Giải pháp đồng bộ cho doanh nghiệp khởi động lại sản xuất

Chính sách tài chính đa dạng

Việc không thể kiểm soát, đưa nước ta trở về trạng thái “không Covid-19” như năm 2020, khiến nhiều chuyên gia kinh tế đề nghị chọn giải pháp sống chung với dịch để mở rộng hoạt động sản xuất. Đây cũng là thời điểm DN tìm kiếm nguồn vốn vay bổ sung với phương thức linh hoạt, phù hợp thực lực hiện tại lẫn định hướng tương lai.

Thực tế, DN cần được hỗ trợ tái khởi động sản xuất, kinh doanh bằng các chính sách tài chính đa dạng. Dù Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các ngân hàng thương mại giảm lãi suất vay trên dư nợ vay hay khoanh nợ, giãn nợ cho DN, nhưng việc triển khai chưa đồng đều.

Theo ông Vũ Nam Chiến, Phó Tổng giám đốc Công ty TNHH Thương mại Tân Nhất Hương, mức lãi suất vay mà DN được giảm phổ biến 0,2 - 0,5%, vẫn thấp hơn mức 1% mà Ngân hàng Nhà nước đưa ra.

Ngân hàng Nhà nước xem xét, cho phép ngân hàng thương mại điều chỉnh nâng hạn mức định giá tài sản đang thế chấp đối với những DN uy tín, có khả năng thu hồi vốn. Điều đó sẽ giúp DN tăng giá trị vốn vay lưu động từ 70% lên 85% và giảm bớt áp lực phải tìm thêm tài sản thế chấp. Đồng thời xem xét lại cơ cấu nguồn vốn vay giữa trung hạn, dài hạn và ngắn hạn đối với DN ở giai đoạn này, trong đó ưu tiên được tiếp cận vốn vay dài hạn nhiều hơn vốn ngắn hạn.

Các ngân hàng có thể tiếp tục cân nhắc, nới lỏng thêm các điều kiện khoanh nợ, giãn nợ, điều chỉnh giảm lãi suất nợ cũ; cho vay không có tài sản bảo đảm đối với DN thuộc các ngành đặc biệt khó khăn do ảnh hưởng dịch bệnh; hoặc cho vay đầu tư cơ sở điều trị, trang thiết bị y tế, nghiên cứu vaccine.

Các doanh nghiệp CNHT cần hành lang pháp lý phát triển nhanh.

Thêm nhiều giải pháp đồng bộ

Ông Chu Tiến Dũng, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP Hồ Chí Minh, kiến nghị triển khai nhanh, đa dạng các gói hỗ trợ an sinh xã hội để người lao động có điều kiện trở lại nơi làm việc, vì phía sau họ còn có cha mẹ là người cao tuổi (NCT), hàng ngày họ phải chăm lo bữa ăn cho gia đình và chăm sóc sức khoẻ cho con cái của người lao động, họ cũng tận dụng diện tích để trồng thêm rau xanh, nuôi thêm gia cầm để cải thiện bữa ăn. Họ là người gương mẫu phòng chống dịch và nhắc nhở con cháu giữ sức khoẻ, phòng chống dịch. Người lao động cũng cần được hỗ trợ chi phí để chuyển nghề do mất việc hoặc thay đổi việc làm. DN cũng mong có gói hỗ trợ riêng đặc thù cho những đơn vị du lịch, dịch vụ phải ngừng hoạt động. Đặc biệt, thành phố cần tiếp tục hỗ trợ DN thiết lập được nhà ở, khu lưu trú cho công nhân; cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, giảm các yếu tố liên quan đến chi phí sản xuất cho DN như tiền điện, chi phí vận chuyển, giao thông, cảng biển…

Hiện tại, 60% DN chế biến lương thực thực phẩm tập trung tại TP Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, 90% nguyên liệu lại nằm ở miền Tây Nam Bộ, miền Đông và Trung Bộ. Nếu mở cửa kinh tế TP Hồ Chí Minh nhưng vẫn giãn cách xã hội chặt chẽ với vùng nguyên liệu thì DN cũng khó tái hoạt động.

