Vụ Phạm Thanh Hải bị khởi tố về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản
Pháp luật - Bạn đọc 31/05/2019 11:30
Các luật sư đưa ra các chứng cứ khẳng định, bản án sơ thẩm không đưa ra được các căn cứ về dấu hiệu lừa đảo của Phạm Thanh Hải. Tại phiên tòa phúc thẩm, tất cả những người được Cơ quan điều tra và Viện Kiểm sát Nhân dân (KSND) TP Hà Nội gọi là “bị hại” đều khẳng định họ không bị ông Hải lừa đảo và không có đơn tố cáo ông Hải. Chỉ riêng đại diện Viện KS nhận định bản án sơ thẩm là có căn cứ và đề nghị y án sơ thẩm. Sau 2 ngày xét xử (9 và 10/5/2019), Hội đồng xét xử TAND Cấp cao khu vực Hà Nội tuyên hủy án sơ thẩm, trong tiếng vỗ tay của nhiều người tham dự phiên tòa…
Lời khai của người làm đơn tố cáo làm náo động phiên tòa
Trong 2 ngày 9 và 10/5/2019, TAND Cấp cao tại Hà Nội đưa bị cáo Phạm Thanh Hải, Tiến sĩ (cựu Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Công ty CP Thương mại- Đầu tư và Phát triển công nghệ quốc tế (IDT), chủ trang mạng “học làm giàu” ra xét xử phúc thẩm. Phóng viên Báo Người cao tổi tham dự và ghi nhận những diễn biến tại phiên tòa.
Quyết định khởi tố vụ án số 36 và Quyết định khởi tố bị can số 63 đối với Phạm Thanh Hải về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Căn cứ khởi tố vụ án dựa vào đơn của bà Lê Thị Hằng (nguyên Tổng Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ người nghèo đã bị Cơ quan An ninh khởi tố bắt tạm giam ngày 28/3/2017, vì đã tổ chức Chương trình “Trái tim Việt Nam” chiếm đoạt 8,8 tỉ đồng tiền của những người tham gia - PV), người có 6,5 tỉ đồng, kí 3 hợp đồng ủy thác cho ông Hải đầu tư vào dự án của Công ty IDT (hợp đồng chưa đến thời hạn thanh toán). Nhưng trong hồ sơ án sơ thẩm lại không có đơn tố cáo của bà Hằng. Tại phiên tòa phúc thẩm bà Hằng được dẫn giải đến đối chất.
Tại phiên tòa phúc thẩm, bà Lê Thị Hằng khai:“Do tôi có mối quan hệ với bà Loan (vợ cũ của một Bộ trưởng), bà Loan chắp mối cho tôi gặp cán bộ Cơ quan điều tra là ông Việt Anh. Ngay lần gặp đầu tiên ông Việt Anh đã đọc nội dung cho tôi viết đơn gửi Cơ quan điều tra. Tôi thỏa thuận với nhóm bà Loan, nếu đòi được số tiền đầu tư cho ông Hải (chưa đến hạn) thì sẽ ăn chia 50%”.
HĐXX công bố đơn của bà Hằng và bà Hằng công nhận đúng là đơn của mình, nhưng không có nội dung tố cáo ông Hải lừa đảo chiếm đoạt tiền, mà chỉ đề nghị Cơ quan điều tra thu hồi hộ số tiền bà đã đầu tư.
Bị cáo Phạm Thanh Hải tại phiên tòa phúc thẩm. |
Không có người bị lừa, không ai bị chiếm đoạt tài sản, không có ai viết đơn tố cáo
Căn cứ để khởi tố ông Hải tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo đơn tố cáo của bà Hằng đã có lời khai và tình tiết mới, đơn không phải do bà Hằng tự viết.
Theo Chủ tọa phiên tòa, không cần có đơn của bà Hằng, nếu thấy có dấu hiệu vi phạm pháp luật, Cơ quan điều tra vẫn có quyền khởi tố. Tuy nhiên sau đơn của bà Hằng 1 ngày, Cơ quan điều tra và Viện KSND TP Hà Nội có quyết định khởi tố vụ án và quyết định khởi tố bị can đối với ông Hải về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, theo các luật sư, Cơ quan điều tra khởi tố khi chưa có thời gian điều tra xác minh theo khoản 1, Điều 147, Bộ luật Tố tụng hình sự: “Thời hạn, thủ tục giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố, theo quy định trong thời hạn 20 ngày cơ quan điều tra phải điều tra xác minh…” là chưa đúng quy định của pháp luật.
