Cơ hội và thách thức của doanh nghiệp Việt trong kinh doanh thời đại mới

Ls. Nguyễn Đặng Minh

Phóng viên: Thưa ông, các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Việt Nam hiện đang ở đâu trong môi trường kinh doanh thời đại mới và thách thức của họ là gì?

Luật sư Nguyễn Đặng Minh: Các doanh nghiệp vừa và nhỏ và hộ kinh doanh nhỏ lẻ tại Việt Nam, đa số với quy mô vừa và nhỏ, nên việc ứng dựng công nghệ trong kinh doanh rất hạn chế, điều này ảnh hưởng đến việc kết nối, chăm sóc khách hàng và đặc biệt chưa khai thác đươc nhiều thông tin từ khách hàng tiềm năng, dẫn đến chi phí Marketing và bán hàng cao, rất khó khi tiếp cận khách hàng, thị trường mới và mở rộng kênh phân phối; và đã và đang tụt hậu trong cạnh tranh, đặc biệt đánh mất lợi thế trên chính sân nhà khi phải cạnh tranh với các đối thủ là nhà đầu tư, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài; nhiều doanh nghiệp đã lâm vào tình trạng phá sản hoặc buộc phải thu hẹp quy mô kinh doanh.

Phóng viên: Vậy các doanh nghiệp nhỏ và vừa họ phải có những giải pháp gì để tồn tại và phát triển?

Luật sư Nguyễn Đặng Minh: Một thực tế cấp bách đổi hỏi các doanh nghiệp Việt không chỉ cung cấp sản phẩm và dịch vụ có chất lượng đáp ứng nhu cầu thị trường mà còn phải lựa chọn Mô hình, Phương thức kinh doanh để bắt kịp xu thế mới. Nếu tiếp tục chần chừ, không chịu chuyển đổi mô hình kinh doanh, cách thức vận hành, ứng dụng công nghệ… thì việc bị thay thế, đào thải là điều không thể tránh khỏi và tất yếu.

Phóng viên: Qua nghiên cứu và trải nghiệm tư vấn cho nhiều doanh nghiệp, theo Ông, xu hướng kinh doanh thời đại mới là gì? Và thực tiễn tại Việt Nam hiện nay?

Luật sư Nguyễn Đặng Minh: Theo tôi, xu hướng kinh doanh thời đại mới là dựa trên nền tảng của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Kinh doanh không dùng tiền mặt dựa trên nền tảng công nghệ tận dụng triệt để trí tuệ nhân tạo (AI), kết nối Internet toàn cầu, khai thác và kết nối tập dữ liệu lớn (Big Data), công nghệ (Fintech), kết hợp việc ứng dụng công nghệ với các biện pháp khuyến mãi sử dụng công nghệ số và khuyến khích khách hàng sử dụng công nghệ như tích điểm giữ chân và giúp khách hàng tiêu dùng thông minh, xây dựng cộng đồng kinh doanh rộng lớn để tạo sự chia sẻ, lan toả giá trị doanh nghiệp ra cộng đồng.

Một số giải pháp đang được các doanh nghiệp Việt Nam triển khai, như câu chuyện về hãng xe vận tải MaiLinh taxi, câu chuyện về 7 hãng taxi khác nhau liên kết, hợp tác cùng khai thác dưới tên G7 (Group 7), ứng dụng công nghệ, sử dụng chung ứng dụng (App) gọi xe. Đây là một minh chứng cho sự thay đổi để các doanh nghiệp Việt Nam trở nên thích ứng, tăng cường năng lực cạnh tranh trong cuộc đua bứt phá với đối thủ “taxi công nghệ” Grab.

Một ví dụng về ứng dụng công nghệ trong kinh doanh là câu chuyện ở Singapore, để giúp kết nối các doanh nghiệp vừa và nhỏ, người tiêu dùng, các “shop” bán hàng, Công ty New Tycoon Global với đăng kí trụ sở kinh doanh tại Hongkong đã cho ra đời App mang tên MyAladdinz, đó là một ý tưởng mới hoạt động trên mô hình kinh doanh tặng điểm thưởng cho khách hàng tiêu dùng. Với mô hình tích hợp thông minh thương mại điện tử, tích điểm thưởng cho khách hàng trên một App đơn giản, tiện lợi, hoạt động kinh doanh đã dịch chuyển sang mô hình marketing thương mại trên điện thoại di động và không cần phải phát triển các giải pháp cá nhân của người tiêu dùng hay cửa hàng. Bên cạnh tối đa hoá lơi ích cho khách hàng hiện tại với điểm thưởng tích luỹ lên tới 80%, đây là điểm thưởng, không phải tiền mặt và được tích luỹ dần dần mỗi ngày từ 0.1%-0.2%, app cũng chỉ là trung gian kết nối, không phải nơi giao dịch trực tiếp. Điểm thưởng tích luỹ sẽ kích thích và khuyến khích tiêu dùng chỉ tại các “Shop” có thông tin trên app.

Đây là mô hình trao đổi hàng hoá thông qua một đơn vị trung gian, không dùng tiền mặt, chỉ để tích luỹ điểm thưởng khi mua hàng và nhận % điểm thưởng chuyển đổi thành đơn vị trung gian (Gem ) như 1 voucher khi trao đổi hàng hoá .

