Điều đặc biệt, Thái Bình coi trọng và kiểm soát chặt chẽ nguồn vốn đầu tư công nhằm bảo đảm phát triển bền vững và tránh hệ lụy phát sinh gây mất ổn định an ninh chính trị trên địa bàn. Trước kết quả trên, phóng viên Báo Người cao tuổi đã phỏng vấn ông Đặng Trọng Thăng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Thái Bình.
PV: Thưa ông, được biết Thái Bình là 1 trong 8 tỉnh, thành đầu tiên của cả nước cán đích NTM, cơ sở nào để Thái Bình có bước đi đồng bộ và bứt phá như vậy?
 |
| Ông Đặng Trọng Thăng |
Chủ tịch Đặng Trọng Thăng: Trước hết phải nói rằng, Thái Bình được thừa hưởng thành quả của công cuộc đổi mới của Đảng ta và kho báu vô giá truyền thống lịch sử văn hóa của vùng đất "địa linh, nhân kiệt". Với ưu thế về địa lí, quần cư tập trung, ngay từ những thập kỉ trước của thế kỉ XX, Thái Bình là tỉnh gương mẫu đi đầu trong xây dựng và phát triển nông nghiệp, nông thôn. Chương trình điện-đường - trường - trạm là bước đi đột phá đã làm thay đổi diện mạo của một vùng quê nghèo khó và một nền sản xuất tiểu nông, là cơ sở khởi phát của NTM. Có nghĩa là Thái Bình đã sớm nhận ra và có những bước khai phá xây dựng NTM ngay từ những thập kỉ trước.
Nghị quyết 26/NQ-TW về nông nghiệp, nông dân, nông thôn của Đảng là cơ hội để Thái Bình có những bước đi bền vững. Ngay từ năm 2009, Tỉnh ủy Thái Bình đã ban hành Kế hoạch số 52/KH-TU tổ chức nghiên cứu quán triệt và triển khai Nghị quyết 26. Tiếp đó, ngày 8/4/2011, ban hành Nghị quyết số 02/NQ- TU về xây dựng NTM giai đoạn 2011-2015, định hướng đến năm 2020 và ngày 21/12/2018, ban hành Nghị quyết số 03/NQ-TW về tiếp tục đẩy mạnh xây dựng NTM gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp giai đoạn 2018-2020, tầm nhìn đến năm 2030. Từ những định hướng và các giải pháp cụ thể của các nghị quyết được quán triệt sâu rộng trong hệ thống chính trị và các tầng lớp Nhân dân, đã tạo nên sự đồng thuận cao, huy động được mọi nguồn lực, trí tuệ của toàn xã hội trong tiến trình thực hiện xây dựng NTM ở Thái Bình.
PV: Giải pháp nào mà Thái Bình cho là bài học quý giá, thưa ông?
Chủ tịch Đặng Trọng Thăng: Người xưa có câu "đẩy thuyền là dân, lật thuyền cũng là dân", đã nói lên sức mạnh của lòng dân. Chính vì thế, giải pháp cơ bản và then chốt đầu tiên mà Thái Bình thực hiện là tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dân để mọi người dân hiểu rằng công cuộc xây dựng NTM do Đảng ta khởi xướng là nhằm nâng cao mức hưởng thụ cho chính họ, cho các thế hệ con cháu của họ. Từ nguồn cội đó, họ phải có trách nhiệm, nghĩa vụ cùng Nhà nước và cộng đồng xã hội chung tay kiến tạo nên những điều kiện về vật chất, tinh thần để thụ hưởng. Từ nhận thức đầy đủ đó, một hiện thực đã diễn ra trong gần 10 năm qua ở Thái Bình là người dân đã thực thụ trở thành chủ thể công cuộc xây dựng NTM. Ngoài việc hiến hàng vạn mét vuông đất, đóng góp hàng trăm tỉ đồng, hàng triệu ngày công xây dựng các công trình phúc lợi, giao thông công cộng; sự đồng thuận, đồng hành thực hiện dồn điền đổi thửa, chỉnh trang đồng ruộng là cuộc cách mạng lớn về đất đai, đã thể hiện vai trò làm chủ, lòng yêu nước, yêu quê hương của người dân Thái Bình. Sau chiến tranh chưa có thời kì nào mà vị thế người dân tự ý thức được vai trò làm chủ như công cuộc xây dựng NTM. Thành quả đến nay 100% xã trong toàn tỉnh đã cán đích NTM là kết quả của sức mạnh lòng dân dưới sự lãnh đạo của Đảng.
