Cần quan tâm, mở rộng bảo hiểm lĩnh vực nông nghiệp

Sáng ngày 29/10, Quốc hội thảo luận về dự thảo Luật kinh doanh (sửa đổi). Việc sửa đổi Luật Kinh doanh bảo hiểm là rất cần thiết để tạo động lực mới cho sự phát triển của thị trường, nhưng cần bảo đảm mục tiêu phát triển thị trường an toàn, hiệu quả.

Cần mở rộng bảo hiểm nông nghiệp

Thảo luận về dự án Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi), đa số các đại biểu Quốc hội bày tỏ tán thành với sự cần thiết sửa đổi Luật Kinh doanh bảo hiểm. Nhiều đại biểu nhấn mạnh cần mở rộng, quan tâm bảo hiểm đến các lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp, vì quy định còn mang tính chung chung, thiếu định lượng, phạm vi chính sách mới chỉ dừng lại ở khuyến khích, tạo điều kiện, mà chưa quy định cụ thể về việc khuyến khích và tạo điều kiện này.

Nhiều đại biểu nhấn mạnh cần mở rộng, quan tâm bảo hiểm đến các lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp. Ảnh: Internet

Thực tế ở nước ta là quốc gia chịu nhiều ảnh hưởng của biến đổi khí hậu và thiên tai gây thiệt hại đến cây trồng, nuôi trồng và đánh bắt thủy hải sản. Tuy nhiên, hiện nay, khi thiệt hại do thiên tai còn nặng về hỗ trợ của Nhà nước hoặc hỗ trợ từ hoạt động thiện nguyện trong Nhân dân. Trong khi đó, bù đắp cho thiệt hại này từ sản phẩm bảo hiểm còn chưa đáp ứng, thậm chí sản phẩm bảo hiểm cho lâm nghiệp, ngư nghiệp gần như là chưa có.

Đối với bảo hiểm cho cây trồng, vật nuôi được làm thí điểm theo Nghị định số 58/2018/NĐ-CP về bảo hiểm nông nghiệp. Song thực tế triển khai rất khó khăn. Thời kỳ triển khai thí điểm sản phẩm bảo hiểm nông nghiệp này lại diễn ra đúng thời kỳ rủi ro khi có dịch bệnh ở tôm thẻ chân trắng, khi áp dụng mô hình này đã không đủ sức để đền bù cho thiệt hại của dịch bệnh trên. Từ đó việc triển khai thí điểm không còn được phát triển mà lụi dần đi.

Hơn nữa, việc triển khai thời gian qua mới chủ yếu tập trung vào hộ gia đình kinh doanh nông nghiệp với sự hỗ trợ đóng góp của Nhà nước mà chưa đạt được mục tiêu doanh nghiệp khi tham gia sản xuất nông nghiệp phải tham gia bảo hiểm. Các nông trại, trang trại lớn, các doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ chức kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp tham gia bảo hiểm thì chưa có nhiều.

Theo các vị đại biểu, cần xem bảo hiểm nông nghiệp là bảo hiểm đặc thù, xây dựng một chương riêng cho dự thảo; cần tổng kết, đánh giá những vướng mắc trong thực hiện chính sách bảo hiểm nông nghiệp; xây dựng những quy định cụ thể hơn và mạnh mẽ hơn, quy định mức phí phù hợp và hỗ trợ đối với một số đối tượng ưu tiên tham gia bảo hiểm nông nghiệp; quy định rõ các chính sách khuyến khích trong việc tổ chức triển khai sản phẩm là bảo hiểm trong lĩnh vực nông nghiệp cho doanh nghiệp bảo hiểm; quy định cụ thể những đối tượng được nhận bảo hiểm trong chương trình phát triển nông nghiệp; mở rộng đối tượng bảo hiểm nông nghiệp; thiết kế sản phẩm bảo hiểm, hình thức triển khai bảo hiểm phù hợp; thu hút được nhiều hơn nữa các doanh nghiệp tham gia vào sản xuất, đầu tư nông nghiệp…

Bổ sung, cụ thể hóa các quy định về bảo hiểm vi mô

Quan tâm đến các quy định về bảo hiểm vi mô, đại Nguyễn Thị Thu Hà (Quảng Ninh) tán thành việc bổ sung thêm chương về bảo hiểm vi mô, khẳng định đây là loại hình bảo hiểm rất cần thiết, có tính xã hội cao, hướng tới đối tượng yếu thế, người thu nhập thấp, đảm bảo an sinh xã hội. Tuy nhiên, dự thảo Luật chỉ định 2 điều về bảo hiểm vi mô là chưa đầy đủ, gây khó khăn vướng mắc khi triển khai trên thực tế. Do đó cần bổ sung, cụ thể hóa các quy định về bảo hiểm vi mô, quy định rõ khung pháp lý, tổ chức điều kiện triển khai sản phẩm bảo hiểm, bổ sung các cơ cấu khuyến khích doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm chuyên sâu thực hiện bảo hiểm vi mô.

