Chống dịch bạch hầu: Phát hiện, cách li, khoanh vùng, dập dịch nhanh, điều trị sớm

Vừa qua, Bộ Y tế đã triển khai hơn 10 triệu liều vắc xin phục vụ tiêm chủng cho hơn 4,7 triệu người dân ở 4 tỉnh Tây Nguyên

Đoàn công tác của Bộ Y tế do GS.TS Nguyễn Thanh Long, Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế làm trưởng đoàn đã có buổi làm việc với lãnh đạo UBND các tỉnh Tây Nguyên, Quảng Nam và Quảng Ngãi về công tác phòng chống dịch bạch hầu. Tại buổi làm việc, GS.TS Nguyễn Thanh Long, nhấn mạnh: "Việc thực hiện chiến dịch tiêm chủng trên quy mô rộng và cho tất cả người dân 4 tỉnh Tây Nguyên để ngăn chặn dịch bệnh bạch hầu lây lan là vô cùng quan trọng nhằm tạo tiền đề vững chắc cho công tác phòng, chống dịch các năm tiếp theo".

Trong 53 ca đầu tiên mắc bệnh, TS Đặng Quang Tấn, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế cho biết, có tới 25 ca không có biểu hiện triệu chứng (người lành mang trùng, phát hiện qua xét nghiệm sàng lọc). "Việc có tới gần 50% ca bệnh không có triệu chứng, chứng tỏ bệnh đã lưu hành trong cộng đồng, nguy cơ lây bệnh từ người này sang người khác qua tiếp xúc là rõ ràng", ông Tấn phân tích.

Các trường hợp mắc bệnh, chủ yếu là người trên 7 tuổi (chiếm 85%), ghi nhận có người 50-60 tuổi cũng mắc bệnh. Đa số trường hợp mắc bệnh không được tiêm vaccine phòng bạch hầu đủ mũi, đúng lịch. Tỉ lệ tiêm chủng đầy đủ có xác minh chỉ có 3 trường hợp/53 người (5,6%).

Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên lưu ý một số nội dung đối với địa phương trong công tác phòng, chống dịch như: Làm tốt công tác truyền thông để làm sao thay đổi được nhận thức, hành vi của người dân về phòng chống bệnh này; kiểm soát tốt ổ dịch; tập huấn cho cán bộ y tế không chỉ kĩ năng chuyên môn mà cả về kĩ năng truyền thông. Trong đó chú trọng tuyên truyền bằng ngôn ngữ của đồng bào, tuyên truyền bằng cách cầm tay chỉ việc theo kiểu "đi từng ngõ, gõ từng nhà".

Viện trưởng Viện Dịch tễ Tây Nguyên cho biết, tuần này và tuần sau sẽ triển khai xét nghiệm bạch hầu tại Đắk Lắk và Đắk Nông. Viện sẵn sàng cung ứng 500.000 liều vắc xin cho Tây Nguyên trong 1 ngày nhưng khó khăn là người dân phần lớn ở vùng sâu vùng xa, chưa có ý thức tiêm phòng.

PGS.TS Phan Trọng Lân, Viện trưởng Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh thông tin: Vắc xin chỉ giảm tình trạng bệnh nặng, biến chứng và tử vong. Với bạch hầu phải phát hiện sớm, vì thế điều tra dịch tễ để truy vết rất quan trọng giúp những người đã tiếp xúc được dùng kháng sinh dự phòng.

GS.TS Nguyễn Thanh Long kết luận: "Quan điểm chỉ đạo của Thủ tướng đối với dich bệnh này là làm thế nào để dập dịch nhanh nhất, không để dịch lan rộng và bảo đảm yếu tố bền vững cho giai đoạn sau. Bệnh bạch hầu là bệnh cổ điển, tất cả các cơ chế sinh bệnh học đều đã biết, tử vong chủ yếu do biến chứng viêm cơ tim. Bệnh này có vắc xin và thuốc điều trị đặc hiệu".

Bộ Y tế sẽ tổ chức chiến dịch tiêm vắc xin phòng bệnh bạch hầu trên quy mô lớn, trước hết tại 4 tỉnh Tây Nguyên là Đắk Nông, Đắk Lắk, Gia Lai, Kon Tum có ca bệnh, sau đó là Lâm Đồng, Quảng Ngãi, Quảng Nam. Tiêm theo chiến dịch nên tất cả người dân từ 2 tháng tuổi đều được tiêm chủng.

Các địa phương cần thực hiện đúng phương châm phòng chống dịch: Phát hiện, cách li, khoanh vùng, dập dịch, nhưng quan trọng nữa là phải điều trị sớm. Ngay khi phát hiện ra ca bệnh, ngay lập tức phải cho người trong địa bàn (thôn, xã) uống thuốc điều trị dự phòng, giúp ngăn ngừa được biến chứng, lây lan.

GS.TS Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh là muốn thành công, phải huy động cấp uỷ chính quyền, tất cả ban ngành đoàn thể, giao trách nhiệm cho chính quyền địa phương vào cuộc.