Nằm ở địa đầu vùng Đông Bắc Tổ quốc, TP Móng Cái có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế xã hội, quốc phòng an ninh, đặc biệt bảo vệ chủ quyền biên giới, biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.
Tôi có cơ hội được về thăm nơi đặt nét bút đầu tiên vẽ lên dải đất hình chữ S, thăm cầu Bắc Luân 2 nối liền nhịp thông thương hai nước Việt - Trung đang trong giai đoạn hoàn thiện, giao lưu với các cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Trà Cổ, gặp gỡ bạn thơ, mục sở thị hoạt động của NCT nơi đây. Mới cảm nhận tình đất tình người, những đánh giá của lãnh đạo TW Hội, Hội NCT tỉnh về phong trào thi đua "Tuổi cao - Gương sáng" trên địa bàn.
 |
| Dâng hương đền Xã Tắc |
| |
| Thăm cầu Bắc Luân 2 đang trong giai đoạn hoàn thiện |
Đền Xã Tắc nằm bên bờ sông Ka Long, xây dựng từ cuối thế kỉ XIII, đầu thế kỉ XIV, thờ ba vị Thánh (Xã Tắc Đại vương, vốn là Thành hoàng châu Móng Cái xưa; Cao Sơn Đại vương, thần chủ về văn hóa nước Đại Việt; Hưng Nhượng Đại vương Trần Quốc Tảng, anh hùng dân tộc triều đại nhà Trần). Có vị trí quan trọng trấn yên bờ cõi, khẳng định chủ quyền lãnh thổ quốc gia, khẳng định nét đặc trưng trong sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng của Nhân dân Việt Nam tại nơi địa đầu Tổ quốc, Đền được xếp hạng di tích lịch sử từ năm 2005, nằm trong nhóm di tích lâu đời nhất ở khu vực Móng Cái. "Xã Tắc" theo tiếng địa phương là "Thần Đất", "Thần Nông", theo nghĩa rộng nghĩa là giang sơn, đất nước. Với vị trí trọng yếu trên mảnh đất biên giới địa đầu Tổ quốc, ý nghĩa của ngôi đền vượt ra khỏi phạm vi thờ thần của một làng, một vùng mà trở thành nơi thờ thần của non sông Đất Việt. Các cụ già ở đây cho biết, năm 1960, trong dịp về thăm tỉnh Hải Ninh, Bác Hồ đã đến thăm đền, chụp ảnh với bà con và chia quà cho các cháu thiếu nhi.
Công trình đền Xã Tắc nay xây dựng trên diện tích hơn 2ha, bao gồm khu đền chính, cổng nghi môn, nhà tả vu, hữu vu; lầu chuông, lầu trống; bình phong bằng đá, miếu thờ thần linh và một số công trình khác. Hằng năm, ngoài những ngày cúng rằm, mùng một trong tháng, ở đền còn diễn ra 5 ngày lễ chính (16 tháng Giêng, mùng 2/5, 16/8, 16 và 18 tháng Chạp) cầu an cho nhân dân, cầu cho cây trồng vật nuôi tươi tốt, mùa màng bội thu…
| |
| Bên biểu tượng Sa Vĩ |
Vẫn ngân vang đâu đây lời thơ Tố Hữu
"Từ Trà Cổ rừng dương/ Đến Cà Mau rừng đước". Cột mốc đánh dấu km 0 gợi cảm xúc thiêng liêng, mạnh mẽ. Chúng tôi chụp những kiểu ảnh lưu niệm, ghi dấu bước chân khi đến điểm cực Bắc Tổ quốc. Cụm thông tin cổ động biên giới Sa Vĩ hoành tráng, trang nghiêm mang hình biểu trưng Tổ quốc nơi biên giới đất liền. Trong khuôn viên rộng cả nghìn mét vuông, công trình gồm quảng trường, công viên và khu dịch vụ. Biểu tượng cây dương khổng lồ bằng bê tông vững chắc, 8 chiếc lá ngạo nghễ vút thẳng lên trời; vành đai ốp sứ các hình ảnh phong tục tập quán, sinh hoạt văn hóa truyền thống của người Việt được cho là hoành tráng nhất Việt Nam. Các cụ cao tuổi cho biết, đây là công trình kiến trúc văn hóa độc đáo xuất phát từ ý tưởng của một lãnh đạo ngành Văn hóa - Thông tin thời kì 2007. Sau khi hoàn thành vào năm 2013, với tổng kinh phí đầu tư trên 100 tỉ đồng, Cụm thông tin Sa Vĩ đã trở thành di sản văn hóa trường tồn, là điểm đến không thể thiếu của đông đảo du khách trong nước và quốc tế khi đến Việt Nam.