Bổ trưởng Bộ Tài Chính Hồ Đức Phớc giải trình thêm một số vấn đề đại biểu quan tâm về ự thảo Luật kinh doanh (sửa đổi) sáng ngày 29/10. ảnh: Media.quochoi.vn

Đại biểu Điểu Huỳnh Sang (Bình Phước) cho rằng, bảo hiểm vi mô bên cạnh tầm quan trọng đảm bảo bảo an sinh xã hội, góp phần xóa đói giảm nghèo, bao gồm các sản phẩm bảo hiểm được thiết kế, cung cấp cho người nghèo, người có thu nhập thấp và những người yếu thế trong xã hội. Bảo hiểm vi mô triển khai tại Việt Nam chưa thật sự phát triển, do bộ phận chủ yếu hướng đến của sản phẩm bảo hiểm vi mô thường ở vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, khó tiếp cận, chi phí triển khai thường lớn hơn các sản phẩm bảo hiểm thông thường nhưng rủi ro nhiều hơn.

Mặt khác, đa số doanh nghiệp đang kinh doanh bảo hiểm tại Việt Nam cũng chưa muốn cung cấp bảo hiểm vi mô và thực tế thì vẫn còn khoảng trống về chính sách pháp luật đối với loại hình bảo hiểm này.

“Xét về mặt pháp lý của các tổ chức tương hỗ, quy định tại dự thảo luật chưa chặt chẽ, không cụ thể về ngăn ngừa rủi ro. Trong khi đó đây là lĩnh vực có nhiều tiềm năng phát triển, đối tượng tham gia rất đông và nếu có rủi ro sẽ tác động rất lớn đến xã hội. Vì đây là một vấn đề mới, nhưng trong dự thảo luật chỉ mới quy định ở hai điều nhằm tạo điều kiện thu hút cá nhân, tổ chức tham gia cung cấp dịch vụ bảo hiểm cho người nghèo. Quy định về loại hình tổ chức các điều kiện cấp phép để tổ chức bảo hiểm vi mô có thể đăng ký thành lập được các loại hình bảo hiểm vi mô, giúp cho người nghèo có nhiều lựa chọn hơn – đại biểu Sang phân tích.

Liên quan đến bảo hiểm vi mô, thay mặt Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết là sẽ đưa các nội dung cần thiết đối với bảo hiểm vi mô vào chương Bảo hiểm vi mô như về điều kiện thành lập, tổ chức tương hỗ, sản phẩm, nguyên tắc hoạt động, sản phẩm bảo hiểm vi mô và đảm bảo tính khả thi phục vụ cho cuộc sống, trợ giúp người nghèo, người yếu thế.

Nhấn mạnh, bảo hiểm vi mô là một loại hình bảo hiểm mới và đồng thời cùng với các chính sách hỗ trợ của nhà nước đối với những người yếu thế, thì bảo hiểm vi mô mang tính lợi nhuận không cao và mang tính rủi ro, khi quy định về vấn đề này hiện nay cần có sự linh hoạt. Vì vậy, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đề nghị đưa vào dự thảo Nghị định hướng dẫn chi tiết thi hành.

Qua phiên thảo luận, đa số ý kiến nhất trí về sự cần thiết sửa đổi Luật Kinh doanh bảo hiểm để thể chế hóa chủ trương của Đảng, khắc phục hạn chế, bất cập của luật hiện hành và phát triển thị trường vốn phục vụ cho phát triển kinh tế. Có ý kiến đề nghị nghiên cứu kỹ thêm, đánh giá đầy đủ tác động để phát triển thị trường bảo hiểm an toàn, hiệu quả. Có ý kiến đề nghị rà soát kỹ lưỡng, lấy ý kiến sâu hơn đối với các đối tượng chịu tác động.

Các đại biểu cũng tham gia nhiều ý kiến vào các nhóm chính sách, nhiều điều khoản cụ thể trong luật. Nhiều đại biểu đề nghị lưu ý cụ thể hơn về hoàn chỉnh các nội dung của hợp đồng bảo hiểm để đảm bảo hài hòa lợi ích của doanh nghiệp và của người tham gia bảo hiểm, đảm bảo khả thi khi thực hiện. Đồng thời tiếp tục rà soát để xử lý mâu thuẫn, chồng chéo với các luật khác, quy định cụ thể hơn, rõ ràng hơn về các điều khoản liên quan đến doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp tái bảo hiểm nhằm tạo điều kiện thuận lợi về trình tự, thủ tục gia nhập thị trường và các hoạt động của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, rà soát thêm các quy định về quản lý nhà nước, về hoạt động kinh doanh bảo hiểm để cân bằng giữa kiến tạo và quản lý thị trường, không gây ách tắc cho hoạt động của doanh nghiệp, nhưng đảm bảo vai trò quản lý của Nhà nước các cấp.