Một yếu tố quan trọng nữa là vai trò gương mẫu, chấp hành nghiêm túc của các cấp ủy, chính quyền cơ sở, các tổ chức chính trị trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện. Ngoài 8 mô hình được định danh xây dựng bước đầu ở các huyện, nhiều địa phương đã chủ động, sáng tạo có những bước đi đột phá trở thành những điển hình tiên tiến, tạo nên sự đa dạng, phong phú toàn diện của phong trào. Nhiều cách nghĩ, cách làm hay ở cơ sở kịp thời được tổng kết, nhân rộng ra toàn tỉnh. từ đó giúp tỉnh đề ra những cơ chế, chính sách, giải pháp cho phù hợp, sát thực tế, tạo nên sức mạnh tổng hợp của "ý Đảng, lòng dân" chung tay xây dựng NTM.
| |
| Một góc thành phố Thái Bình |
Cùng với sự đồng thuận cao của Nhân dân, sự năng động, sáng tạo, gương mẫu của các cấp ủy, chính quyền, cơ chế chính sách hỗ trợ của Nhà nước cũng là động lực, môi trường thúc đẩy. Có lẽ, Thái Bình là tỉnh đột phá đầu tiên trong cả nước hỗ trợ đầu tư bằng vật tư trực tiếp cho các hạng mục công trình xây dựng ở cơ sở. Giải pháp đó vừa có ý nghĩa chủ động trong quản lí, giám sát nguồn vốn đầu tư công, thúc đẩy tiến độ thực hiện; vừa thể hiện minh bạch, công khai, ngăn chặn tình trạng sử dụng nguồn vốn hỗ trợ trái mục đích, xà xẻo, tham nhũng. Bên cạnh đó, ở tầm vĩ mô diện rộng trong toàn tỉnh, UBND tỉnh đã chủ động kịp thời ban hành Quyết định số 12/QĐ-UBND và Quyết định số 19/QĐ-UBND về cơ chế chính sách khuyến khích kêu gọi các doanh nghiệp đầu tư xây dựng hệ thống cấp nước sạch nông thôn. Đến nay, 31 doanh nghiệp đã đầu tư xây dựng và khép kín hệ thống cấp nước sạch cho 100% xã trong toàn tỉnh, với tổng đầu tư gần 3.000 tỉ đồng, từ 3 nguồn vốn: Doanh nghiệp, Nhà nước và Nhân dân, trong đó nguồn vốn của các doanh nghiệp là chủ đạo. Từ đó đã giải quyết mấu chốt 1 trong những tiểu mục quan trọng trong tiêu chí về môi trường mà khả năng ở các địa phương không đủ khả năng và môi trương thực hiện được.
Cùng với việc chung tay của cả hệ thống chính trị, điều đáng ghi nhận sự đóng góp quý giá của các doanh nghiệp, doanh nhân, con em Thái Bình xa quê đã tự nguyện nhận đầu tư các công trình phúc lợi, đóng góp hàng trăm tỉ đồng vào công cuộc xây dựng NTM trên quê hương Thái Bình, góp phần vào thành quả cán đích NTM hôm nay. Tỉnh ủy, HĐND, UBND và Nhân dân Thái Bình đánh giá cao và ghi nhận tấm lòng đầy trách nhiệm của các doanh nghiệp, doanh nhân, con em Thái Bình xa quê trong và ngoài nước đã đồng hành, luôn hướng về quê hương chung tay xây dựng Thái Bình giàu đẹp.
PV: Đặc biệt hơn, cùng với việc bám sát thực hiện 19 tiêu chí của Bộ tiêu chí về Chương trình Quốc gia xây dựng NTM, Thái Bình coi trọng và cam kết không để tồn đọng nợ công trong xây dựng NTM. Vì sao, thưa ông?