Mô hình này mới được công ty New Tycoon triển khai đã nhận được sự đồng hành của nhiều doanh nghiệp, cửa hàng nh, cá nhân, người tiêu dùng thông minh, phát triển tại các quốc gia VN, Singapore, Campuchia, Lào, Nhật Bản, Đài Loan, Các nước Đông Nam Á và phát triển ra các quốc gia tại nhiều châu lục.

MyAladdinz cũng đã từng được các đài truyền hình, báo chí nổi tiếng trên thế giới ca ngợi đây là giải pháp tích điểm thông minh và thực sự đi vào cuộc sống

Ví dụ như: https://markets.businessinsider.com/news/stocks/newtycoon-global-announces-international-expansion-of-myaladdinz-consumer-rewards-app-1029593396#

Phóng viên: Những thuận lợi và bất cập gặp khi triển khai mô hình kinh doanh ứng dụng công nghệ mới tại Việt Nam, thưa ông?

Luật sư Nguyễn Đặng Minh: Các doanh nghiệp vừa và nhỏ đều nhận thức thực sự cần thiết phải thay đổi mô hình kinh doanh phù hợp tình hình mới và ứng dụng công nghệ trong hoạt động kinh doanh 4.0. Về chính sách, hiện chính phủ đã giao cho nhóm chuyên gia, các bộ ngành, đầu mối để sớm hoàn thiện pháp lý và các chính sách liên quan đến các mô hình lĩnh vực kinh doanh mới như Fintech (đặc biệt trong lĩnh vực ngân hàng-tín dụng), Blockchain…Bên cạnh thuận lợi đó thì có nhiều bất cập gặp phải trong quá trình triển khai mô hình kinh doanh mới ứng dụng số hoá, Fintech, blockchain… Nhà Nước cần nhanh chóng ban hành và hoàn thiện pháp lý cho các mô hình kinh doanh mới để giúp doanh nghiệp thực hiện đúng pháp luật, yên tâm hoạt động và phát triển kinh doanh, thực hiện nghĩa vụ của mình với nhà nước, một số lĩnh vực rất mới ở Việt Nam mà chưa có các quy định pháp luật điều chỉnh một cách rõ ràng như Fintech (đặc biệt là các Finteach trong lĩnh vực tài chính-tín dụng), blockchain, và gần đây nhất là các App tiêu dùng tích điểm đang thu hút sự quan tâm của dư luận, mặc dù còn nhiều tranh cãi và tồn tại cả hai luồng quan điểm, có nhiều ý kiến ủng hộ cũng như trái chiều. Tôi cho rằng đối với mô hình kinh doanh mới cũng có tiền lệ tương tự như Grab, thì nên thể áp dụng mô hình thử nghiệm, có quy định tạm thời cho dự án thử nghiệm (các quy định sandbox), và đặc biệt cần phải có sự phối hợp chặt chẽ các bộ ngành liên quan để từ thực tế thử nghiệm đó, đúc kết và tổng hợp nhằm sớm ban hành văn bản pháp luật, các quy định lập quy, các hướng dẫn chính thức để hỗ trợ doanh nghiệp phát triển và chuyển đổi mô hình kinh doanh một cách hợp thức, tuân thủ quy định pháp luật áp dụng. Ở góc độ này, chúng ta cần có nhìn nhận toàn diện, khách quan dựa trên căn cứ khoa học, cụ thể để vừa khuyến khích các mô hình kinh doanh mới phát triển, đồng thời cũng giúp các cơ quan quản lý làm tốt nhiệm vụ của mình là xây dựng môi trường kinh doanh lành mạnh, thúc đẩy sự phát triển, bắt kịp xu thế trên tinh thần khuyến khích kinh doanh, công dân, doanh nghiệp được tự do kinh doanh những gì pháp luật không cấm”.

Ý kiến một số chuyên gia, doanh nghiệp

Theo ông Nguyễn Hùng Sơn, Tổng Giám đốc Công ty FSI “Nhờ có công nghệ, năng suất và chất lượng được nâng cao đáng kể, đáp ứng đủ và kịp thời nhu cầu của khách hàng, tiết kiệm chi phí tối đa, tạo ra nhiều giá trị thặng dư “trích dẫn ….”.

Ý kiến bà Vivien Leow, Tổng Giám đốc Dự án Myaladdinz toàn cầu: “Myaladdinz là tâm huyết của công ty New Tycoon Global, chúng tôi đã đăng kí bản quyền thương hiệu này, cùng với pháp lý chặt chẽ tại Hongkong. Chúng tôi sẵn sàng học hỏi, xin các hướng dẫn của các cơ quan bộ ngành để phù hợp phát triển tại các quốc gia trong đó có Việt Nam. Trước khi được biết đến ở Việt Nam, chúng tôi đã có lượng lớn người sử dụng app từ Singapore, Mexico, Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc). Với Việt Nam, chúng tôi mong muốn mang tới các giá trị cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam với cơ hội gia tăng thêm khách hàng mới và khách hàng trung thành và là 1 trong các kênh marketing trung gian giúp họ phát triển kinh doanh.”