Rộng ràng lễ hội Mai An Tiêm

Đông đảo du khách thập phương dự lễ hội Mai An Tiêm

Về Nga Sơn du khách thập phương không chỉ được khám phá động Từ Thức với câu chuyện tình thần tiên giữa chàng Từ Thức và nàng Giáng Hương giữa chốn bồng lai nơi trần thế; được vãn cảnh quần thể danh thắng non nước Thần Phù với dòng Hoạt giang mênh mông, hay du thuyền trên hồ Đồng Vụa...mà còn được về với vùng đất của chàng Mai An Tiêm trong sự tích “Dưa hấu đỏ” mà ta vẫn thường được bà và mẹ kể từ thuở ấu thơ.
Hàng năm mỗi khi đến dịp Lễ hội Mai An Tiêm, bà con, du khách gần xa lại nô nức đổ về xã Nga Phú tham gia lễ hội, đây vừa là dịp để các thế hệ con cháu tưởng nhớ công ơn của các bậc tiền bối đã có công gây dựng, gìn giữ và bảo vệ non sông đất nước. Đồng thới, tiếp tục phát huy truyền thống yêu nước, tinh thần đoàn kết toàn dân tộc, từ đó góp phần phát triển địa phương ngày càng giàu đẹp. Lễ hội cũng là dịp để quảng bá hình ảnh, tiềm năng thế mạnh du lịch huyện Nga Sơn, vùng đất nhiều danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử và thấm đẫm màu sắc huyền thoại.

Cuộc thi khắc dưa hấu tại lễ hội

Chương trình khai mạc Lễ hội Mai An Tiêm gồm có hai phần: Phần lễ và phần hội. Phần lễ, gồm: Lễ rước sắc phong từ làng văn hóa Văn Đức về đền thờ Mai An Tiêm, lễ dâng hương tưởng niệm, đánh trống khai hội, đọc chúc văn ca ngợi công đức Mai An Tiêm, người giàu bản lĩnh chinh phục đảo xa từ thuở Vua Hùng dựng nước, thuần dưỡng, nhân rộng vùng trồng cây dưa hấu - loài cây xanh vỏ, đỏ lòng và được dân gian tôn vinh là ông tổ của nghề trồng trọt. Tiếp theo là phần hội tái hiện bản lĩnh chinh phục thiên nhiên của Mai An Tiêm, cùng nghị lực của nhân dân vùng duyên hải và màn đồng diễn của 200 học sinh đến từ Trường THPT Mai Anh Tuấn. Trong khuôn khổ lễ hội còn diễn ra nhiều hoạt động văn hóa - thể thao như: thi đấu bóng chuyền, cờ tướng, thi kéo co, khắc dưa hấu, biểu diễn nghệ thuật, giao lưu văn nghệ giữa các làng văn hóa…
Tương truyền Mai An Tiêm vốn là một vị quan thời các vua Hùng dựng nước. Ông có tài lại chính trực, nghiêm minh nên bị nhiều gian thần ghen ghét. Trong một lần làm phật ý vua Hùng, Mai An Tiêm cùng vợ bị đày ra ngoài đảo (Nga Sơn - Thanh Hóa ngày nay). Tuy bị đày ải nơi hoang đảo nhưng Mai An Tiêm vẫn một lòng vì nước, vì dân không uất hận, trách móc. Ngoài đảo ông vẫn miệt mài lao động, kiếm sống. Một lần nhờ loài chim biển từ phương Tây bay tới đảo ăn trái nhả hạt mà ông trồng được một loại cây dây leo, có quả, khi quả chín có màu đỏ và vị ngọt. Mai An Tiêm biết đây là loại quả quý, vào vụ thu hoạch, ông lấy que vạch lên vỏ quả rồi đem thả xuống biển, với hy vọng những con sóng sẽ đẩy chúng vào bờ. Đúng như vậy, nhờ sự thông minh, kiên trì sau đó ít lâu ông cùng gia đình đã được Vua Hùng minh oan, đồng thời sai cả đội thuyền ra đảo đón Mai An Tiêm về và phục chức. Cũng từ đó mà dưa hấu được người dân Việt biết đến và trồng trọt.
Để tưởng nhớ công lao của đức thánh Mai An Tiêm, người dân Lạc Việt đã tôn ông là “Bố Cái Dưa Tây” và nơi đảo xa ấy người ta vẫn gọi là bãi An Tiêm. Người dân Nga Sơn còn lập đền thờ ngài, tại chính nơi vốn được tương truyền là nơi ngài cùng gia đình đã dựng lều sinh sống. Qua nhiều lần trùng tu tôn tạo, giờ đây đền thờ Mai An Tiêm khang trang, rộng rãi song vẫn giữ được những nét cổ kính, trầm mặc, và linh thiêng.

Đinh Huê