Đầu gối - Trụ cột của “ngôi nhà” sức khỏe
Sức khỏe 03/01/2019 09:36
Kì 1: Bệnh thoái hóa khớp gối ở NCT
Đầu gối là khớp phức tạp, lớn nhất, đa công dụng nhất và chiếm vị trí quan trọng nhất trong cơ thể chúng ta. Hầu như trong tất cả mọi di chuyển đều có ảnh hưởng đến khớp gối. Khớp gối có nhiệm vụ quan trọng nhất đó là nâng đỡ toàn bộ trọng lượng của cơ thể. Đầu gối chịu lực: Khi đi bộ bằng 1,5 lần trọng lượng của cơ thể, khi leo cầu thang là khoảng 3-4 lần trọng lượng cơ thể và khi ngồi xổm khoảng 8 lần.
Trong những năm qua, khi tổ chức triển khai chuyên đề: Bệnh cơ xương khớp cho NCT ở cộng đồng, tôi thấy: Tỉ lệ người trung và cao tuổi mắc các bệnh về xương khớp đặc biệt gặp vấn đề về khớp gối rất cao. Khớp gối thường sẽ là vị trí đầu tiên bị bệnh thoái hóa khớp. Cũng chính vì vậy mà chúng ta cần phải quan tâm nó một cách đặc biệt. Khi bạn gặp phải vấn đề của khớp gối, sẽ ảnh hưởng rất lớn đến việc di chuyển, vận động trong sinh hoạt hằng ngày cũng như làm việc.
Các bộ phận chính của khớp gối gồm 4 xương: Ở trên là đầu dưới của xương đùi; ở dưới là đầu trên xương chày và xương mác (xương chày và xương mác là hai xương của cẳng chân); phía trước là xương bánh chè.
Cấu tạo khớp gối. |
Với mỗi đầu xương của khớp gối sẽ được bao phủ bởi một lớp sụn khớp rất trơn và láng, giúp triệt tiêu lực ma sát. Với lớp sụn này sẽ giúp cho việc di chuyển và cử động trở nên dễ dàng hơn đối với khớp. Sụn khớp được giữ trơn bởi chất lỏng hoạt dịch (trông giống như lòng trắng trứng) được tạo bởi màng hoạt dịch (lớp lót khớp), được bao bọc trong bao hoạt dịch. Nhưng khi khớp gối bị viêm, màng hoạt dịch này tiết ra quá nhiều chất hoạt dịch sẽ làm cho khớp gối sưng to. Khi đó, theo cơ chế bao khớp cũng sẽ dày hơn bình thường. Từ đó làm cho các cơ xung quanh của khớp gối cũng sẽ yếu đi và càng ngày sẽ càng không vững. Nên người bệnh sẽ rất khó có thể chống chân để đỡ khối lượng cho toàn cơ thể.
Nếu nặng hơn thì lớp sụn bị bào mòn tới một lúc thì gần như là hoàn toàn nên không có khả năng che phủ được cho đầu xương nữa, làm cho mỗi lần cử động như vậy thì hai đầu xương sẽ bị cọ vào nhau rất đau, nhất là lúc đi lên cầu thang, hay là lúc đứng lên ngồi xuống. Để tình trạng này lâu ngày thì hai đầu của xương sẽ bị bào mòn càng nhiều và khớp gối sẽ bị biến hình nghiêm trọng hơn nữa là sẽ bị teo cơ và khớp bị biến dạng.
Tất cả mọi lứa tuổi đều sẽ có hiện tượng đau khớp gối. Khi mà các cơ xương ở khớp của vùng đầu gối không thể hoạt động bình thường thì lúc đó là lúc mà bệnh đau khớp gối xuất hiện.
Khi mà khớp gối có các triệu chứng bị sưng viêm thì lớp sụn ở khớp gối sẽ dần mỏng lại và trở nên sần sùi hơn nhiều. Quá trình này sẽ xảy ra ở phần lồi cầu xương đùi, mâm chày hay xương bánh chè. Các phần còn lại của xương thì sẽ dày lên và ở viền khớp sẽ tạo nên các gai xương.
Chất căn bản tạo nên sụn có thành phần quan trọng nhất là Glucosamine và Collagen type II. Collagen là một mô sợi có mặt trên khắp cơ thể chúng ta. Khi chúng ta già đi, cơ thể sẽ khó khăn trong việc tổng hợp hai chất này. Vì vậy chúng ta nên bổ sung vào cơ thể.
Mời quý độc giả đón đọc phần tiếp theo của chuyên đề: “Đầu gối - trụ cột của “ngôi nhà” sức khỏe” với nội dung: “Thoái hóa khớp gối - Cách phòng ngừa và tự điều trị”. Chuyên mục này được sự đồng hành của Công ty CP truyền thông chăm sóc sức khỏe Sao Đại Việt. ĐC: Số 18 Nguyễn Đổng Chi - phường Cầu Diễn - quận Nam Từ Liêm - thành phố Hà Nội. Điện thoại: 0243.207.26.26 - Di động: 084.24.89.666 Fanpage: Sao Đại Việt
Email: saodaiviet.vn@gmail.com
Mọi ý kiến về bài viết, xin quý vị vui lòng liên lạc với địa chỉ trên.
BS Đỗ Nam Khánh