Mỗi cây chữa một bệnh
Sức khỏe 21/11/2018 09:55
Lá dâu tằm chữa chứng ra mồ hôi trộm trẻ em
Theo dược học cổ truyền, lá dâu vị đắng ngọt, tính mát, có công dụng tán phong thanh nhiệt, lương huyết và làm sáng mắt. Để chữa chứng ra mồ hôi trộm trẻ em có thể dùng: (1) Lá dâu khô 10g sắc với 200 ml nước, cô lại còn 50 ml chia uống vài lần trong ngày, có thể cho thêm rau má khô 5g. (2) Lá dâu tươi non 20g rửa sạch thái nhỏ nấu canh với thịt lợn nạc ăn hằng ngày. (3) Lá dâu bánh tẻ 1 nắm nấu lấy nước tắm hằng ngày cho trẻ. (4) Lá dâu khô lượng vừa đủ nhồi làm ruột gối, gối đầu cho trẻ nằm, có thể kết hợp với vỏ đậu xanh phơi khô.
Húng chanh chữa vết thương do côn trùng đốt
Công dụng này của húng chanh là nhờ ở tinh dầu mà đặc trưng là carvacrol. Theo dược học cổ truyền, húng chanh vị cay chua, tính ấm, có công dụng giải cảm, phát hãn, tiêu độc, thoái nhiệt. Khi bị đốt bởi các loại côn trùng như kiến, ong, bọ chó, bọ mèo, muỗi, sâu róm… có thể dùng: (1) Húng chanh tươi rửa sạch, giã nát rồi đắp vào vết thương. (2) Lấy 20g lá húng chanh tươi, rửa sạch, nhai trong miệng với vài hạt muối, nuốt nước còn bã thì đắp vào nơi bị côn trùng đốt. (3) Dùng tinh dầu húng chanh bôi tổn thương vài lần. Chú ý: với những trường hợp có phản ứng toàn thân thì cần nhanh chóng đến các cơ sở y tế để được khám và cứu chữa khẩn cấp.
Lá thông hỗ trợ trị liệu đau mỏi khớp
Lá thông vị đắng ngọt, tính ấm, có công dụng khu phong, trừ thấp, chỉ thống. Nghiên cứu hiện đại cho thấy, lá thông có tác dụng chống viêm, giảm đau và kháng khuẩn. Khi mắc các chứng đau mỏi xương khớp có thể dùng: (1) Lá thông tươi nấu nước xông vào nơi bị bệnh. (2) Lá thông tươi, rửa sạch, băm nhỏ rồi đem ngâm với rượu để xoa bóp. (3) Lá thông lượng vừa đủ, nấu nước rồi ngâm các khớp bị đau, có thể phối hợp với lá lốt, xương sông, ngải cứu thì hiệu quả càng cao.
Hạt hướng dương chữa bệnh sởi phát ban không đều
Theo đông y, hạt hướng dương vị ngọt, tính bình, thường được dùng để chữa suy nhược thần kinh, chán ăn, đau đầu, lị ra máu, sởi không mọc được hoặc mọc không đều (thấu chẩn). Nghiên cứu hiện đại cho thấy, trong loại hạt này có chứa nhiều chất dinh dưỡng, vitamin và khoáng chất, đặc có chứa chất folat có tác dụng thúc đẩy quá trình sao chép DNA và RNA giúp tăng sức đề kháng và miễn dịch của cơ thể. Khi sởi mọc không đều có thể dùng: (1) Hạt hướng dương 30g sao thơm, bóc vỏ ăn trong ngày. (2) Hạt hướng dương tùy lượng, sao chín, bóc bỏ vỏ, tán thành bột mịn, đựng trong lọ kín, mỗi ngày lấy 20g hòa với nước ấm uống. (3) Ở một số nơi người ta dùng hạt hướng dương chế thành bánh như kẹo lạc, kẹo vừng, ăn tùy thích trong ngày.
