỉ thị thì chấp hành, biết thế này chúng tôi đã cho dân sản xuất mang lại kinh tế cho các hộ dân, cho xã. Giờ, từ đâu có nhà đầu tư đến, được tỉnh thu hồi giao đất của xã. Đặc biệt tôi là người cùng đi thực địa để xác định ranh giới cắm mốc, nhưng khi cắm mốc xã không nắm, giờ xã mù tịt về mốc cắm ranh đất giao và đất rừng phòng hộ 40ha còn lại”.
Qua những thông tin trên, đề nghị các cơ quan có thẩm quyền của tỉnh Bình Thuận kiểm tra xác minh lại tình trạng giao đất cho Dự án điện mặt trời tại xã Hàm Kiệm đúng luật pháp chưa? Hồ sơ đầu tư của Công ty Trường Thành - Xây lắp Điện 8 Bình Thuận đã hoàn tất chưa? Diện tích đất nhà đầu tư đã san ủi có đúng diện tích, đủ pháp lí đã giao không?
Trần Mỹ - Danh Lư