Chủ tịch Đặng Trọng Thăng: Đó là nét mới và quyết tâm của Đảng bộ tỉnh Thái Bình. Từ bài học mất ổn định những năm 1997-1998 và để ngăn chặn bệnh thành tích, tệ nạn tham nhũng; Thái Bình luôn coi trọng và giám sát chặt chẽ đầu tư công bằng nhiều giải pháp và coi như thêm 1 tiêu chí khi rà soát công nhận các địa phương về đích NTM.
Cùng với việc nâng cao vị thế chủ thể xây dựng NTM trong các tầng lớp Nhân dân, để "dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra", ngăn chặn tận gốc thất thoát đầu tư công tại cơ sở, Thái Bình đã quán triệt tới các cấp ủy, chính quyền và giao trách nhiệm cho những người đứng đầu ở các địa phương. Chính vì thế, sau khi có chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, việc rà soát nợ công trong quá trình xây dựng NTM được Thái Bình đặc biệt quan tâm và coi như giải pháp hàng đầu khi xét công nhận các xã chưa về đích. Hơn 60 xã được xét công nhận đợt cuối đều đã giải trình và cam kết không để tồn đọng nợ công. Tuy nhiên, có thể còn một số xã được công nhận đạt chuẩn từ các năm trước còn tồn đọng nợ công và thiếu trung thực, nhưng có cơ sở khắc phục và vẫn nằm trong tầm kiểm soát. Điều đáng ghi nhận là thông qua việc giám sát nợ công là bước đi đúng đắn của Thái Bình, chẳng những đã nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các cấp ủy, chính quyền và người đứng đầu của các địa phương, mà còn thể hiện bản chất thật quá trình xây dựng NTM ở cơ sở, ngăn chặn và phòng ngừa những phát sinh hệ lụy sau xây dựng NTM ở Thái Bình.
PV: Trên cơ sở Thái Bình đã cán đích NTM, để phát huy thành quả và tạo nền tảng bền vững trong tương lai, Thái Bình đã có những giải pháp khả thi nào?
Chủ tịch Đặng Trọng Thăng: Trên cơ sở đến nay Thái Bình đã cán đích NTM, về đích trước một năm mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Thái Bình lần thứ 19 đề ra. Để tiếp tục duy trì và nâng cao chất lượng ở cơ sở, ngày 21/12/2018, Tỉnh ủy Thái Bình đã ban hành Nghị quyết số 03/NQ-TU về tiếp tục đẩy mạnh xây dựng NTM gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp giai đoạn 2018 - 2020, tầm nhìn đến năm 2030. Và ngày 18/3/2019, ban hành Nghị quyết số 05/NQ-TU về tập trung lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng khu nông thôn kiểu mẫu và khu nghĩa trang kiểu mẫu. Từ các nghị quyết nêu trên, Thái Bình đã đặt mục tiêu phấn đấu giai đoạn 2021-2025 có 15% số xã trong toàn tỉnh đạt tiêu chí nông thôn nâng cao, 5% số xã trở lên đạt tiêu chí nông thôn kiểu mẫu. Đến nay, có nhiều xã trong tỉnh đã đăng kí phấn đấu đạt các tiêu chí nêu trên. Để sớm trở thành hiện thực, Thái Bình đã đề ra một số giải pháp cơ bản:
1 - Tiếp tục duy trì và nâng cao chất lượng các tiêu chí đã đạt được ở tất cả các xã, các huyện được công nhận đạt chuẩn NTM. Kiểm soát chặt chẽ và có giải pháp xử lí đối với các địa phương phát sinh nợ đọng, bảo đảm sự phát triển bền vững và ổn định ở cơ sở.
2 - Tập trung thực hiện các giải pháp nhằm phát triển sản xuất, nâng cao đời sống thu nhập cho bà con nông dân theo hướng chuyển đổi mô hình sản xuất hàng hóa theo chuỗi khép kín. Khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn.
3 - Duy trì và giữ gìn cảnh quan môi trường xanh - sạch - đẹp, xây dựng nếp sống văn hóa, phát huy dân chủ trong các hoạt động ở thôn xã. Tạo điều kiện để người dân tham gia vào tất cả các hoạt động đoàn thể và xã hội, xây dựng mối đoàn kết toàn dân, gắn bó trong cộng đồng dân cư bền vững.
PV: Trân trọng cảm ơn Chủ tịch!