Cúc vạn thọ hỗ trợ chữa hen phế quản
Loại hoa này vị đắng, mùi thơm, có công dụng thanh nhiệt giải độc, long đờm trị ho. Có được khả năng này là do cúc vạn thọ chứa nhiều tinh dầu quý như piperiton, linalin, apinen và đặc biệt là tagetin có tác dụng chống viêm, kháng khuẩn, long đờm và giãn phế quản. Khi bị hen phế quản có thể dùng cúc vạn thọ để hỗ trợ trị liệu theo phương thức: (1) Cúc vạn thọ 20g, sắc uống hằng ngày. (2) Cúc vạn thọ 15g, đường phèn lượng vừa đủ, đem hãm với nươc sôi trong bình kín, sau chừng 20 phút thì dùng được, uống thay trà trong ngày. (3) Cúc vạn thọ 20g, rau cần trôi, củ tầm sét, thài lài tía, nhân trần, rễ bạch đồng nữ, tinh tre mỡ mỗi thứ 10g thái nhỏ phơi khô sắc với 400ml nước còn 100ml uống làm 2 lần trong ngày. Dùng 3 - 5 ngày. (4) Cúc vạn thọ 20g, thịt lợn nạc 50g băm nhỏ, hai thư nấu thành canh ăn hằng ngày. (5) Hoa cúc vạn thọ 20g, hoa đu đủ đực 10g, húng chanh 10g, đường phèn 20g. Tất cả dùng tươi rửa sạch giã nhỏ cho vào bát cùng đường phèn. Hấp cách thủy trong 10 - 15 phút. Để nguội nghiền nát, thêm nước gạn uống làm 2 - 3 lần trong ngày, dùng trong 5 - 7 ngày.
Cây bìm bịp hỗ trợ chữa thoái hóa cột sống
Còn gọi là cây mảng cộng, xương khỉ, tiểu cốt tiếp (cây liền xương)…, vị ngọt, tính bình có công dụng mát gan lợi mật, khu phong trừ thấp, làm liền xương nhanh. Theo dân gian, khi chim bìm bịp con bị gãy chân người ta thường thấy chim bìm bịp mẹ lấy cây này cắn nát rồi đắp vào vết gãy thì thấy chân bìm bịp con liền vết gãy rất nhanh). Để chữa thoái hóa cột sống có thể dùng: (1) Cây bìm bịp 30g, cây gối hạc 20g, tầm gửi dâu 20g, cây trâu cổ 20g. Các vị đem sắc với 1,5 lít nước, cô còn 800ml chia vài lần uống trong ngày. (2) Bìm bịp tươi 80g, ngải cứu, sâm đại hành mỗi vị 50g, đem xào nóng với dấm rồi đắp vào nơi đau, lấy vải buộc lại để trong thời gian 5-6 tiếng. Duy trì liên tục 5-10 ngày sẽ có kết quả. (3) Cây bìm bịp 30g sắc uống hằng ngày. (4) Bìm bịp tươi, rửa sạch giã nát đắp vào nơi đau. (5) Bìm bịp tươi làm thành bánh như bánh xu xê ăn hằng ngày (thường có ở các tỉnh miền núi phía Bắc). (5) Cây bìm bịp 12g, tang kí sinh 12g, thục địa 16g, ba kích 12g, đương quy 12g, đỗ trọng 12g, cẩu tích 12g, trâu cổ 12g, dây tơ hồng xanh 12g, sắc uống mỗi ngày một thang.
Đậu đen hỗ trợ điều trị suy thận
Đậu đen vị ngọt, tính bình, có công dụng bồi bổ can thận, làm mạnh gân cốt, mát huyết cầm máu, giúp đen râu tóc. Trong thành phần rất giàu các chất dinh dưỡng, vitamin, saponin và carotene. Để hỗ trợ chữa suy thận có thể dùng: (1) Đậu đen lượng vừa đủ, rang có mùi thơm và hơi cháy vỏ ngoài là được, tán vụn, đựng trong lọ kín dùng dần, mỗi ngày lấy 30 - 40g hãm với nước sôi trong bình kín, sau 30 phút thì dùng được, uống thay trà trong ngày. (2) Đậu đen sao thơm hơi cháy vỏ 40g, cỏ nhọ nồi 30 gam, hai thứ đem sắc với 2000 ml, cô lại còn 500 ml, chia uống vài lần trong ngày, có thể sắc lại 2 - 3 lần. (3) Đậu đen lượng vừa đủ, sao thơm, tán bột, đựng trong lọ kín dùng dần, mỗi ngày lấy 50g hòa với nước sôi, có thể cho thêm một chút đường đỏ, dùng làm món điểm tâm. (Còn nữa)
BS Hoàng Khánh Toàn
(Chủ nhiệm Khoa YHCT
Bệnh viện Trung ương Quân đội 108)