| |
| Thăm Đồn Biên phòng Trà Cổ |
Đứng giữa nhịp cầu Bắc Luân 2 khi cơn gió mùa đang hối hả tràn về. Dòng sông âm thầm lặng lẽ trôi như vẻ trầm tư vốn có. Ông Hà Đăng Hạnh, Trưởng Ban Đại diện Hội NCT tỉnh Quảng Ninh chỉ về phía xa, cho biết: Nơi ngã ba đang âm thầm kia từng một thời nổi sóng. Ấy là khi biên giới hai bên còn có những bất đồng. Nay việc cắm mốc biên giới trên đất liền đã hoàn thành, việc phân chia rõ ràng hơn, đồng bào các dân tộc hai bên yên ổn làm ăn, tình hình an ninh trật tự khu vực biên giới ổn định, tội phạm buôn lậu, gian lận thương mại, ma túy, buôn bán người giảm mạnh. Ở phía bên kia, bạn cho làm hàng rào kiên cố, gắn camera giám sát suốt dọc tuyến để ngăn tình trạng xuất nhập cảnh trái phép và buôn lậu qua biên giới.
| |
| Ki lô mét 0 gợi nhớ |
Lãnh đạo cấp ủy, chính quyền TP Móng Cái, huyện Đầm Hà, huyện Tiên Yên phấn khởi chia sẻ với đoàn tình hình phát triển kinh tế xã hội của địa phương những năm gần đây. Giới thiệu những sản phẩm đặc trưng của quê hương, không khỏi tự hào thương hiệu hàng hóa, chương trình "Mỗi xã phường một sản phẩm" thu hút đông đảo tổ chức, cá nhân, hộ gia đình tham gia phát triển các sản phẩm OCOP cả về số lượng, chất lượng, góp phần thúc đẩy sự phong phú, đa dạng của hàng hóa chất lượng cao. Huyện Đầm Hà có gần 400 hộ thoát nghèo, tỉ lệ hộ nghèo giảm mạnh chỉ còn 1,68%; tất cả 23 sản phẩm có nhãn mác bao bì, trong đó 11 sản phẩm được Cục Sở hữu trí tuệ cấp giấy đăng kí nhãn hiệu; toàn huyện có hàng chục thôn kiểu mẫu, hàng nghìn hộ mẫu và hàng trăm vườn mẫu; năm nay, có thêm 3 xã Tân Bình, Đại Bình, Tân Lập về đích nông thôn mới.
Những năm gần đây, giống gà Tiên Yên da vàng, giòn, thịt mềm ngọt nuôi chủ yếu theo phương thức chăn thả truyền thống đã hút hồn bao thực khách gần xa. Ông Hoàng Đức Hậu, Phó Chủ tịch HĐND huyện cho biết: Giống gà này nuôi phải trên dưới 1 năm mới xuất bán. Để phát triển đàn gà, huyện có nhiều cơ chế, chính sách hỗ trợ, kêu gọi thu hút ngồn lực đầu tư; hình thành các HTX, tổ hợp tác, trang trại; hình thành mối liên kết sản xuất theo chuỗi, xúc tiến tiêu thụ, quảng bá sản phẩm… Hai năm 2016 - 2017, đã phê duyệt hàng chục dự án nuôi gần 300 nghìn con gà thương phẩm, xuất ra thị trường hàng trăm tấn thịt hơi mỗi năm; bảo đảm chất lượng, mẫu mã, vệ sinh an toàn thực phẩm. Sau khi đã trừ chi phí, với mỗi con bán ra, các hộ chăn nuôi có thể thu lãi cả trăm nghìn đồng…
| |
| Gặp gỡ bạn thơ |
Đêm Móng Cái không sôi động như những vùng biên giới khác tôi qua, song cái ấm áp của hồn thơ đang lan tỏa trong từng vùng đất, từng con người tôi gặp. Họ, những bạn thơ NCT đã biết hoặc chưa quen cùng tôi ngồi lại nhâm nhi li cà phê đắng ngọt, chén rượu cay nồng; cùng thưởng thức những vần thơ chất chứa yêu thương. Cảm xúc chạm cùng cảm xúc. Tâm hồn thăng hoa, hòa quyện. Chúng tôi tan vào không gian tĩnh lặng, yên bình, tan vào "Chênh chao" như đề tựa một tác phẩm của bạn thơ Bùi Hữu Thiềm:
"Em đừng đắm đuối ca dao/ Bùa mê người thả vướng vào lại say/ Chênh chao một chút bên này/ Bên kia đã một đò đầy… ngả nghiêng"…Ghi chép của Thanh Hà