Ông Hải bị kết tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, các luật sư bào chữa đề nghị làm rõ hành vi lừa đảo của bị cáo, các nhà đầu tư (NĐT), có bị lừa đảo khi kí hợp đồng ủy thác đầu tư hay không? Tất cả các NĐT tham dự phiên tòa cũng như những người được tòa cho phép phát biểu tại tòa, đều khẳng định, họ không bị lừa, họ tự nguyện hợp đồng ủy quyền dân sự cho ông Hải thay mặt sử dụng vốn góp để đầu tư các dự án mà ông Hải tham gia hợp tác. Đến trước khi bị bắt, ông Hải trả tiền cho các NĐT đầy đủ, không chiếm đoạt tài sản của ai, 508 người được Cơ quan điều tra và Viện KS gọi là người bị hại đều không ai đồng ý để các cơ quan trên gọi mình là người bị hại. Luật sư đưa ra một số NĐT ở huyện Hoài Đức, trong danh sách người bị hại của Cơ quan điều tra, nhưng khi luật sư về địa phương xác minh lại không có những người này, phải chăng đây là những người bị hại “ma”?
Không ai bị lừa đảo, không ai bị chiếm đoạt tài sản, không ai tố cáo ông Hải, thì không thể khởi tố vụ án, càng không thể kết tội ông Hải “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Những người “bị hại”, người có quyền lợi liên quan (một số công ty) có mặt tại tòa và các luật sư bảo vệ bị cáo Hải, đồng quan điểm đề nghị HĐXX hủy án sơ thẩm, trả lại hồ sơ để điều tra làm rõ chứng cứ pháp luật của vụ án này.
Đại diện Viện KS đề nghị y án sơ thẩm
Thẩm vấn của HĐXX, tranh tụng của các luật sư, ý kiến của các NĐT, người có quyền lợi liên quan, diễn ra công khai trong 2 ngày xét xử, đều khẳng định khởi tố vụ án chưa đủ căn cứ pháp luật. Trong quá trình xét xử bản án sơ thẩm chưa làm rõ những căn cứ phạm tội của bị cáo, chưa xác định rõ những ai là bị hại, bị chiếm đoạt tài sản có đơn tố cáo trước khi ông Hải bị khởi tố? Việc điều tra đánh giá năng lực tài chính của bị cáo vào các dự án đơn thuần ở trình độ không chuyên của Cơ quan điều tra, minh chứng ở những dự án bất động sản, những dự án đầu tư sản xuất thì không thể ngay năm đầu đã có lợi nhuận, không tính giá trị tích lũy của ông Hải từ năm 2007 đến nay, để có vốn ngắn nuôi dài cho rất nhiều dự án… Chính Cơ quan điều tra và Viện KS cũng mâu thuẫn với số liệu điều tra khi đưa ra con số theo Cáo trạng số 83/CT-VKS(P3) ghi nhận số tiền ông Hải huy động là 2.725 tỉ đồng đã chi cả gốc và lãi cho các hợp đồng là 2.905 tỉ đồng, còn Cơ quan điều tra Công an Hà Nội trước ngày khởi tố vụ án 1 ngày, đã có Công văn số 6380/PC46-Đ10 ngày 28/10/2015 ghi nhận: “Sau khi huy động vốn của nhiều người, Hải dùng tiền để đầu tư nhiều dự án, đến kì hạn trả đầy đủ tiền cho khách theo hợp đồng, chưa có khách hàng nào thắc mắc hay khiếu kiện”. Đó là những minh chứng, những căn cứ pháp luật từ Viện KS và Cơ quan điều tra cho thấy, bị cáo không chiếm đoạt tài sản của ai và không có ai tố cáo bị cáo. Thế nhưng, tại phiên tòa phúc thẩm, đại diện của Viện KS vẫn khăng khăng giữ nguyên quan điểm, đề nghị y án sơ thẩm, phạt án chung thân bị cáo về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Điều này cho thấy, với đại diện Viện KS, việc tranh tụng chỉ là hình thức(!). Sau ý kiến của đại diện Viện KS, rất nhiều ý kiến bất bình, phản đối rộ lên trong phòng xử án.
HĐXX tuyên hủy án sơ thẩm
Trái ngược với quan điểm của Viện KS, HĐXX đã xét xử công minh, dựa vào kết quả tranh tụng tại phiên tòa, trên cơ sở xem xét đầy đủ, toàn diện các chứng cứ, ý kiến của luật sư bào chữa, bị cáo, các NĐT, người có quyền lợi liên quan… để ra bản án, quyết định đúng pháp luật, có sức thuyết phục, đúng tinh thần Nghị quyết 08/2002/NQ-TW của Bộ Chính trị ngày 2/1/2002 về một số nhiệm vụ trọng tâm của công tác tư pháp.
HĐXX tuyên hủy án sơ thẩm, trả lại hồ sơ cho Cơ quan điều tra để điều tra lại chứng cứ vụ án. Các NĐT cũng như bị cáo lại mong chờ phiên tòa sơ thẩm xét xử lại đúng người, đúng tội, đem lại niềm tin cho Nhân dân. (Còn nữa)
Đinh Quyết Thắng