08:54 | 21/04/2020 In bài biết
Hai già làng Đinh Văn Bơn và Đinh Hmưnh mang theo một ít rượu ra ngõ nghĩa địa để báo với ông bà tổ tiên việc làng chuẩn bị làm lễ Chơ mong atau khánh thành nhà rông. Một số thanh niên phụ giúp cắt tiết gà, làm cây nêu… mỗi người một việc. Xong xuôi, già làng mới cho phép bày dàn cúng theo yêu cầu.
Dựng xong cột nêu, những người già bắt đầu làm lễ khấn báo lên ông bà tổ tiên. Hướng về phía mặt trời mọc, nơi có “làng ông bà” theo quan niệm của người Ba Na, hai già làng lấy rượu pha huyết đỏ quét từng cột nhà rông rồi cùng đọc lời khấn và uống rượu sau khi kết thúc.
Đánh cồng chiêng và múa xoang bên ngoài nhà rông mới. |
Khi những nghi lễ ở ngoài sân xong xuôi, hai già buộc 2 ghè rượu cúng vào cây nêu đã trang trí ở chính giữa nhà rông, đối diện cửa ra vào. Ghè rượu nhỏ cột phía trong, ghè lớn cột ở phía ngoài để chuẩn bị cúng trong nhà. Các già làng khác cùng ngồi hướng mặt ra cửa. Hai già làng chủ lễ cắm cần vào ghè rượu nhỏ, thắp nến rồi cùng khấn: “Ơ Yang, hôm nay chúng tôi mổ heo, gà, cột rượu báo lên cho Yang biết dân làng làm lễ khánh thành nhà rông mới, mong sao nhà rông bền lâu để lại cho con cháu mai sau. Ơ Yang, các vị thần cai trị núi ở phía mặt trời mọc, các vị thần cai trị núi ở phía mặt trời lặn. Ơ các vị thần cai trị ở phía đầu nguồn sông Ba. Ơ những người cai trị mặt trời và mặt trăng. Ơ thần núi, thần sông, các vị thần mang may mắn đến cho dân làng hãy về chứng kiến cùng ăn, cùng ở với bà con dân làng làm lễ khánh thành nhà rông. Còn các thần mang lại điểm xui, điểm xấu thì hãy tránh xa, đừng bao giờ đến chọc phá, đừng cho con sóc ăn lúa, đừng cho con heo ăn mì, đừng làm cho dân làng đau bệnh…”.
Đọc xong bài khấn chung, hai già làng tiếp tục khấn và dâng lễ vật gồm thịt heo xắt miếng vuông một đốt ngón tay đặt trong rổ tre, 3 tô lòng heo nấu canh. Một hồi trống nổi lên, mọi người cùng hú… Dàn cồng chiêng vừa đi vòng quanh sân rồi vào trong nhà rông đủ 3 vòng. Dàn trống chiêng ra ngoài, bước xuống sàn vừa đánh chiêng, vừa múa 3 vòng quanh sân. Lúc này, mọi người đã ngà ngà say, có thể tổ chức thêm các trò chơi khác như múa khiên, đấu vật, kéo co, chạy cà kheo hoặc thi đánh chiêng để thể hiện tài năng của bản thân, nhất là các chàng thanh niên chưa vợ.
Phần lễ thông báo với thần linh đã xong. Dân làng cùng nhau ăn uống nhảy múa thâu đêm. Tiếng chiêng tiếng trống rộn ràng cả một vùng.
Đinh A Ngưi - Văn Thư
TẠP CHÍ NGÀY MỚI ONLINE
Hội Người cao tuổi Việt Nam
Tổng biên tập: Lê Quang
Giấy phép hoạt động báo chí số 47/GP-BTTTT do Bộ Thông tin và Truyền thông cấp ngày 5/2/2020.
Liên hệ: Tòa soạn
Đường dẫn bài viết: https://ngaymoionline.com.vn/le-khanh-thanh-nha-rong-dan-toc-ba-na-6822.html