Việc hỗ trợ vốn và nâng cao trình độ quản trị là 2 yếu tố rất quan trọng để hoạt động sản xuất, kinh doanh trong điều kiện bình thường mới. Vấn đề quan trọng nữa là hoàn thiện khâu logistics. Theo đó, đơn vị vận chuyển hàng hóa phải được số hóa quản lí về y tế dịch tễ (được tiêm vaccine, định kì xét nghiệm Covid-19), lộ trình nhận và giao hàng, thu hộ, chi hộ…

Về vốn, ông Nguyễn Ngọc Hòa, Chủ tịch Công ty Đầu tư tài chính Nhà nước TP Hồ Chí Minh cho biết, với Quỹ Kích cầu đầu tư phát triển, DN có thể tiếp cận nguồn vốn vay đến 200 tỉ đồng với lãi suất ưu đãi để đổi mới trang thiết bị, công nghệ và dây chuyền sản xuất.

Theo ông, diễn biến dịch Covid-19 tạo điều kiện cho quá trình thương mại số (mua bán online với shipper giao hàng) thay thế thương mại truyền thống (giao dịch trực tiếp) diễn ra nhanh hơn. Do vậy, cơ quan chức năng nên sớm hình thành sàn giao dịch thương mại, xây dựng hành lang pháp lí minh bạch, tiêu chuẩn, kiểm soát tốt chất lượng hàng hóa. Người bán và người mua sẽ trả phí tham gia giao dịch hàng hóa qua sàn. Thông qua giao dịch thương mại số sẽ tạo nền tảng dữ liệu để cơ quan chức năng kiểm soát tốt hơn việc khai báo và nộp thuế của các DN. Có điều nguồn lực của DN bị cạn kiệt trong thời gian đại dịch, nên khả năng đầu tư để chuyển đổi số là thách thức không hề nhỏ. Nếu DN phải tự thân vận động e rằng khó thực hiện được chuyển đổi số như mong muốn.

Một phần lớn DN trụ được qua đại dịch phải đương đầu với việc một số đối tác, bạn hàng cũ không trở lại, đó có thể là khách hàng, nhà cung cấp, hay cả hai. Trong trường hợp khách hàng bị tạm dừng hoạt động hay giải thể, DN phải tìm nguồn khách hàng khác để bù đắp bảo đảm doanh thu, nếu không thì phải cắt giảm quy mô, cắt giảm lao động, ảnh hưởng đến người lao động và gia đình của họ, nhất là các gia đình có nhiều người phụ thuộc như trẻ em, NCT…

Với những gì diễn ra trong thời gian dịch bệnh vừa qua, nhiều DN có thêm kinh nghiệm trong ứng phó với khủng hoảng. Những bất cập trong triển khai, thực hiện các chính sách “3 tại chỗ”, “1 cung đường, 2 địa điểm” ở một số địa phương đã đưa nhiều DN vào thế phải linh động ứng phó và tự rút kinh nghiệm.

Việc tạo điều kiện thông thoáng thuận lợi cho DN cũng cần được thực hiện quyết liệt mạnh mẽ, vì giai đoạn này là then chốt, nếu bỏ lỡ chi phí cơ hội sẽ rất lớn. Các giải pháp đồng bộ sẽ giúp cho DN sớm phục hồi ngay khi dịch bệnh được kiểm soát, góp phần vực dậy sản xuất, kinh doanh, bảo đảm an sinh xã hội cho người dân, nhất là người lao động tại DN, người nông dân là NCT, họ làm kinh tế “vườn, ao, chuồng” để sản phẩm của họ được tiêu thụ và tái sản xuất thì cần có sự kết nối với DN để tiêu thụ, chế biến. Sự khởi động của DN trong các thành phố lớn sẽ tháo gỡ được khó khăn cho họ.